بررسی آگاهی شهروندان شهرستان زنجان از چالش‌های زیست‌محیطی و راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی

الموضوعات :

پریسا نجفلو ¹ (دکتری رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران. *(مسوول مکاتبات))
جعفر یعقوبی ² (دانشیار رشته ترویج و آموزش کشاورزی، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران.)

تاريخ الإرسال : 13 الأحد , صفر, 1438 تاريخ التأكيد : 02 الأربعاء , جمادى الثانية, 1438 تاريخ الإصدار : 14 الخميس , رجب, 1440

الکلمات المفتاحية: محیط‌زیست, چالش‌های زیست‌محیطی, نهادینه‌سازی, اخلاق زیست‌محیطی, رفتار, آگاهی,

ملخص المقالة :

هدف این پژوهش بررسی وضعیت آگاهی شهروندان شهرستان زنجان با چالش‌های زیست‌محیطی و تحلیل راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی بود. جامعه آماری این تحقیق توصیفی- همبستگی را کارشناسان شاغل در اداره کل محیط زیست و منابع طبیعی استان زنجان تشکیل دادند (130N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید (60= n) و با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسش نامه بود که روایی آن از طریق نظرات اعضای هیأت‌علمی تأیید شد. پایایی پرسش نامه از طریق آزمون راهنما و محاسبه ضریب آلفای‌ کرونباخ 78/0 تا 81/0 تعیین شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 20 تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که ازنظر کارشناسان بیش ترین میزان آشنایی شهروندان به ترتیب با چالش‌های آلودگی هوا، آلودگی حاصل از استفاده از خودرو‌های فرسوده و وسایل و ظروف غیرقابل بازیافت در طبیعت بود و کم ترین آگاهی در زمینه اهمیت حفظ لایه اوزون، کاهش آب‌های زیرزمینی و وضعیت میزان فرسایش خاک در ایران و تأثیرات آن داشتند. همچنین میزان آگاهی کلی شهروندان در سطح نزدیک به کم است و حدود 7/51 درصد از پاسخ گویان سطح آگاهی شهروندان را نسبت به چالش‌های محیط زیست خیلی ضعیف بیان کردند. با استفاده از تحلیل عاملی تحلیل راهکارهای نهادینه‌سازی رفتارهای صحیح زیست‌محیطی در هفت عامل آموزش طبقات مختلف جامعه، توسعه‌سازمانی و بهبود سیاست‌گذاری‌ها، قانون‌گذاری معقول و تبلیغات، توانمندسازی کارکنان سازمان‌های مربوطه، عوامل انگیزشی، راهبردهای جدید فرهنگ‌سازی و مشارکت‌های نهادهای مرتبط خلاصه شدند. این هفت عامل درمجموع توانستند 14/74 درصد از واریانس کل متغیرها را تبیین کنند.

المصادر:

1. Mosaffa, N., Makhdoum, F. & Almassi. Z. (2013). Human Rights Approach to Environmental Planning, 41 (4), 311-327. (In Persian)


2. Nigel P. Melville & Stephen M. (2010). Information systems innovation for environmental sustainability MIS Quarterly archive, 34 (1), 1-21


3. Haron, S. A., Paim, L. and Yahaya, N. 2005. Towards sustainable consumption: an examination of environmental knowledge among Malaysians. International Journal of Consumer Studies, 29, 426–436.


4. Mirzaei, M., Mahiny, A. S. & Mirkarimi, H. 2014. Site Selection of Landfill by Using Analytical Hierarchy Process (AHP) and Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) (Case Study: Landfill of Golpayegan Township). Journal of Natural Environment, 96, 105-119.


5. Motamedi‌nia, Z., Papzan, A. & Mahdizadeh, H. 2014. Factors Effective on Environmental Attitude of Owners and Managers of Agricultural SMEs in Kermanshah and Ilam Provinces. Journal of Natural Environment, 76 (1), 121-134. (In Persian)


6. hamzeh kalkenari, H., ghorbani, m., Alipouryan, F., kaseb, a. & hatiteh, s. 2015. nvestigating the behavioral patterns of households regarding waste separation at source: A case study in Mashhad. Journal of Natural Environment, 78(1), 31-44. (In Persian).


7. Yildiz، N., Yilma، H., Demi, M. & Toy, S. 2011. Effects of personal characteristics on environmental awareness ،a questionnaire survey with university campus people in a developing country ،Turkey, Scientific Research and Essay، 6(2), 332-340.


8. Papzan, A., Mahdizadeh, H. & Motamedinia Z. 2014. The Attitude of Owners and Managers of Agricultural SMEs toward ICT Application in Environmental Education (Case Study: Kermanshah and Ilam provinces). Agricultural extension and education research, 5(2), 73-88. (In Persian).


9. Salehi, S. 2012. Environmental behaviors, environmental awareness and education. Journal of Education. (5) 2, 201-220.  (In Persian)


10. Frick, J. Kaiser, F. G. & Wilson, M. 2004. Environmental knowledge and conservation behavior: exploring prevalence and structure in a representative sample. Personality and Individual Differences, 37 (8), 1597–1613.


11. Tao, Z. 2011. Education Programs on Environment. 2011 International Conference on Environmental Science and Engineering (ICESE 2011).


12. Faham, E., Rezvanfar, A. & Movahed Mohammadi, S. H.  2015. Analysis of Faculty Members’ Competencies for Sustainability Education؛ Case Study: University College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran. Environmental Researches, 10, 35-47. (In Persian)


13. Mohammadi Fazel, A., Khorasani, N.,   Abbaspour, M. & Hojjati, M. 2014. Review of the Biodiversity Conservation Strategies of Iran. Journal of Natural Environment, 47(1), 195- 206. (In Persian)


14. Fischer, F. 2006. Participatory Governance as Deliberative Empowerment: The Cultural Politics of Discursive Space. American Review of Public Administration. 36 (1), 19-40.


15. Khoshfar, G. & Salehi, S. 2010. Social capital and environmental behavior. Conference on reviewing plans on social issues Mazandaran province. 2010 Mazandaran, Iran. (In Persian)


16. Najafloo, P. & Salahi Moghaddam, N. 2013. The institutionalization of a culture of environmental protection. The first national conference planning, environmental protection and sustainable development, Hamedan, Community Environmental Assessment Hegmataneh. Avalble at: http://www.civilica.com/Paper-PCEPSD01-PCEPSD01_202.html. (In Persian)


17. Bijani, M. & Hayati, D. 2013. Application of Environmental Attitudes Toward Analyzing Water Conflict: The Case of Doroodzan Dam Irrigation Network, Iranian Agricultural Extension and Education Journal, University of Shiraz, 9 (1), 83- 102. (In Persian)


18. Salehi, S. & Pazokinejad, Z. 2014. Environment in Higher Education: Assessment of Environmental Knowledge’ Students in the State Universities of Mazandaran and Related Factors. Journal of Studies of Educational Planning,  4, 199-221. (In Persian)


19. Khalil Nejad, M. 2009.  The role of environmental engineering in culture. Can access at: http://www.civilica.com/Paper-CEE03-CEE03_261.html. (In Persian)


20. Ahmadi, P. & Abedinzadeh, N. 2009, the role of culture in the management of public municipal waste, the third National Congress of recycling and use of renewable organic resources in agriculture, Khorasgan, Islamic Azad University Khorasgan. Available at: http://www.civilica.com/Paper-NCRRORRA03-NCRRORRA03_136.html. 88.(in Persian)


21. Gholami, M. & Mollazade, A. 2010. The necessity of institutionalization of traffic culture and administrative practices. First National Conference on Traffic and Safety, Kerman, in Kerman Province Police Command Office of Applied Research, http://www.civilica.com/Paper-TRAFFICSAFETY01-TRAFFICSAFETY01_053.html. (In Persian)


22. Gholampoor, A., Shykhlyshahy, A. & Karimiyan, A. 2010. Culture and people's participation in controlling wind erosion. The second national conference of wind erosion. Forum and management of wilderness areas. Available at: http://www.civilica.com/Paper-ISADMC02-ISADMC02_145.html. (In Persian)


23. Tilikidou, I. 2007. The effects of knowledge and attitudes upon Greeks' pro-environmental purchasing behavior. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 14: 121–134.


24. Sarkar, S. K. & Bhattacharya A. K. 2003. Conservation of biodiversity of the coastal resources of Sundarbans, Northeast India: an integrated approach through environmental education. Marine Pollution Bulletin, 47, 260–264.


25. Nadafi, K., Yosefiyan, M., Mosaddeghniya, A., Mahvi, A., Asgari, E., 2008. Noise Pollution in Zanjan City in 2007.  ZUMS Journal, 16 (62), 85-96. (In Persian)


26. Hoseynpoor, A., golzardi, S., hakimzadeh, S., 2013. Analysis of environmental influences on physical development in Zanjan. Available from http:// http://8thsastech.khi.ac.ir/commission3/Papers/ARC%20(222).pdf. (In Persian)


27. Qamar, M. 2002. Global Trends in agricultural Extension: challenges facing Asia and the pacific region. Lynette paper presented at FAO regional Expert consultation on agricultural extension, Bangkok, 16-19 July.