بررسی تطبیقی روش تفسیر واعظانه در تفسیر روض‌الجنان و تفسیر سورآبادی
الموضوعات : فصلنامه مطالعات قرآنی
مهناز فولادی ماهانی
1
,
ماشالله جشنی ارانی
2
,
محمد ناصحی
3
,
حسین خوشدل مفرد
4
1 - دانشجوی دکتری الهیات ،واحد کاشان،دانشگاه آزاد اسلامی،کاشان،ایران.
2 - استادیار گروه معارف،واحد کاشان،دانشگاه آزاد اسلامی،کاشان،ایران
3 - استادیار گروه معارف،واحد کاشان،دانشگاه آزاد اسلامی،کاشان،ایران
4 - استادیار گروه معارف،واحد کاشان،دانشگاه آزاد اسلامی،کاشان،ایران
الکلمات المفتاحية: قرآن, روش تفسیری تفسیر, تفسیر واعظانه, روض‌الجنان, تفسیر سورآبادی,
ملخص المقالة :
تفاسیر واعظانه از جمله تفاسیری است که به منظور وعظ، ارشاد، هدایت و در نتیجه تربیت معنوی عموم مردم به رشته تحریر درآمده و مفسرانی همچون عتیق نیشابوری (سورآبادی) و ابوالفتوح رازی از جمله مفسرانی هستند که در کتب تفسیری خود به بیان جلوه های واعظانه از آیات قرآن کریم پرداخته اند. معرفی و بیان ویژگی های این تفاسیر، به دلیل ترویج بیشتر تعالیم و آموزه های دینی در میان عموم مردم، ضروری می نماید. این پژوهش بر آن است که با نگاهی توصیفی و تحلیلی، به بررسی دو تفسیر واعظانه روض الجنان ابوالفتوح و تفسیر سورآبادی بپردازد و مولفه ها و رویکردهای واعظانه آنها را بیان نماید. یافته های تحقیق حاکی از آن است که تفاسیر پیش گفته، همچون دیگر تفاسیر واعظانه، آموزشی هستند، جذابیت بالایی داشته و در آنها پند و اندرز به وفور مشاهده می شود. تأکید بر اشعار، قصص، باورهای عامیانه، توجه به مباحث کلامی، بیان مسایل ماورائی، آرایه های ادبی و باورهای عصری از مولفه ها و رویکردهای مهم مشترک تفاسیر سورآبادی و روض‌الجنان به شمار می‌آید. و از جمله وجوه تمایز این دو تفسیر آن است که در تفسیر روض‌الجنان توجه به اشعار فارسی، بررسی قصص تمامی انبیاء، نقد اسرائیلیات و اساطیر مدنظر قرار گرفته، درحالی‌که در تفسیر سورآبادی از توضیح زندگی و حوادث برخی پیامبران اجتناب شده و جز در یکی دو مورد ردپایی از نقد اساطیر و اسرائیلیات به چشم نمی خورد. گذشته از اینکه در تفسیر سورآبادی نسبت به تفسیر روض الجنان، شمار زیادی مولفه‌های اسرائیلی وجود دارد
