بررسی عوامل موثر در گسست پایداری هویت مسکن معاصر شهر تبریز از منظر تحولات چهره و لحن معماری (مطالعه موردی محله ولیعصر)
الموضوعات :
بهرام محمدیان
1
(دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران)
شبنم اکبری نامدار
2
(استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.)
حسن ابراهیمی
3
(استادیار گروه معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران.)
نسیم نجف قلی پور کلانتری
4
(استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.)
تاريخ الإرسال : 03 الخميس , جمادى الثانية, 1443
تاريخ التأكيد : 11 الثلاثاء , رمضان, 1443
تاريخ الإصدار : 16 الخميس , صفر, 1443
الکلمات المفتاحية:
",
پایداری هویت",
مسکن معاصر",
چهره و لحن",
,
",
گسست",
,
",
محله ولیعصر تبریز",
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: هویت شهری مجموعه ای از ارزشها است که اصطلاحات مختلف فرهنگی، اقتصادی یا سیاسی را در بر می گیرد و یک شهر را از بقیه جدا می کند. در این میان معماری و شهرسازی نقش بسیار مهمی در حفظ و پایداری هویت و فرهنگ یک جامعه دارد، در ایران با ورود مدرنیته، در شهر تبریز، بدون توجه به هویت فرهنگ، معماری و شهرسازی تبریز را تحت تاثیر قرار داد، باعث بروز عدم پایداری هویت در شهر و مسکن معاصر شده است. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر در گسست پایداری هویت مسکن معاصر شهر تبریز از منظر تحولات چهره و لحن معماری است. روش بررسی: تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل متخصصین در این زمینه بوده، حجم نمونه برابر 12 نفر از خبرگان و اساتید می باشد. برای تجزیه تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری از طریق نرم افزار Smart PLS و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشترین تاثیر بر گسست پایداری هویت مسکن معاصر از نظر تحولات چهره و لحن معماری در شهر تبریز، مطرح شدن معماری در مفهوم کالا و نه مکان زندگی و شهر در حکم انبار کالا و نه بستر مدنیت با بار عامی 96/0 بیشترین و تبدیل معماری ایرانی، به معماری ها در ایران با بار عاملی 34/0 کمترین تاثیر گذاری را داشته اند.
بحث و نتیجه گیری: بنابراین بین تحولات چهره و لحن معماری و گسست پایداری هویت معماری در مسکن معاصر ولیعصر تبریز رابطه مستقیمی وجود دارد.
المصادر:
1- Sokienah, Y, 2020, The Architectural and Interior Design Identity Crisis: The Case of Girne in North Cyprus, Civil Engineering and Architecture, Vol.9, No.1: pp.124-129, 2021. doi: 10.13189/cea.2021.090110.
2- Kopec DA, 2018, Environmental Psychology for Design. New York, NY: Fairchild Books, an Imprint of Bloomsbury Publishing, p 192.
3- Zwain, A., & Bahauddin, A. 2021. Architectural Identity Design of Shophouses in George Town Heritage City: Significance and Definition. International Journal of Design (INJUDES), Vol.1, No.1, pp.7-16. https://doi.org/10.34010/injudes.v1i1.4825.
4- Mahgoub, Y., Cavalagli, N., Versaci, A., Bougdah, H., & Serra-Permanyer, M. (Eds.). 2021. Cities’ Identity Through Architecture and Arts. Advances in Science, Technology & Innovation. P. 38 doi:10.1007/978-3-030-14869-0
5- اشرفی، نسیم، واکاوی مدیریت بحران در هویت سیستمی معماری و شهرسازی معاصر ایران، مطالعات مدیریت شهری، 1397، دوره 10، شماره 33، صص 17-28.
6- Melnychuk, A., and Gnatiuk, O. 2018. Regional identity and the renewal of spatial administrative structures: the case of Podolia, Ukraine. Nephron Clin. Pract. Vol.26, pp.42-54. doi: 10.2478/mgr-2018-0004.
7- Pandya, S, 2020, Architecture in National Identities: a critical review, National Identities, Vol.22. No.4, pp 381-393, DOI: 10.1080/14608944.2020.1812825.
8- S, 2019, Architectural Conservation as a Promoter of Cultural Identity. International Journal of Advanced Research in Engineering and Technology, Vol.10, No.5, pp. 22-37., Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3527335.
9- Alhusban, A. A., & Alhusban, S. A. 2020. Re-locating the identity of Amman’s city through the hybridization process. Journal of Place Management and Development, Vol.14, No.2, pp. 81–113. doi:10.1108/jpmd-07-2019-0066.
10- Jashari-Kajtazi, T., & Jakupi, A. 2017. Interpretation of architectural identity through landmark architecture: The case of Prishtina, Kosovo from the 1970s to the 1980s. Frontiers of Architectural Research, Vol.6, No.4, pp. 480-486. doi:10.1016/j.foar.2017.09.002.
11- Rapoport, A. House form and cultua. London-University College: New Delhi: Prentice-hall of India Private Ltd. 1969, 158.
12- Bahtiyar, T., B., & Yaldiz, M., 2021. Loss of identity in buildings of modern architecture; The case of Edirne government house. Global Journal of Arts Education. Vol.11, No1, 102-116. https://doi.org/10.18844/gjae.v11i1.5728
13- Müştak, S.,& Erdoğan, N. 2016. Evolution of Modern Housing in Turkey Since Early Republican Period as Part of Socio-Cultural Relation: Case of Izmit. Procedia Engineering, Vol.161, pp 1316-1321. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2016.08.595
14- Bleam, M. R. 2018. Unbounded place meanings and embodied place identities for conservation volunteers in Scottsdale, Arizona. J. Environ. Psychol. Vol.56, pp 76–83. doi: 10.1016/j.jenvp.2018.03.002.
15- Peng J, Strijker D and Wu Q, 2020, Place Identity: How Far Have We Come in Exploring Its Meanings? Front. Psychol. Vol. 11: pp 1-19. 294. doi: 10.3389/fpsyg.2020.00294.
16- Cheng, Z., Zhou, S. and Zhang, B. 2018, The spatial factors of cultural identity: a case study of the courtyards in a historical residential area in Beijing, Sustainability, Vol.10, No.8, pp 1-16.
17- Jing, L, Lin, L, Zhennan, K, 2021, Architectural Identity Politics of Xiamen University Malaysia, UIA 2021 RIO: 27th World Congress of Architects, .1147-1152.
18- Isa, M.I., Hedayati Marzbali, M. and Saad, S.N. 2021, Mediating role of place identity in the relationship between place quality and user satisfaction in waterfronts: a case study of Penang, Malaysia, Journal of Place Management and Development, Vol.11, No.3, pp 345-361 . https://doi.org/10.1108/JPMD-08-2020-0083.
19- Khaled Yasser, W, 2018, The Architectural Identity of Arab and Islamic Cities, International Journal of Architecture (IJA), Vol.4, No.2, pp 1-10. http://iaeme.com/Home/issue/IJA?Volume=4&Issue=2.
20- شهبازی چگنی، بهروز، و دادخواه، کاظم، و معینی، مهدی. بررسی نقش الگوهای هویت پرداز در هویت معماری معاصر ایران، مطالعات تطبیقی هنر، 1393، دوره 4، شماره 8، صص 113-122.
21- مهدوی نژاد، محمد جواد؛ طالب هاشمی، سیده سارا، نقش کیفیت طراحی و اجرا در تحقق مفهوم هویت در معماری معاصر ایران، اندیشه معماری، 1392، دوره 1، شماره 1، صص. 94-105.
22- مولانایی صلاح الدین، سلیمانی، سارا، بازشناخت مولفه های هویت اصیل معماری بومی ایرانی در غرب کشور، نمونه موردی: اورامان کردستان، معماری و شهرسازی آرمانشهر، 1395، شماره 17، صص 115-127.
23- رئیسی، محمدمنان، علت کاوی بحران هویت در معماری و شهرسازی معاصر ایران با تأ کید بر سه گانه بینش، ارزش و کنش، هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 1395، دوره 21، شماره 4، صص 63-74
24- ضرغامی اسماعیل، مهدی نژاد جمال الدین، فتوره چی درسا، ایجاد چارچوب نظری طراحی مبتنی بر تئوری هویت پایدار اجتماعی مجتمع مسکونی برای ساکنان با طبقات مختلف اجتماعی- اقتصادی، 1396، دوره 5، شماره 2، صص 1-14.
25- رمضان پور مهرناز، شرقی، علی، مهدی نژاد جمال الدین، ارزیابی مسکن معاصر در ایران با معیارهای اسلامی ایرانی، مطالعات شهرایرانی- اسلامی، 1398، دوره 9، شماره 35، صص 5-18.
26- پورمحمدی، محمدرضا، قربانی، رسول و ولایتی شیوا، بررسی نقش شاخص های مدرنیته در ابعاد معماری مسکن: مطالعه مجتمع های مسکونی تبریز، دانش معماری، 1398، دوره 2، شماره 2، صص 33-46.
27- معظمی، منوچهر، حجت عیسی، ریشه های گسست و گم گشتگی فرهنگی در معماری معاصر ایران، معماری و شهرسازی آرمانشهر، 1396، شماره 21، صص. 103-112.
28- S& Sabry Abowardah, E, 2017, Internal Courtyards One of Vocabularies of Residential Heritage Architecture and Its Importance in Building Contemporary National Identity, International Architecture and Urban Studies Conference House & Home March 3-4, 2017. 1-17.
29- Salman, M, 2018. Sustainability and Vernacular Architecture: Rethinking What Identity Is, Urban and Architectural Heritage Conservation within Sustainability, Kabila Hmood, IntechOpen, doi: 10.5772/intechopen.82025. Available from: https://www.intechopen.com/chapters/64381.
30- Farouk Mohamed, A. 2020. Comparative study of traditional and modern building techniques in Siwa Oasis, Egypt. Case Studies in Construction Materials, 12, e00311. https://doi.org/10.1016/j.cscm.2019.e00311. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/.
31- جدیری عباسی محمد، تحلیل تاثیر اقلیم بر شکل گیری و تیپولوژی مسکن تبریز در دوره معاصر (مطالعه‌ی موردی: محله‌های زعفرانیه، رشدیه و ولیعصر)، رساله دکتر معماری، استاد راهنما: شهریار شقاقی و جلال ساک زمانخانی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، 1399.
_||_
1- Sokienah, Y, 2020, The Architectural and Interior Design Identity Crisis: The Case of Girne in North Cyprus, Civil Engineering and Architecture, Vol.9, No.1: pp.124-129, 2021. doi: 10.13189/cea.2021.090110.
2- Kopec DA, 2018, Environmental Psychology for Design. New York, NY: Fairchild Books, an Imprint of Bloomsbury Publishing, p 192.
3- Zwain, A., & Bahauddin, A. 2021. Architectural Identity Design of Shophouses in George Town Heritage City: Significance and Definition. International Journal of Design (INJUDES), Vol.1, No.1, pp.7-16. https://doi.org/10.34010/injudes.v1i1.4825.
4- Mahgoub, Y., Cavalagli, N., Versaci, A., Bougdah, H., & Serra-Permanyer, M. (Eds.). 2021. Cities’ Identity Through Architecture and Arts. Advances in Science, Technology & Innovation. P. 38 doi:10.1007/978-3-030-14869-0
5- اشرفی، نسیم، واکاوی مدیریت بحران در هویت سیستمی معماری و شهرسازی معاصر ایران، مطالعات مدیریت شهری، 1397، دوره 10، شماره 33، صص 17-28.
6- Melnychuk, A., and Gnatiuk, O. 2018. Regional identity and the renewal of spatial administrative structures: the case of Podolia, Ukraine. Nephron Clin. Pract. Vol.26, pp.42-54. doi: 10.2478/mgr-2018-0004.
7- Pandya, S, 2020, Architecture in National Identities: a critical review, National Identities, Vol.22. No.4, pp 381-393, DOI: 10.1080/14608944.2020.1812825.
8- S, 2019, Architectural Conservation as a Promoter of Cultural Identity. International Journal of Advanced Research in Engineering and Technology, Vol.10, No.5, pp. 22-37., Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3527335.
9- Alhusban, A. A., & Alhusban, S. A. 2020. Re-locating the identity of Amman’s city through the hybridization process. Journal of Place Management and Development, Vol.14, No.2, pp. 81–113. doi:10.1108/jpmd-07-2019-0066.
10- Jashari-Kajtazi, T., & Jakupi, A. 2017. Interpretation of architectural identity through landmark architecture: The case of Prishtina, Kosovo from the 1970s to the 1980s. Frontiers of Architectural Research, Vol.6, No.4, pp. 480-486. doi:10.1016/j.foar.2017.09.002.
11- Rapoport, A. House form and cultua. London-University College: New Delhi: Prentice-hall of India Private Ltd. 1969, 158.
12- Bahtiyar, T., B., & Yaldiz, M., 2021. Loss of identity in buildings of modern architecture; The case of Edirne government house. Global Journal of Arts Education. Vol.11, No1, 102-116. https://doi.org/10.18844/gjae.v11i1.5728
13- Müştak, S.,& Erdoğan, N. 2016. Evolution of Modern Housing in Turkey Since Early Republican Period as Part of Socio-Cultural Relation: Case of Izmit. Procedia Engineering, Vol.161, pp 1316-1321. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2016.08.595
14- Bleam, M. R. 2018. Unbounded place meanings and embodied place identities for conservation volunteers in Scottsdale, Arizona. J. Environ. Psychol. Vol.56, pp 76–83. doi: 10.1016/j.jenvp.2018.03.002.
15- Peng J, Strijker D and Wu Q, 2020, Place Identity: How Far Have We Come in Exploring Its Meanings? Front. Psychol. Vol. 11: pp 1-19. 294. doi: 10.3389/fpsyg.2020.00294.
16- Cheng, Z., Zhou, S. and Zhang, B. 2018, The spatial factors of cultural identity: a case study of the courtyards in a historical residential area in Beijing, Sustainability, Vol.10, No.8, pp 1-16.
17- Jing, L, Lin, L, Zhennan, K, 2021, Architectural Identity Politics of Xiamen University Malaysia, UIA 2021 RIO: 27th World Congress of Architects, .1147-1152.
18- Isa, M.I., Hedayati Marzbali, M. and Saad, S.N. 2021, Mediating role of place identity in the relationship between place quality and user satisfaction in waterfronts: a case study of Penang, Malaysia, Journal of Place Management and Development, Vol.11, No.3, pp 345-361 . https://doi.org/10.1108/JPMD-08-2020-0083.
19- Khaled Yasser, W, 2018, The Architectural Identity of Arab and Islamic Cities, International Journal of Architecture (IJA), Vol.4, No.2, pp 1-10. http://iaeme.com/Home/issue/IJA?Volume=4&Issue=2.
20- شهبازی چگنی، بهروز، و دادخواه، کاظم، و معینی، مهدی. بررسی نقش الگوهای هویت پرداز در هویت معماری معاصر ایران، مطالعات تطبیقی هنر، 1393، دوره 4، شماره 8، صص 113-122.
21- مهدوی نژاد، محمد جواد؛ طالب هاشمی، سیده سارا، نقش کیفیت طراحی و اجرا در تحقق مفهوم هویت در معماری معاصر ایران، اندیشه معماری، 1392، دوره 1، شماره 1، صص. 94-105.
22- مولانایی صلاح الدین، سلیمانی، سارا، بازشناخت مولفه های هویت اصیل معماری بومی ایرانی در غرب کشور، نمونه موردی: اورامان کردستان، معماری و شهرسازی آرمانشهر، 1395، شماره 17، صص 115-127.
23- رئیسی، محمدمنان، علت کاوی بحران هویت در معماری و شهرسازی معاصر ایران با تأ کید بر سه گانه بینش، ارزش و کنش، هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، 1395، دوره 21، شماره 4، صص 63-74
24- ضرغامی اسماعیل، مهدی نژاد جمال الدین، فتوره چی درسا، ایجاد چارچوب نظری طراحی مبتنی بر تئوری هویت پایدار اجتماعی مجتمع مسکونی برای ساکنان با طبقات مختلف اجتماعی- اقتصادی، 1396، دوره 5، شماره 2، صص 1-14.
25- رمضان پور مهرناز، شرقی، علی، مهدی نژاد جمال الدین، ارزیابی مسکن معاصر در ایران با معیارهای اسلامی ایرانی، مطالعات شهرایرانی- اسلامی، 1398، دوره 9، شماره 35، صص 5-18.
26- پورمحمدی، محمدرضا، قربانی، رسول و ولایتی شیوا، بررسی نقش شاخص های مدرنیته در ابعاد معماری مسکن: مطالعه مجتمع های مسکونی تبریز، دانش معماری، 1398، دوره 2، شماره 2، صص 33-46.
27- معظمی، منوچهر، حجت عیسی، ریشه های گسست و گم گشتگی فرهنگی در معماری معاصر ایران، معماری و شهرسازی آرمانشهر، 1396، شماره 21، صص. 103-112.
28- S& Sabry Abowardah, E, 2017, Internal Courtyards One of Vocabularies of Residential Heritage Architecture and Its Importance in Building Contemporary National Identity, International Architecture and Urban Studies Conference House & Home March 3-4, 2017. 1-17.
29- Salman, M, 2018. Sustainability and Vernacular Architecture: Rethinking What Identity Is, Urban and Architectural Heritage Conservation within Sustainability, Kabila Hmood, IntechOpen, doi: 10.5772/intechopen.82025. Available from: https://www.intechopen.com/chapters/64381.
30- Farouk Mohamed, A. 2020. Comparative study of traditional and modern building techniques in Siwa Oasis, Egypt. Case Studies in Construction Materials, 12, e00311. https://doi.org/10.1016/j.cscm.2019.e00311. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/.
31- جدیری عباسی محمد، تحلیل تاثیر اقلیم بر شکل گیری و تیپولوژی مسکن تبریز در دوره معاصر (مطالعه‌ی موردی: محله‌های زعفرانیه، رشدیه و ولیعصر)، رساله دکتر معماری، استاد راهنما: شهریار شقاقی و جلال ساک زمانخانی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، 1399.
