ارزیابی ریسک سلامت آرسنیک در برخی محصولات کشاورزی، روستا‌های گیلکلو و قوجاق شهرستان قروه استان کردستان

الموضوعات :

مینا خسروی ¹ (دانشجوی دکتری مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران-ایران)
علیرضا پرداختی ² (استادیار / دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران)

تاريخ الإرسال : 04 الأحد , شعبان, 1438 تاريخ التأكيد : 16 الأحد , ذو القعدة, 1439 تاريخ الإصدار : 08 الأحد , شعبان, 1442

الکلمات المفتاحية: آرسنیک, ارزیابی ریسک, محصولات کشاورزی,

ملخص المقالة :

آلودگی مواد غذایی به عنصر سمی آرسنیک، یکی از مسائل مهمی است که موجب به خطر انداختن بهداشت عمومی و سلامت موجودات زنده می‌شود. با توجه به اهمیت استفاده از مواد غذایی سالم، کنترل غلظت آرسنیک جهت حفظ سلامتی مصرف کننده حائز اهمیت است. لذا این تحقیق با هدف ارزیابی ریسک آرسنیک نسبت به بیماری‌های سرطانی و غیر‌سرطانی از طریق مصرف برخی محصولات کشاورزی در دو گروه مردان و زنان روستاهای قوجاق و گیلکلو شهرستان قروه، استان کردستان انجام شده است.در این تحقیق غلظت آرسنیک با توجه به اطلاعات آماری به دست آمده از شرکت آب و فاضلاب روستایی استان کردستان در محصولات کشاورزی مورد مطالعه در محل‌های مورد نظر مشخص شد. همچنین ارزیابی ریسک غیرسرطانی و سرطانی با استفاده از شاخص آژانس حفاظت محیط زیست (EPA) مورد سنجش قرار گرفت.نتایج مطالعه نشان داد که مقدار ریسک غیر‌ سرطانی برای آرسنیک برای محصولات مورد مطالعه در هر دو روستا پایین‌تر از یک بود. در بین نمونه‌های مورد آزمایش ریسک سرطانی آرسنیک به واسطه مصرف گندم در هر دو روستا نسبت به سایر محصولات بیشتر بود که در روستای گیلکلو و در گروه زنان بالاترین میزان ریسک سرطانی برابر با 7-10 × 00/3 فرد به دست آمد.نتایج نشان داد که خطری از لحاظ بهداشتی مناطق مورد مطالعه را تهدید نمی‌کند. همچنین احتمال ریسک سرطانی برای این عنصر به واسطه مصرف محصولات مورد مطالعه در هر دو روستا در سطح پایین می‌باشد.

المصادر:

1-      Arsenic and componds. 2004.

2-      http://www.scorecard.org/chemical-rofiles/html/arsenic.html.

3-      Karim M. 2010, Arsenic in groundwater and health problems in Bangladesh. Water Research, 34(1): 304-310.

4-      International Agency for Research on Cancer (IRAC), Monographs on the evaluation of  carcinogenic risks to human.Vol.1 World Health Organization, 1987.

5-      Hudson-Edwards KA, Jamieson HE, Charnock JM, Macklin MG. 2005, Arsenic speciation in waters and sediments of ephemeral floodplain pools, ríos AgrioGuadiamar, Aznalcóllar, Spain Chem Geol; 219(1-4):175-192.

6-      Keller A. 2000, Assessment of uncertainty in modeling heavy metal balanes of regional agroecosystem. Swiss federal institute of technology Zurich.  

7-      Singh  RP. Agrawal  M. 2008, Potential benfits and risks of land application of sewage sludge.Waste Management; 28(2):347-358.

8-      Street  J. J. W. L. Lindzay B. R. Sabey. 1977, Solubility and cplant uptake of cadmium in soils amended with cadmium and sewage sludge. J. Environ. Qual. 1: 72-77.

9-      Winsor G.W. 1973,  Nutrition In the U. K. Tomato manual. Grower books, London. 

10-  Ebadi F. Esmaili Sari A. Riahi Najiyari A. 2005, How Changes in the amount of heavy metals in sediments of aquatic plants in the pond organ Miankaleh. Journal of Ecology; 37:53-74.

11-  Gupta N,Khan DK,Santra SC. 2012, Heavy metal accumulation in vegetables grown in a long term waste water irrigated agricultural land of tropical India. Environ Monit Assess;184:6673-82.

12-  ناظمی- س.، عسگری- ع.، راعی- م، « بررسی مقدار فلزات سنگین در سبزیجات پرورشی حومه شهر شاهرود» مجله سلامت و محیط 3: 195- 202، تابستان 1389.

13-  Sharma, R.K., Agrawal, M. and Marshall, F.M. 2008. Heavy metal (Cu, Zn, Cd and Pb)
contamination of vegetables in urban India: A case study in Varanasi. Environmental Pollution, 154:
254 -263.

14-  Yang, Y., Zhang, F.S., Li, H.F. and Jiang, R.F. 2009. Accumulation of cadmium in the edible parts of six vegetable species grown in Cd-contaminated soils. Journal of Environmental Management, 90(2): 1117–112.

15-  Cao, H. , J. Chen, J. Zhang, H. Zhang, L. Qiao and Y. Men. 2010. J. Environ. Sci. 22(11):1792-1799.

16-  Huang, M., S. Zhou, B. Sun and Q. Zhao. 2008. Heavy metals in wheat grain: Assessment of potential health risk for inhabitants in Kunshan, China Sci. Total Environ. 405: 54 – 61.

 

17-  Enbaee A. Keykhosro A. Vatandost J. 2009, Effects of Different concentrations of toxic metals Zinc and Copper in the liver and gill tissue of common carp (cyprinus carpio).Confernce on Iran Environmental Health Shahid Beheshti Medical Science; 2630-2636.  

18-  Feroze  A.M. 2005, An Overview of Arsenic Removal Technologies in Bangladesh and India. http://www.unu .edu/env/Arsenic/Ahmed.

19-  Golovatiy S,Savchenk S. 2002, Heavy metals as contaminants of agricultural land of Belarus. 17thworld congress soil sci Bangkok Thailand;14-21.

20-  Fecher. P and Ruhnke G. 1988, Determination ofarsenic and selenium in foodstuff, methods and Erros, Atomic Spectroscopy, 19 (6): 204-206.

21-  Ferré-Huguet N.R. Marti-Cid M. Schuhmacher and J.L.Domingo. 2008, Risk assessment of metals from consuming vegetables, fruits and rice grown on soils irrigated with waters of the Ebro river in Catalonia, Spain. Biol. Trace Elem Res. 123: 66-79.

22-  رجایی- ق، پورخباز- ع، حصاری مطلق- س، « ارزیابی ریسک سلامت فلزات سنگین منابع آب زیرزمینی دشت علی آباد کتول»- مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، تابستان 1391، 4(2): 155-162.

23-  آب منطقه‌ای استان کردستان، 1384، گزارش توجیهی تمدید ممنوعیت توسعه بهره برداری از منابع آب زیرزمینی دشت چهاردولی.

24-  USEPA (US Environmental Protection Agency). 1992, Guidelines for exposure assessment. Available at http://www.epa.gov/ncea/pdfs/guidline.pdf.

25-  USEPA. (US Environmental Protection Agency). 2000, Risk-Based Concentration Table. Office of Health and Environmental Assessment, Washington, DC, USA.

26-  Food and Nutrition Board. 2004, Dietary reference intakes (DRIs) Recommended intakes for individuals. Institute of Medicine, National Academy of Sciences.

27-  www.inchem.org/documents/jecfa/jecmono/v18je17. Htm

28-  Zhao, F.J., Stroud, J.L., Eagling, T., Dunham, S.J., McGrath, S.P. and Shewry, P.R. 2010, Accumulation, Distribution, and Speciation of Arsenic in Wheat Grain. Journal of Environmental
Science & Technology, 44 (14): 5464–5468.

29-  Food and Nutrition Board. 2004. Dietary reference intakes (DRIs) Recommended intakes for individuals. Institute of Medicine, National Academy of Sciences.

30-  Hang, X., H. Wang, J. Zhou, C. Ma, C. Du and X. Chen. 2009. Risk assessment of potentially toxic element pollution in soils and rice (Oryza sativa) in a typical area of the Yangtze River Delta. Environ. Pollut. 157: 2542–2549.

31-  عقیلی، ف.1386. وضعیت تغذیه ای و کیفیت میوه گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای و خیار گلخانه هـای اصـفهان. پایـان نامـه کارشناسـی ارشد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان ۱۵۲صفحه.

32-  Chary, N. S., C. T. Kamala and D. S. S. Raj. 2008. Assessing risk of heavy metals from consuming food grown on sewage irrigated soils and food chain transfer. Ecotoxi. Environ. Saf. 69: 513-524.

33-  Khan, S., S. Rehman, A. Z. Khan, M. A. Khan and M. T. Shah. 2010. Soil and vegetables enrichment with heavy metals from geological sources in Gilgit, northern Pakistan. Ecotoxi. Environ. Safe. 73: 1820-1827.

34-  Zheng, N., Q. Wang and D. Zheng. 2007. Health risk of Hg, Pb, Cd, Zn, and Cu to the inhabitants around Huludao Zinc Plant in China via consumption of vegetables. Sci. Total Environ. 383: 81–89.