بررسی شیوه های آموزش به شهروندان در اجرا و بهرهبرداری از شبکه فاضلاب
الموضوعات :اکرم الملوک لاهیجانیان 1 , زهره محمدی 2
1 - دانشیار گروه آموزش محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران *(مسئول مکاتبات).
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
الکلمات المفتاحية: فاضلاب, شهروند, آموزش, مشارکت,
ملخص المقالة :
این تحقیق با هدف افزایش مشارکت شهروندان در اجرا و بهره برداری از طرح های فاضلاب، از طریق اجرای شیوه های آموزشی به منظور کاهش مشکلات فنی، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است .با استفاده از تکنیک پرسشنامه و تکمیل آن توسط شهروندان به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، مشترکین شبکه فاضلاب شهر مشهد شامل ساکنین اماکن مسکونی و مشترکین خاص (کارگاه ها، رستوران ها، بیمارستان ها ) از منطقه یک شهر مشهد می باشد. جامعه آماری، شهروندان و مشترکین خاص منطقه یک شرکت آب و فاضلاب مشهد و نمونه آماری384 نفر با استفاده ازروش نمونه گیری تصادفی ساده از طریق فرمول کوکران انتخاب شد. به منظور اعتبارسنجی پرسشنامه از روش اعتبار صوری استفاده شد. بدین نحوه که پرسشنامه در اختیار مدیران و کارشناسان ستاد مرکزی شرکت آب و فاضلاب مشهد گذاشته شد و با استفاده از نظرات آنان اعتبار پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت داده ها با نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شد. برای بررسی نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و جهت آزمون فرضیه ها از آزمون تی تک نمونه ای، آزمون خی دو و آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن، استفاده و دو فرضیه پیشنهادی تحقیق تائید گردید. فرضیه ها شامل:1- مشارکت مردم بر اجرا و بهره برداری از شبکه فاضلاب موثر است.2- اجرای شیوه های آموزش در اجرا و بهره برداری از شبکه فاضلاب موثر است. نتایج تحقیق نشان داد بین میزان آگاهی افراد و سطح تحصیلات رابطه وجود دارد. هرچه سطح شغلی افراد در جامعه بهتر باشد میزان آگاهی آنها از شبکه فاضلاب نیز بیش تر خواهد بود. از عوامل موثر در عدم استقبال و مشارکت عمومی از طرح های فاضلاب می توان به مشکلات مدیریتی، اقتصادی، هزینه های اجتماعی، اطلاع رسانی، اشاره کرد. با توجه به نتایج حاصله، اجرای شیوه های آموزشی در افزایش مشارکت شهروندان در طرح های آب و فاضلاب به عنوان یکی از روش های مهم مدیریتی شهری مطرح شده است
1- وجدانی، فواد،1384،چشم انداز اجرای طرح فاضلاب کرج، معاونت برنامه ریزی و بهبود مدیریت شرکت آب و فاضلاب غرب استان تهران، صفحات45-47
2- مستوفی،سعید و بختیاری،حسن ،1385، ،«مشکلات طرح های فاضلاب در ایران»، اولین همایش ملی بهره برداری در بخش آب و فاضلاب،تهران-ایران
3- گزارش مبانی و ضوابط شبکه های فاضلاب شهر مشهد و اطراف آن،شرکت مهندسین سروآب،1386، شرکت مهندسین مشاور سروآب، ص33
4- محمودی،ستار ،1385 ،«مدیریت بهره برداری در بخش آب و فاضلاب کشور»، اولین همایش ملی بهره برداری در بخش آب و فاضلاب،، تهران-ایران
5- آئین نامه تشخیص صلاحیت شرکت های بهره برداری و نگهداری از تصفیه خانه فاضلاب، ،1391 ،معاونت امور آب و آبفا، دفتر نظام بهره برداری و حفاظت آب و آبفا، ، ص56
6- ریاحی خرم، مهدی،1381 ،گام های نوین در بررسی های بنیادین طرح های جامع فاضلاب شهری، انتشارات دانشجو،، ص56.
7- باباخانی، مسعود و همکاران1387 ، ،«روشهای محاسبه هزینه های اجتماعی در اجرا و بازسازی شبکه های فاضلاب شهری»، دومین همایش ملی آب و فاضلاب با رویکرد بهره برداری،-تهران-ایران
8- نیکنام، اردوان1387 ،«چالشهای مدیریت پایدار فاضلاب در قرن بیست و یکم»، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران،-تبریز-ایران
9- Rahman, S., Vanier, D. J. and Newton, L.،2005, MIIP Report - Social Cost Consideration for Municipal Infrastructure Management. Canada : s.n., NRC.CNRC B-5123.8
10- کریمی، داریوش و همکاران1387،آموزش محیط زیست و رفتار شهروندی، انتشارات مدیریت محیط زیست شهرداری تهران، منطقه 9، ، ص22.