ارائه الگوی خوانش گرافیکی مبلمان شهری بهینه در راستای تحقق کیفیت محیط (موردمطالعه: منطقه 2 تهران)

الموضوعات :

کتایون تیموریان ¹ , پروانه زیویار ² , سیدمانی اثنی عشری ³

1 - استادیار، گروه طراحی صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری
3 - گروه گرافیک دانشکده هنر، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

تاريخ الإرسال : 14 الجمعة , رجب, 1445 تاريخ التأكيد : 21 السبت , شعبان, 1445 تاريخ الإصدار : 21 السبت , شعبان, 1445

الکلمات المفتاحية: خوانش گرافیکی, مبلمان شهری, کیفیت محیط, منطقه 2 تهران,

ملخص المقالة :

یکی از مهم¬ترین نیازهای انسان که باید در بستر زندگی شهری به آن پاسخ گفته شود، نیاز به زیست اجتماعی است.¬ شهرهای برخوردار از محیط بصری مطلوب قادرند تا با وسعت بخشیدن به تجربه زیباشناختی شهروندان، موجبات ارتقاء تصویر ذهنی جامعه از خویش و تقویت غرور مدنی آنان را فراهم سازند. منطقه¬2¬شهرداري تهران یکی از بزرگ¬ترین مناطق شهری تهران است که دارای کاربری¬های فراشهری بسیاری است. به دلیل وجود چنین کاربری¬هایی حجم تردد و مسافرت درون‌شهری به منطقه 2 بسیار زیاد است؛ به همین خاطر در بحث مفهوم¬ گرافیک محیطی و مبلمان شهری حائز اهمیت است. هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی خوانش گرافیکی مبلمان شهری بهینه در راستای تحقق کیفیت محیط در منطقه 2 تهران به‌عنوان یک منطقه پرتراکم می¬باشد. روش تحقیق حاکم بر پژوهش روش آمیخته (کمی-کیفی) و به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. گردآوری داده‌های تحقیق به‌صورت کتابخانه‌ای و از طریق مطالعات پیمایشی و مرور ادبیات نظری تحقیق صورت گرفته است. در مرحله نهایی با استفاده از آزمون فریدمن و تی¬تست به تحلیل داده¬ها پرداخته شده و در میان شاخص¬های مؤثر بر گرافیک محیطی مؤثر بر مبلمان شهری شاخص المان¬های شهری محدوده با مقدار 25/2 و شاخص نقاشی¬های ترسیم‌شده با رنگ‌بندی متفاوت بر روی دیوارها با مقدار 45/1 به ترتیب بالاترین و پایین¬ترین شاخص¬های گرافیک محیطی منطقه تشخیص داده شده¬اند. عناصر مبلمان شهری محدوده فاقد کارایی لازم برای شهروندان می‌باشند. نظارت بر طراحی، ساخت و مکان‌یابی عناصر شهری و مبلمان شهری طراحی‌شده در محدوده موردمطالعه، ازنظر استانداردهای رایج در حد پایینی میباشد.

المصادر:

استوار، مسیب. (1392). هنر گرافیک محیطی، انتشارات رازنامه، تهران.
تیموریان، کتایون و زیویار، پروانه. (1392). ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﺿﺎﻳﺘﻤﻨﺪي از اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﺒﻠﻤﺎن ﺷﻬﺮي (ﻣﻮرد: ﻧﺎﺣﻴﻪ 2 ﻣﻨﻄﻘﻪ2 ﺷﻬﺮ تهران)، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ اﻧﺠﻤﻦ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎيی اﻳﺮان، 11(37)، ¬289-304.
زرنشاني اصل، طرلان. (1401). ¬ارزیابی عملکرد مبلمان شهری در بهبود کیفیت گرافیک محیطی (موردمطالعه: محله صادقیه تهران)، مجله سیاست¬گذاری شهری و منطقه‌ای، 1(2)، 38-51.
سجادزاده، حسن، کریمی مشاور، مهرداد، وحدت، سلمان. (1396).¬ خوانش بصری گرافیک محیطی در فضاهای شهری با تأکید بر نقاشی دیواری، نمونه موردی: تهران، نشریه معماری و شهرسازی آرمان¬شهر، 10(107)، 107-118.
سعیدنیا، احمد. (1378).¬ کتاب سبز راهنمای شهرداری¬ها، کاربری زمین شهری، انتشارات مرکز مطالعات برنامه¬ریزی شهری وزارت کشور، چاپ اول، تهران.
سایت شهرداری منطقه 2 تهران به نشانی https://www.¬Region2 tehran.ir.
ﺷﻔﯿﻌﯽ داراﻓﺸﺎنی، ﻋﻠﯽ و ﻃﺮﻓﯽ، منصوره. (1398).¬¬بررسی تأثیر ﻣﺒﻠﻤﺎن ﺷﻬﺮی بر ساختار ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺷﻬﺮ اﺻﻔﻬﺎن از دﯾﺪ ﺷﻬﺮوﻧﺪان، مجله پژوهش¬های مکانی- فضایی، شماره 11، ¬60-78.
صالحی، سودابه. (1394). گرافیک دیزاین محیطی، طراحی و حوزه¬های فعالیت، گرافیک و شهر، حرفه هنرمند، شماره 55، 3-12.
قربانی، یاسمن و صفری، حسین. (1399). تأثیر مبلمان شهری بر سرزندگی شهروندان (نمونه موردی: بلوار بندرانزلی)¬، مجله معماری شناسی، زمستان 1399، شماره 17:¬176-¬183.
قنواتی رئیسی، سپیده، موغلی، مرضیه و عفیفی، محمد ابراهیم. (1402). بررسی نقش مبلمان شهری در ارتقاء کیفیت محیط شهری (¬نمونه موردی: شهر بندرعباس)¬، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 23(71)، 167-182.
کلینی ‌ممقانی، ناصر و فرهودی، مرتضی. (1397) .اصول فراگیر طراحی: رهنمودهایی مبتنی بر مثال در طراحی مبلمان شهری، انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران، چاپ اول.
لینچ، کوین. (1376).¬ تئوری خوب شهر، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
مرتضایی، سید رضا و اصل فلاح، مهدی. (1392). ¬بنیان¬های طراحی در زیباسازی شهری، انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران، چاپ اول.
نوین، عاطفه و شهباززاده، نسرین. (1400). بررسی گرافیک محیطی در راستای زیباسازی و طراحی شهری، نشریه شباک، 7(3)، ¬-10-22.
References
AndhraYuich, G. D.¬¬(2001).¬Research Methods Urban, (Seyed Mohammad Nejat Hosseini, Trans).
Bhandari, N., Faheem, M., Tadepalli, S., & Gopalakrishnan, P. (2023). Study of occupant behavior to improve thermal comfort conditions by arranging furniture in student hostel rooms. Energy and Built Environment.
Briggs, France, D. J. (2014). Landscape evaluation: A comparative study, Journal of Environmental Management, 10.
Bemgez, P., Fradast, A., & Fethullah Nouri, G. (2013). History of Graphic Design, Tehran, Samt Publications. [In Persian]
Ghorbani, Y., & Safari, H. (2019). the impact of urban furniture on the vitality of citizens (case example: Bandar Anzali Boulevard), Journal of Architecture, No. 17, 176-183. [In Persian]
Mahnke, F. H. (2006).¬ Color Environment & Human Responses, London, Wiley.
Mortezaei, S. R, & Asl Fallah, M. (2012).¬ Design basics in urban beautification, publications of Tehran City Beautification Organization, first edition [In Persian].
Nion, I. (2009). The importance of environmental graphic design in human life and its affection, Spring.
Novin, A., & Shahbazzadeh, N. (2022). Survey of Environmental Graphics in the direction of beautification and urban design, Shabak Magazine, 7th year, number 3 (60 consecutive), September 2022: 10-22 [In Persian].
Ostovar., M. (2012).¬Environmental graphic art, Raznameh Publishing House, Tehran [In Persian].
Lynch, K. (1997).¬the good theory of the city, Tehran University Press [In Persian].
Prvanov, S. (2020).¬Urban Furniture in a New Setting of Public Spaces within the Kurdistan Region: Educational Targets and Course Design Process. Available at SSRN 3661188.
Qanawati Raisi, S., Moghli, M., & Afifi, M. E.¬ (2023). Investigating the role of urban furniture in improving the quality of the urban environment (Case example: Bandar Abbas city), Applied Research Journal of Geographical Sciences, 23(71), 167-182. [In Persian].
Sadr mohamadi, A. (2008). Why Advertise Peripheral, Tehran, site, 1, p.15.
Sajjadzadeh, H., Karimi, M., & Vahdat, S. (2016).¬Visual reading of environmental graphics in urban spaces with an emphasis on mural painting, a case example: Tehran, Arman Shahr Architecture and Urbanism Journal, 10(19),107-118 [In Persian].
Saeednia, A. (1999).¬ The Green Book of Municipalities Guide, Urban Land Use, Publications of the Center for Urban Planning Studies of the Ministry of Interior, first edition, Tehran [In Persian].
Shafi'i Darafshani, A., & Tarafi, M. (2018).¬ Investigating the effect of urban furniture on the spatial structure of Isfahan city from the citizens' point of view, Spatial Research, summer 2018, No. 11:60-78 [In Persian].
Salehi, S. (2014). Graphic design environment, design and activity areas, graphics and the city, artist's career, number 55, 3-12 [In Persian].
Tehran Region 2 Municipality website at https://www.¬Region2 tehran.ir. [In Persian]
Teymourian, K., & Zivyar, P. (2012).¬Survey and study of the satisfaction of urban furnishing standards (case: district 2, Region 2 of Tehran city), scientific-research journal of the Geographical Society of Iran, 11(37), 289- 304 [In Persian].
Zou, W., Li, Z., & Sun, D. (2022). The teaching content of Shanghai style furniture design for Chinese art design speciality. Heliyon, 8(11).
Zarnishani Asl, T. (2022). ¬Evaluation of the performance of urban furniture in improving the quality of environmental graphics (case study: Sadeghieh neighborhood of Tehran), Journal of Urban and Regional Policy, 1(2), 38 to 51 [In Persian