مقایسه عنصر بلاغی حس آمیزی در شعر رهی معیری و دیوان عبدالوهاب البیاتی بر اساس نظریه اولمن

الموضوعات :

فاطمه اعظم السادات مدیرزاده طهرانی ¹ , شهین اوجاق علیزاده ² , فاطمه امامی ³

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی واحد رودهن،دانشگاه آزاد اسلامی،رودهن،ایران.
2 - استادیار زبان وادبیات فارسی، گروه زبان وادبیات فارسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد رودهن،دانشگاه آزاداسلامی،رودهن،ایران.

تاريخ الإرسال : 24 الجمعة , ربيع الثاني, 1444 تاريخ التأكيد : 24 الأحد , جمادى الأولى, 1444 تاريخ الإصدار : 27 الجمعة , صفر, 1444

الکلمات المفتاحية: اشعار رهی معیری, حس آمیزی, اشعار عبدالوهاب البیاتی, بررسی تطبیقی, نظریه اولمن,

ملخص المقالة :

حس آمیزی در آفرینش و خلق نگاره ها و شمایل زیبای شعری و مضمون آفرینی نو به شاعر کمک می کند.این آرایه با انعکاس عواطف و احساسات شاعر و شکستن حد و مرز میان حواس، سبب گسترش معانی و قدرت کلام گوینده می شود و با ایجاد موسیقی معنوی به تاثیر بر مخاطب خود می افزاید. سابقه طولانی به کارگیری این آرایه چه در ادب فارسی و چه در سروده های شاعران عرب، نشان از اهمیت و ارزش آن دارد که به مرور زمان گاه کم رنگ شده است اما هیچ گاه به طور کامل محو نگردیده است و در دوره معاصر با استقبال گسترده شاعران مواجه شده است و در کار برخی از آنان اساس سبک و خلاقیت شعری قرار گرفته است.این پژوهش، درنگ و تاملی است در به کارگیری این صنعت زیبای ادبی در شعر دو شاعر معاصر ایرانی و عرب( رهی معیری و عبدالوهاب البیاتی) تا حس آمیزی های استخراج شده در اشعارشان از نظر چگونگی ترکیب حواس و بسامد استفاده هر کدام از آن ها مورد بررسی قرار گیرد و سپس این ترکیبات حس آمیز بر اساس نظریه اولمن زبان شناس مجار و به صورت تطبیقی نگارش شود. روش تحقیق در این پژوهش به شیوه توصیفی، تحلیلی و کتابخانه ای است. نتیجه این پژوهش توجه و علاقه این دو شاعر را در به کارگیری حواس گوناگون و بسامد استفاده از این موهبت شعری را در اشعارشان با توجه به نظریه اولمن مشخص خواهد کرد.

المصادر:

ابولعدوس، یوسف. (2007م)، الاسلوبیه: الرویه و تطبیق. عمان: دارالمسیره للنشر و التوزیع و الطباعه.

البیاتی، عبدالوهاب. (1999 م)، الدیوان. بیروت: دارالعوده.

امیرآفتابی، میناسادات. بررسی مقایسه ای آرایه حس آمیزی در شعر احمد نجیب و نادر نادر پور. فصلنامه ادبیات تطبیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت. شماره 48. ص 131.

حمید عبدالله، امجد. (2010م)، نظریه تراسل الحواس، الاصول، العنمات، الاجراء. بیروت: دار ومکتبه البصائر.

زارع، ناصر. 1398، بررسی حس آمیزی در شعر عبدالوهاب البیاتی. مجله زبان و ادبیات عربی( مجله ادبیات و علوم انسانی سابق). شماره 1. صص 125-121.

شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1366)، صور خیال در شعر فارسی. تهران:آگاه.

صیاد کوه، اکبر. فراهانی، علی اکبر. (1384)، جایگاه رهی معیری در میان شاعران .نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه شهید باهنر. ش 18. 31-62.

عبدلرحمن، نصرت. (1979 م)، فی النقد الحدیث. عمان: مکتب الاقصی.

فتوح احمد، محمد. (1987 م)، الرمز و الرمزیه فی الشعرا المعاصر. مصر: دارالمعارف.

فرهمند، محمد. شعر و منشا آن در ادبیات جهان. فصلنامه ادبیات تطبیقی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت. شماره 14. ص 102.

ماحوزی، امیر حسین. 1390، بررسی تشبیه در غزلیات شمس. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.

معیری، رهی.  1387، کلیات. تهران: نشر زوار.

معتمدی، غلامحسین. یاسمی، محمدتقی. 1368، وحدت حواس و آفرینش شعر 1 و2. ماهنامه دنیای سخن. شماره 28. 2-3.