ارزیابی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر سودآوری شرکتهای دارویی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از الگوی ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی

الموضوعات : دانش سرمایه‌گذاری

رامین پور عبدالهیان تهرانی ¹ ( گروه حسابداری، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران. )
قدرت اله طالب نیا ² ( دانشیار، گروه حسابداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. )
جهانبخش اسدنیا ³ ( استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران. )

تاريخ الإرسال : 26 الأحد , جمادى الأولى, 1442 تاريخ التأكيد : 05 الأحد , جمادى الأولى, 1442 تاريخ الإصدار : 12 الثلاثاء , ذو القعدة, 1442

الکلمات المفتاحية: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و ویکور, صنعت دارویی, سودآوری,

ملخص المقالة :

سودآوری و نقدینگی یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی عملکرد مالی شرکت‌ها محسوب می‌شود که نتیجه نهایی همه برنامه‌ها و تصمیمات مالی شرکت است. همچنین با توجه به اهمیت صنایعی از جمله صنعت داروسازی که بر اقتصاد کشورهای در حال توسعه و سلامتی افراد جامعه تاثیرگذار است، عملکرد مالی آن‌ها از اهمیت دوچندان برخوردار است. لذا هدف این پژوهش، ارزیابی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر سودآوری شرکت‌های دارویی با استفاده از الگوی ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و ویکور است. برای بررسی موضوع، براساس رگرسیون چندمتغیره، داده‌های 18 شرکت‌های دارویی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال‌های 1393 تا 1398 از نرم‌افزار رهاورد نوین، صورت‌های مالی و سایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران جمع‌آوری و برای آزمون فرضیه‌های پژوهش با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی وزن‌دهی و سپس با استفاده از الگوی ترکیبی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و ویکور و با کمک ماکروهای نرم افزار سوپر دسیژن نسخه 2 رتبه‌بندی شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که نسبت سودآوری و رشد شرکت‌های دارویی، به ترتیب؛ بیشترین اهمیت و معیارهای نسبت نقدینگی، کمترین اهمیت را در بین شرکت‌های دارویی برخوردارند. همچنین، به‌منظور ارزیابی عملکرد کلی شرکت‌ها نیز از روش تلفیقی سلسله مراتبی فازی و ویکور استفاده شد که شرکت‌های دارویی البرزدارو، زهراوی و تولید دارو، به ترتیب، رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند و این در حالی است که شرکت‌های دارویی کیمیدارو و فارابی در رده‌های پایین فهرست رتبه‌بندی از حیث عملکرد قرار گرفتند

المصادر:

• لگزیان، محمد؛ بقایی، جواد و همایونی راد، محمد حسین. (1390). بررسی تأثیر نسبت‌های مالی بر پیش‌بینی سود شرکت و بازده سهام. فصلنامه اقتصاد پولی، مالی، دوره 18، شماره 1، صص 23-41.


• اسکندرنژاد، سمیه؛ برادران حسن زاده، رسول و طاهری، حسن. (1399). تأثیر مدیریت سرمایه در گردش بر قابلیت سودآوری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در چرخه‌های تجاری مبتنی بر شکاف تولید. مدیریت دارایی و تامین مالی، دوره 8، شماره 2، صص 48-31.


• قایدی، شهلا و امیری، علی. (1399). مقایسه تأثیر مدیریت سرمایه در گردش بر سودآوری شرکت ها در صنایع مختلف. فصلنامع رویکردهای پژوهشی نوین، دوره 4، شماره 32، صص 1-18.


• کاظمی منش، آذین و دستگیر، محسن. (1399). تأثیر ارزش شرکت و سودآوری بر ریسک بازده سهام با تاکید بر سرمایه در گردش. چشم انداز حسابداری و مدیریت، دوره 3، شماره 24، صص 1-21.


• Alarussi, A.S. and Alhaderi, S.M. (2018), “Factors affecting profitability in Malaysia”, Journal of Economic Studies, Vol. 45 No. 3, pp. 442-458


• Anggraeni, R.G. (2019). “Menperin: industri farmasi nasional tumbuh 4, 46% tahun lalu”, katadata.co.id. 27 Mar. 2019, available at: https://katadata.co.id/berita/2019/03/27/menperin-industri-farmasinasional- tumbuh-446-tahun-lalu.


• Basdekis, C., Christopoulos, A., Katsampoxakis, I. and Lyras, A. (2020), "Profitability and optimal debt ratio of the automobiles and parts sector in the Euro area", Journal of Capital Markets Studies, Vol. 4 No. 2, pp. 113-127


• Becker, M.C. and Lillemark, M. (2004), “Marketing/R&D integration in the pharmaceutical industry, 105-120”, Research Policy, Vol. 35 No. 2006, doi: 10.1016/j.respol.2005.09.005.


• Bloom, D. E., & Canning, D. (2003). Health as human capital and its impact on economic performance. Geneva Papers on Risk and Insurance. 28(4): 304-315.


• Bloom, D. E., Canning, D., & Sevilla, J. (2004). The effect of health on economic growth: a production function approach. World Development. 32(1): 1-13.


• Britton, K., Koseki, S. and Dutta, A. (2018), Expanding Markets while Improving Health in Indonesia: Private Health Sector Market in the JKN Era, Palladium, Health Policy Plus, TNP2K, Washington, DC and Jakarta


• Camino-Mogro, S. and Bermúdez-Barrezueta, N. (2019), "Determinants of profitability of life and non-life insurance companies: evidence from Ecuador", International Journal of Emerging Markets, Vol. 14 No. 5, pp. 831-872


• Jang, S. and Park, K. (2011), “Inter-relationship between firm growth and profitability”, International Journal of Hospitality Management, Vol. 30 No. 4, pp. 1027-1035, doi: 10.1016/j.ijhm.2011.03.009.


• Kalama, D.J. (2013), “The relationship between earnings and share prices of firms listed at the Nairobi securities exchange”, master thesis, University of Nairobi.


• Lee, M. and Choi, M. (2015), “The determinants of research and development investment in the pharmaceutical industry: focus on financial structures”, Osong Public Health and Research Perspectives, 2015, Vol. 6 No. 5, pp. 302-309


• Lee, S. (2014), “The relationship between growth and profit: evidence from firm-level panel data”, Structural Change and Economic Dynamics, Vol. 28, pp. 1-11, doi: 10.1016/j.strueco.2013.08.002


• Lim, H. and Rokhim, R. (2020), "Factors affecting profitability of pharmaceutical company: an Indonesian evidence", Journal of Economic Studies, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/ JES-01-2020-0021


• Lim, H. and Rokhim, R. (2020), "Factors affecting profitability of pharmaceutical company: an Indonesian evidence", Journal of Economic Studies, Vol. ahead-of-print No. ahead-of-print. https://doi.org/10.1108/JES-01-2020-0021


• Ross, S.A., Westerfield, R.W., Jaffe, J. and Jordan, B.D. (2010), Corporate Finance, 9th ed., McGraw-Hill Irwin, New York


• Samo, A.H. and Murad, H. (2019), "Impact of liquidity and financial leverage on firm’s profitability – an empirical analysis of the textile industry of Pakistan", Research Journal of Textile and Apparel, Vol. 23 No. 4, pp. 291-305.


• Tannoury, M. and Attieh, Z. (2017), “The influence of emerging markets on the pharmaceutical industry”, Current Therapeutic Research, Vol. 86, pp. 19-22, doi: 10.1016/j.curtheres.2017.04.005

World Health Organization. (www.WHO.int)