تحلیل اقتصادی امکان اعمال مالیات بر سپرده‌های بانکی

الموضوعات : دانش سرمایه‌گذاری

علیرضا عرفانی ¹ , حمیدرضا کردلوئی ² , اسماعیل شمسیان ³

1 - دانشیار دانشگاه سمنان
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر و عضو پیوسته انجمن مهندسی مالی ایر
3 - دانشجوی دکتری اقتصاد پولی دانشگاه سمنان و رئیس دایره برنامه‌ریزی بانک سینا (نویسنده مسئول)

تاريخ الإرسال : 15 الأربعاء , محرم, 1437 تاريخ التأكيد : 09 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1437 تاريخ الإصدار : 21 الخميس , ذو الحجة, 1437

الکلمات المفتاحية: مالیات, سپرده, سود, پول, سیستم بانکی,

ملخص المقالة :

طی سال‌های اخیر بحث اعمال مالیات بر سپرده‌ها یا سود آن‌ها بارها مطرح و هر بار در نشریات و خبرگزاری‌ها به شدت مورد هجمه قرار گرفته است. این انتقادات و مخالفت‌ها اگر چه از پشتوانه علمی و تجربی برخوردار نیستند لیکن همواره باعث مسکوت شدن موضوع و تکذیب سریع اصل مسأله توسط مسوولین شده است. منتقدین این طرح منفی بودن نرخ سود حقیقی سپرده‌های بانکی طی سال‌های اخیر و منفی‌تر شدن آن در صورت اعمال مالیات بر سپرده‌ها را عامل گریز سرمایه‌ها از سیستم بانکی و هجوم به بازارهای غیرمولد می‌دانند. این تحقیق بر اساس تحلیل و بررسی نظری موضوع، ابتدا دلایل اخذ مالیات را بیان و با دلایل متقن لزوم اخذ مالیات از سپرده های بانکی را بیان می کند. سپس به بررسی دلایل منتقدین پرداخته و با رد انتقادات آن ها بر آن تأکید می نماید. این مقاله ضمن اثبات ضرورت و سهل الوصول بودن مالیات بر سپرده‌ها، فرار سرمایه‌ها و سپرده‌ها از سیستم بانکی را رد می‌کند. در این پژوهش پول مانند خون در بدن موجود زنده و سیستم مالی خصوصاً بانک‌ها همانند دستگاه گردش خون فرض شده و بیان می‌دارد که تنها زمانی سرمایه‌ها از بانک‌ها خارج می‌شوند که افراد پول را امحاء یا کنز نموده یا از کشور خارج کنند.

المصادر:

*       پژویان، جمشید (1375)، مالیه عمومی و تعیین خط­مشی دولت­ها، چاپ پنجم، تهران: انتشارات پیام نور.

*       جعفری لنگرودی  محمد جعفر، (1380)، ترمینولوژی حقوق، چاپ هشتم، تهران:انتشارات گنج دانش.

*       رنجبری، ابوالفضل و بادامچی، علی، (1387)، حقوق مالی و مالیه عمومی، چاپ نهم، تهران: انتشارات مجد.

*       رنگریز، حسن و خورشیدی، غلامحسین، (1385)، مالیه عمومی و تنظیم خط­مشی مالی دولت، چاپ پنجم، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی وابسته به موسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی.

*       فرج­وند، اسفندیار، (1390)، فراگرد تنظیم تا کنترل بودجه، چاپ سی و پنجم، تبریز: انتشارات فروزش.

*       مالکی مقدم، هوشنگ و عباسی، عبادا...، (1382)، حقوق مالیاتی و آیین دادرسی آن، چاپ اول، قم: موسسه انتشارات خانه خرد.

*       مجیبی­فر، محمدصادق، (1390)، حقوق و تکالیف متقابل مؤدیان و دستگاه­های مالیاتی ایران، تهران: انتشارات جاودانه.

*       مظفری، هاشم، (1387)، مبانی مالیات، چاپ اول، تهران: انتشارات مهر غزال.

*       یاسینی، سید محمد، (1385)، بررسی اثربخشی اصلاح ساختار نظام مالیاتی و تاثیر آن بر سازمان امور مالیاتی استان تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد مدیریت تشکیلات و روش­ها، دانشکده مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.

*       تقی­پور، یوسف، (1391)، مالیات بر سود سپرده­ها؟!، قابل دسترسی در (http://eghtesadonline.com/fa/content/7558/)

*       تبیان ، (1391)، قابل دسترسی در  (http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=224407)

*       کمیجانی، اکبر، عسکری، محمد مهدی، (بهار 1390)، تحلیل نظری آثار اقتصادی زکات و مقایسه آن با مالیه تورمی، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 64.

*       Huizinga, Harry,(2004), the Taxation of Banking in an Integrating Europe, International Tax and public Finance kluwer Academic Publishers Netherlands, 11.

*       Boadway, R. and M. Keen. (2003). “Theoretical Perspectives on the Taxation of Capital Income and Financial Services.” In Patrick Honohan (ed.), Taxation of Financial Intermediation, Theory and Practice for Emerging Economies. World Bank, Washington, D.C