بررسی تطبیقی خواب و رؤیا در اندیشه های قرآنی و مثنوی مولانا
الموضوعات :
محمدرضا اسعد
1
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک.)
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
خواب و رؤیا، یکی از داد ههای الهی است که همواره در پرده ای از رمز و راز نهفته شده وذهن آدمی را به خود مشغول ساخته است. پدیده ای که همیشه حیرت انگیز و شگفتی سازبوده و گاه همین حیرت و سرگردانی، شناخت دادار یکتا را برای ما ب ههمراه داشته است:نی چنان حیران که پشتش سوی اوست بل چنین حیران و غرق و مست دوست (139 : (مولوی، 1382هر گروه با جها نبینی متفاوت خویش به این قلمرو نگریسته، فرضی ههایی را برای پاسخ بهپرس شهای خویش طرح کرده اند؛ به گونه ای که از هر زاویه ای که به رؤیا نگریسته شود،تعریف متفاوتی پیدا م یکند. بدین روی، تعریف رؤیا از دیدگاه ادیان گوناگون، روا نشناسان،فیلسوفان و عرفا یکسان نخواهد بود و تاکنون نیز نتوانسته اند درمورد چگونگی رؤیا و چندو چون آن به یک اندیشة یکسان برسند و شاید هرگز نتوان در این زمینه به پاسخی روشنو آشکار رسید. بنابراین، ارائة پاسخی دقیقی و روشن درمورد ماهیت و چگونگی خواب ورؤیا، کاری بسیار سخت و دشوار است. عرفا این روش ندلان آگاه که از آبشخورهای نابفرهنگ ایرانی و اندیش ههای اسلامی بهره جسته اند از رؤیا به فراوانی در آثار خود استفادهکرده اند و این پدیده، نمود ویژه ای در آثار ایشان داشته است. در این پژوهش برآنیم تابا توجه به اندیش ههای قرآنی در زمینة خواب و رؤیا، زمین ههای پیوند آن را درمیان اشعارمولانا با تأکید بر کتاب مثنوی معنوی بسنجیم.
