بررسی اضطراب در قرآن و عهدین بر مبنای رویکرد روانشناسی فرهنگی- اجتماعی
الموضوعات :معصومه جوادیان 1 , علی حسین احتشامی 2
1 - دانشجوی دکترای رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی همدان
2 - گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی چیستی، علل و درمان اضطراب از دیدگاه قرآن و عهدین و با رهیافت تاریخی و روش توصیفی-تحلیلی انجام‌شده و به نتایج زیر دست یافته است: قرآن و عهدین در بیان چیستی و راهکار درمانی اضطراب با یکدیگر مشابه بوده‌اند اما در مورد علل، اندکی با هم تفاوت دارند. هر دو، دو نوع اضطراب را در زندگی انسان شناسایی کرده اند: اضطراب ممدوح و مذموم. قرآن و عهد جدید در زمینه علل اضطراب در مورد قیامت، طوفان و بلایای طبیعی، شرک و گناه، گرفتاری و مشکلات امور روزمره توافق دارند و قرآن و عهد عتیق در مورد جنگ، قیامت، شرک و گناه و عهد عتیق و عهد جدید نیز در زمینه علل اضطراب در مورد قیامت، شرک و گناه، مرگ، بلایای طبیعی، از دست دادن پست و مقام و منزلت با یکدیگر توافق دارند.
اوبلاو، کیت راسل و جی ریموند دوپالو. 1385ش، درمان افسردگی، ترجمـه مهـدی قراچـه داغـی، چاپ ششم، تهران: انتشارات آسیم.
پاول، تروورجی و سیمون جی انرایت. 1387ش، فشار روانی اضطراب و راه‌های مقابله با آن، ترجمه عباس بخشی‌پور رودسری و حسن صبوری مقدم، چاپ چهارم، مشهد: به نشر.
توفیقی، حسین. 1387ش، نگاهى به ادیان زنده جهان، چاپ سوم، قم: مرکز مدیریتحوزههای علمیه خواهران.
جرجانی، شریف. 1412ق، التعریفات، چاپ پنجم، تهران: ناصرخسرو.
جمعی از نویسندگان نهاد نمایندگی ولی فقیه. 1392ش، اسلام و بهداشت روان، جلد2، چاپ سوم، قم: دفتر نشر معارف.
جواکینو، لیوناردو. 1381ش، تجزیه و تحلیل افزوده در تحقیقات پزشکی، ترجمـه حسـن صـانعی، چاپ دوم، تهران: انتشارات اندیشمند.
خداپناهی، محمد کریم و همکاران. 1389ش، درمان اضطراب و افسردگی، چاپ اول، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
دادستان، پریرخ. 1386ش، روانشناسی مرضی تحوّلی از کودکی تا بزرگسالی، جلد ۲، چاپ هشتم، تهران: سمت.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد بن المفصل. 1412ق، المفرداتفیغریبالقرآن، چاپ اول، بیروت: دار الکتب العلمیه.
سادوک، بنیامین و ویرجینیا سادوک. 1380ش، چکیده روانپزشکی بالینی، ترجمه نصـرت الـه پـور افکاری، چاپ اول، تهران: انتشارات آزاده.
شفیع‌آبادی، عبدالله و علی‌‌رضا ناصری. 1395ش، نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی، چاپ بیست و سوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
نجاتی، محمد عثمان. 1382ش، قرآن و روانشناسی، ترجمه عباس عرب، چاپ ششم، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
کتب انگلیسی
Hunsley, John; Elliott, Katherine; Therrien, Zoé (2013),The Efficacy and Effectiveness of Psychological Treatments University of Ottawa.
Mansell ,Warren (2004),Cognitive psychology and anxiety, The Medicine Publishing Company Ltd.
Pegues , Deborah smith (2006), 30 days to taming worry and anxiety, harvest house publishers.
Australian Psychological Society(2010),Evidence-based Psychological Interventions in the Treatment of Mental Disorders: A Literature Review, Australian Psychological Society (APS).
مقالات و پایان‌نامه‌ها
خرمدین، سیما. 1396ش، راهکارهای ارتقای سلامت روحی و روانی جامعه از دیدگاه قرآن، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه خوارزمی.
کریمی، حسن. 1393ش، «سلامت روانی از منظر قرآن»، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، مرکز پیام نور تهران جنوب.
موسوی، سیده صدیقه و منصور عرب و فریبا برهانی و مسعود ریانی و سید‌علیرضا منیری. 1394ش، «بررسی تأثیر موسیقی بر اضطراب و علائم حیاتی بیماران مبتلا به سندرم کرونری حاد در بخش مراقبت ویژه قلبی بیمارستان ولیعصر شهرستان اقلید»، مجله بهداشت و توسعه، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دوره4، شماره4، صص 287-295.
ویس کرمی، مهرداد. 1393ش، «بررسی تطبیقی آرامش روانی در قرآن و روانشناسی»، پایان نامه دکتری تخصصی، قم، دانشگاه معارف اسلامی قم.
یعقوبی سورکی، مرضیه. 1393ش، «اضطراب و تشویش و راهکارهای مقابله با آن از دیدگاه قرآن و روایات»، پایان نامه کارشناسی ارشد، قم، دانشگاه قم.
یعقوبی، مریم و لیلا محمدی نیا و اکبر کلاهدوزان. 1390ش، «اضطراب بر مبنای آیات قرآن کریم و مدیریت آن با رویکرد آرامش بخشی»، نشریه مدیریت اطلاعات(ویژه نامه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی)، سلامت، دوره 8، شماره 8، صص 1213-1225.
_||_
Oblav, Kate Russell and J. Raymond Dupalo. 2006, Treatment of Depression, translated by Mehdi Qaracheh Daghi, sixth edition, Tehran: Asim Publications.
Powell, Trurji and Simon J. Inright. 2008, Stress of anxiety and ways to deal with it, translated by Abbas Bakhshipour Rudsari and Hassan Sabouri Moghadam, fourth edition, Mashhad: publishing of Beh.
Tawfiqi, Hussein 2008, Taking a Look at the Living Religions of the World, Third Edition, Qom: Sisters Seminary Management Center.
Jorjani, Sharif 1412 AH, Definitions, fifth edition, Tehran: Naser Khosrow.
A group of writers of the representative body of the Supreme Leader. 2013, Islam and Mental Health, Volume 2, Third Edition, Qom: Maaref Publishing.
Joaquin, Leonardo. 2002, Added Analysis in Medical Research, translated by Hassan Sanei, second edition, Tehran: Andishmand Publications.
Khodapnahi, Mohammad Karim et al. 2010, Treatment of Anxiety and Depression, First Edition, Tehran: Shahid Beheshti University.
Dadsetan, Parirokh. 2007, Transformational Pathology from Childhood to Adulthood, Volume 2, Eighth Edition, Tehran: Samt.
Ragheb Isfahani, Hussein bin Muhammad bin Al-Mofsal. 1412 AH, Al-Mofradat Fi Gharib Al-Quran, first edition, Beirut: Dar Al-Kitab Al-Elmiyeh.
Sadok, Benjamin and Virginia Sadok. 2001, Abstract of Clinical Psychiatry, translated by Nusratollah Poor Afkari, first edition, Tehran: Azadeh Publications.
Shafi'abadi, Abdullah and Ali Reza Naseri. 2016, Theories of Counseling and Psychotherapy, 23rd Edition, Tehran: University Publishing Center.
Nejati, Mohammad Osman 2003, Quran and Psychology, translated by Abbas Arab, sixth edition, Mashhad: Astan Quds Razavi Islamic Research Foundation.
English books
Hunsley, John; Elliott, Katherine; Therrien, Zoé (2013),The Efficacy and Effectiveness of Psychological Treatments University of Ottawa.
Mansell ,Warren (2004),Cognitive psychology and anxiety, The Medicine Publishing Company Ltd.
Pegues , Deborah smith (2006), 30 days to taming worry and anxiety, harvest house publishers.
Australian Psychological Society(2010),Evidence-based Psychological Interventions in the Treatment of Mental Disorders: A Literature Review, Australian Psychological Society (APS).
Articles and dissertations
Khorramdin, Sima. 2017, Strategies to promote the mental health of society from the perspective of the Quran, Master Thesis, Tehran: Kharazmi University.
Karimi, Hassan 2014, "Mental Health from the Perspective of the Quran", Master Thesis, Tehran, Payame Noor Center, South Tehran.
Mousavi, Seyedeh Sedigheh, Mansour Arab, Fariba Borhani, Massoud Reyani and Seyed Alireza Moniri. 2015, "Study of the effect of music on anxiety and vital signs of patients with acute coronary syndrome in the cardiac intensive care unit of Valiasr Hospital in Eghlid", Journal of Health and Development, Kerman University of Medical Sciences, Volume 4, Number 4, pp. 287-295.
Weiss Karami, Mehrdad 2014, "Comparative study of peace of mind in the Quran and psychology", PhD thesis, Qom, Qom University of Islamic Education.
Yaghoubi Suraki, Marzieh. 2014, "Anxiety and strategies to cope with it from the perspective of the Qur'an and hadiths", Master Thesis, Qom, Qom University.
Yaghoubi, Maryam and Leila Mohammadinia and Akbar Kolahdoozan. 2011, "Anxiety based on the verses of the Holy Quran and its management with a relaxing approach", Journal of Information Management (Special Issue of Health Services Management), Health, Volume 8, Number 8, pp. 1213-1225.
