ارزیابی معماری ایرانی و تعاملات اجتماعی در فضاهای فرهنگی
الموضوعات :سپیده کمائی 1 , دکتر احمد رضا کابلی 2
1 - کارشناسی ارشد معماری، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران
2 - استادیار گروه معماری، واحد ماهشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ماهشهر، ایران
الکلمات المفتاحية: عناصر هویت ساز, معماری ایرانی, تعاملات اجتماعی, فرهنگ, فضای فرهنگی,
ملخص المقالة :
میزان موفقیت فضاهای فرهنگی همواره در گرو حضور انسان و بهره گیری از همچنین فضاهایی بوده است. وجود فضاهای فرهنگی علاوه بر احیای فرهنگ و هنر، در پی افزایش تعاملات اجتماعی و همبستگی انسانی بوده است. یکی از اصلی ترین دیدگاه های معماری ایرانی توجه به بعد اجتماعی انسان و نیاز او به حضور در اجتماع است. در این مقاله سعی شده است بر اساس مطالعات کتابخانه¬ای و میدانی و تحلیل محتوایی پیرامون مبانی نظری پژوهش، به بررسی و ارزیابی تاثیر شاخص های معماری ایرانی و ویژگی های منحصر به فرد آن بر روی تعاملات اجتماعی انسانها در فضاهای فرهنگی پرداخته شود و فرض شده است فضاهای فرهنگی بستری متشکل از فعالیتها و روابط اجتماعی و انسانی است و در پایان پس از تحلیل های صورت گرفته مشخص گردید هویت معماری ایرانی و عناصر تشکیل دهنده آن منطبق با نیازهای هویتی انسان و هویت اجتماعی اوست و همواره توجه به این شاخص ها و عناصر موجب دعوت او به برقراری ارتباط و تمایل به مشارکت در تعاملات اجتماعی است.
1) آشوری، داریوش(1380). تعریف و مفهوم فرهنگ. انتشارات آگاه، تهران.
2) اکبری، جواد، و قاسمی، فاطمه(1399). بررسی عناصر معماری سنتی ایران با رویکرد حفظ هویت معماری ایرانی، پنجمین همایش فناوری های نوین در مهندسی معماری، عمران و شهرسازی ایران.
3) اکبری، جواد و قاسمی، فاطمه(1400). ششمین همایش ملی معماری و شهر پایدار.
4) آيت‌اللهي، محمدحسين، ومحمدي، محمد(1393). طراحي فرهنگسراي كرمان با تأكيد برمفهوم اجتماع پذيري، پايان‌نامه، دانشگاه يزد - دانشكده هنر و معماري.
5) ارژمند، محمود، وخانی، سمیه (1391). نقش خلوت در معماری خانه ایرانی. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، شماره هفتم.
6) برجيان بروجني, فرشاد، وکاردان، مریم(1393). طراحي فرهنگسرا بارويكرد آموزش نوين جهت پرورش خلاقيت، دومين همايش ملي معماري، عمران و محيط زيست شهري، دبيرخانه دائمي همايش، دانشكده شهيد مفتح، همدان.
7) پاپلی یزدی، محمدحسین، و سقایی، مهدی(1386). گردشگری(ماهیت و مفاهیم)، انتشارات سمت، تهران.
8) پيربابايي، محمدتقي، وصالحي، حسن (١٣٩٢). طراحي مجموعه فراغتي - فرهنگي بر اساس سبك زندگي ايراني- اسلامي، پايان‌نامه دانشگاه یزد.
9) پيرنيا ، محمدكريم، ومعماریان، غلامحسین(1387). معماري اسلامي ايران، انتشارات دانشگاه تهران.
10) پین، مایکل(1386). مدخل ایدئولوژی، از گریگوری الیوت. فرهنگ اندیشه انتقادی، از روشنگری تا پسا مدرنیته، ترجمه: پیام یزدانجو. چاپ چاپ نخست، نشر مرکز، تهران.
11) تجري، الهه، و دشتي شفيفي، علي( ١٣٩٤). طراحي فرهنگسرا با هويت و پايداري براي جوان، دومين كنفرانس ملي توسعه پايدار در علوم جغرافيا و برنامه ريزي، معماري و شهرسازي.
12) داس‌ویل، راجر(1387). مدیریت جهانگردی. ترجمه سید محمد اعرابی و داوود ایزدی. دفتر پژوهش های فرهنگی، تهران.
13) سیاه‌تیری، حمیدرضا، و ده‌باشی‌شریف، مزین(1390). معماری و طراحی فرهنسگرا در ایران با رویکرد فرهنگ و هنر اسلامی ایرانی، چهارمین کنفرانس بین المللی عمران، معماری و توسعه اقتصاد شهری.
14) صحاف، سیدمحمدخسرو(1395). معنا در معماری ایرانی. مجله هویت شهر، 10(25)، 48-65.
15) عبدالله‌زاده، نازیلا، تقوی، نعمت الله، وعلیزاده اقدام، محمدباقر(1389). بررسی عوامل مرتبط با مشارکت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز. پایان نامه دانشگاه تبریز.
16) عرفانیان‌صفار، مجید، و برادران‌هروی، فاطمه(1401). شناخت و بازآفرینی عناصر و شاخصه های معماری ایرانی-سنتی و تاثیر آن در معماری معاصر(نمونه موردی سنتی:خانه داوید، معاصر: خانه باغ جنت).
17) علیزاده، اکبر، و امینی بدر، فدرا(1389). مجموعه های فرهنگی هنری در شهرها، دومین کنفرانس عمران، معماری وشهرسازی کشورهای جهان اسلام.
18) الکساندر،کریستوفر(1386). معماری و راز جاودانگی: راه بی زمان ساختن، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
19) موسوی، میرنجف، و حکمت‌نیا، حسن(1384). تحلیل‌عاملی و تلفیق شاخص‌ها در تعیین عوامل موثر بر توسعه انسانی نواحی ایران، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 6. 33-50.
20) نصيريان, ناديا، و فرشاد مفاخر(1395). طراحي فرهنگسرا با رويكردي از فناوريهاي نوين و بهينه سازي مصرف انرژي، چهارمين كنفرانس ملي توسعه پايدار درعلوم جغرافيا و برنامه ريزي، معماري و شهرسازي، موسسه آموزش‌عالي مهر اروند، مركز راهكارهاي دستيابي به توسعه پايدار، تهران.
21) Oktay, D. (1998). Urban spatial patterns and local identity: Evaluation in a Cypriot Town. Open House International, 23(17), 145-159.
22) Piran, P. (2005). The Identity of Cities-Too Many for a Complex Concept, Abadi Journal, 48(6), 6-10.
23) Naghi zadeh, M. (2012). Reflections on Understanding the Basics of Islamic Housing, Art Month Book, 170, pp38-54.
Lee, B(1996). Architectural Design of Office Buildings: Air Conditioning. Translated by: Mazdak Sadri Afshar, Proceedings of the Essential Issues of High-Rise Building, Iranian Center for Urban Studies and Research, Tehran.
