ارزیابی آلاینده های آلی کلره در تالاب شادگان با استفاده از ماهی شیربت (Barbus grypus) به عنوان یک شاخص بیولوژیک

الموضوعات :

مرتضی داودی ¹ (دانشجوی دکتری محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس نور، ایران. *(مسوول مکاتبات))
عباس اسماعیلی ساری ² (استاد گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس نور، ایران.)
نادر بهرامی فر ³ (استاد گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس نور، ایران.)
حسن ملوندی ⁴ (کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، مازندران، نور، ایران.)

تاريخ الإرسال : 25 الأربعاء , شعبان, 1437 تاريخ التأكيد : 25 الأربعاء , شعبان, 1437 تاريخ الإصدار : 29 الأحد , شوال, 1441

الکلمات المفتاحية: : آلاینده‌های آلی پایدار, Barbus grypus, بی فنیل‌های پلی کلره, DDTs, .HCHs,

ملخص المقالة :

یکی از آلاینده های خطرناک که به تالاب شادگان وارد می شود، آلاینده های آلی پایدار است. این آلاینده ها، به دلیل چربی دوستی بالا و پایداری زیاد در محیط زیست در طول زنجیره غذایی تجمع پیدا می کنند. حدود 90 درصد جذب این آلاینده ها در بدن انسان از طریق غذاهایی با منشا حیوانی صورت می گیرد. ماهی، مسیر اصلی برای ورود این آلاینده ها بوده و رژیم های غذایی حاوی میزان بالای ماهی، منجر به جذب بیش تری این ترکیبات شده و سلامت غذایی ساکنین منطقه را به خطر می اندازد.در این مـطالعه مـیزان بی فنـیل های پلی کلره و آفت کش های DDTs و HCHs و HCB در گونه شیربت (Barbus grypus) جمع آوری شده در پاییز 1386 از تالاب شادگان، توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی (GC) ارزیابی شد.نتایج نشان داد که غلظت مجموع PCB، مجموع DDT، مجموعHCH و HCB به ترتیـب 38/6، 41/11، 03/4 و 19/0 نانوگرم بر گرم به دست آمد. بررسـی ایزومر هـای آلاینـده هـای مخـتلف نشـان داد که در بین ترکیبات PCB تـرکـیـب PCB-28 (68/4 نانوگرم بر گرم) در بین متابولیت های DDT متابولیت p,p /-DDE (15/8 نانوگرم بر گرم) و دربین ایزومرهای HCH ایزومـر α-HCH (14/3 نانوگرم بر گرم) دارای بیش ترین غلظت هستند. بالا بودن میزان p,p /-DDE در نمونه ها بیان گر عدم استفاده جدید از DDT بعد از تحریم آن در منطقه و بالا بودن میزان α-HCH در نمونه ها بیان گر ورود تازه HCHs صنعتی به آب و خاک منطقه است. میزان آلاینده در نمونه ها پایین تر از حد استانداردهای ارایه شده توسط سازمان های مختلف بود.