بودجه گرمایی دریاچه ارومیه

الموضوعات : Environmental pollutions (water, soil and air)

حسام الدین مهرفر ¹ , مسعود ترابی آزاد ² , امین رئیسی ³ , عبدالرضا ثابت عهد جهرمی ⁴ , بلال پرتوی ⁵

1 - مربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، بروجرد، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - دانشیار، گروه فیزیک دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.
3 - مربی، گروه علوم پایه، آموزشکدة فنی سماء وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران.
4 - استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم، جهرم، ایران.
5 - مربی، گروه علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه، میانه، ایران.

تاريخ الإرسال : 09 السبت , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 10 الأربعاء , رمضان, 1437 تاريخ الإصدار : 08 الجمعة , شوال, 1439

الکلمات المفتاحية: بودجه گرمایی, تابش خورشیدی, دریاچه ارومیه, دما,

ملخص المقالة :

موضوع بودجه‌ی گرمایی همواره یکی از مهم ترین موارد مطالعه‌ی فیزیکی اقیانوس ها، دریاها و دریاچه‌ها بوده است. هدف از نگارش این مقاله تعیین تغییرات هر یک از پارامترهای مؤثر در توازن بودجه گرمایی دریاچه ارومیه می‌باشد. توازن گرمایی می‌تواند نقش مهمی در فیزیک، هواشناسی و حرکات آب دریاچه‌ی ارومیه داشته باشد. در این مقاله هر یک از جملات بودجه گرمایی توسط روابط تجربی و با استفاده از اطلاعات اندازه‌گیری شده و ماهواره‌ای شامل (دمای آب وهوا، میزان پوشش ابر، تابش خورشیدی، عرض جغرافیایی، سرعت باد، رطوبت نسبی، فشار بخار اشباع) محاسبه شده و مقادیر آن ها (شار گرمای تابش خورشیدی = 42/ 8183 ، شار تابش آب = 47/2651- ، شار گرمای محسوس = 57/360 و شار گرمای نهان = 9/5173 وات بر مترمربع) بدست آمده است. سپس تأثیر هر یک از پارامترهای جوی بر روی جملات بودجه گرمایی مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است. درخاتمه مقادیر بدست آمده با اندازه‌های متوسط جهانی مقایسه شده و نتیجه این که تبادل گرمابین هوا و دریا، باد، ورودی رودخانه‌ها و … می‌تواند جریاناتی را در دریاچه ایجاد کند و سبب انتقال گرما گردد که مقدار آن برابر (فرارفت گرما = 05/86 - وات بر مترمربع ) برآورد شده است. با احتساب این مقادیر گرما مشاهده می‌شود که بین جملات بودجه گرمایی دریاچه توازن خوبی برقراراست.