ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانجات فولاد با استفاده از روش RIAM اصلاح شده، مطالعه موردی: فولاد تیام در استان گیلان
الموضوعات :ساجده مدنی 1 , سعید ملماسی 2 , رویا نزاکتی اسماعیل زاده 3
1 - کارشناس پژوهشی پژوهشکده محیط زیست جهاددانشگاهی، رشت، ایران.
2 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.
3 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.
الکلمات المفتاحية: ارزیابی اثرات زیست محیطی, روش RIAM اصلاح شده, کارخانه فولاد, شهرستان فومن, مدیریت محیط زیست,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: امروزه، جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست محیطی بهعنوان یک الزام در کشور مطرح میباشد. در این راستا ارزیابی اثرات زیست محیطی، ابزاری مناسب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار میباشد از اینرو، ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث کارخانجات فولادسازی تیام میتواند به عنوان سازوکاری، با ارایه راههای استفاده صحیح و منطقی از منابع انسانی و طبیعی سبب کاهش هزینهها شود. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و پیشبینی اثرات زیست محیطی ناشی از احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام بیستون با استفاده از ماتریس RIAM اصلاح شده و ارایه روشهای کاهش اثرات زیانبار زیست محیطی و اقدامات اصلاحی میباشد. روش بررسی: محل اجرای این پروژه، در شهرک صنعتی تیام بیستون در شرق شهرستان فومن واقع شده است. در این مطالعه، اثرات مهم و برجسته مربوط به احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام با استفاده از روش RIAM اصلاح شده به منظور تجزیه و تحلیل اثرات ناشی از احداث در دو فاز ساختمانی و بهرهبرداری مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: نتایج بهدست آمده از تجزیه و تحلیل صورت گرفته نشان داد در دوران ساخت و ساز بیشترین اثرات منفی در محیط فیزیکی- شیمیایی، ناشی از فعالیتهای احداث و برچیدن کارگاه، عملیات خاکی و احداث کمپها، بر پارامترهای کیفیت هوا، تراز صوتی، فرسایش خاک و منابع آب سطحی می باشد، در محیط بیولوژیکی نیز تراکم پوشش گیاهی در اثر فعالیت تسطیح و پاکتراشی بیشترین اثر را دریافت مینماید. همچنین تغییر کاربری اراضی و کاهش شاخصهای بهداشتی از بارزترین اثرات منفی طرح در محیط اقتصادی- اجتماعی شناخته شده است. در دوران بهرهبرداری از کارخانه، موثرترین فعالیتهای شناسایی شده شامل فرایند احتراق، برداشت از منابع آب زیر زمینی، دفع پسماندها، حمل و نقل مواد اولیه و... بوده که بر کیفیت هوای منطقه، تراز صوتی، کمیت منابع آب زیرزمینی و خصوصیات خاک منطقه اثر گذار بوده، در محیط اکولوژیکی و بیولوژیکی نیز بارزترین اثر منفی طرح در اثر خروج گازهای ناشی از احتراق، بر پوشش گیاهی و کیفیت زیستگاههای منطقه وارد خواهد شد. همچنین ایجاد فرصت های شغلی، رونق کسب و کار و رونق توسعه ملی از بارزترین اثرات مثبت طرح بر محیط اقتصادی و اجتماعی در دوران ساخت و بهره برداری معرفی شده است. بحث و نتیجهگیری: با توجه به اینکه اغلب اثرات منفی ناشی از اجرای پروژه، در دامنه تغییرات بسیار اندک قرار دارند، پروژه با اعمال روشهای مدیریت محیط زیست و اقدامات اصلاحی قابل اجرا می باشد.
1- Environmental research institu, 2009, Project of Environmental Impact Assessment amirkabir steel plant.
2- Environmental research institu, 2009, Project of Environmental Impact Assessment Tiam steel plants.
3- Ijäs.Asko, Kuitunen, K. Markku, Jalava. Kimmo, 2010, developing the RIAM method (rapid impact assessment matrix) in the context of impact significance assessment,Environmental Impact Assessment Review 30: 82–89.
4- Phillips. Jason, 2012, Applying a mathematical model of sustainability to the RapidImpact Assessment Matrix evaluation of the coal mining tailings dumpsin the Jiului Valley, Romania, Resources, Conservation and Recycling 65: 17-25.
5- Mondal .M.K, Rashmi , Dsagupta B.V, 2010, EIAof municipal solid waste disposalsitein Varanasi using RIAM analysis,Resources,Conservationand Recycling,Volume 54,Issue 9, Pages 541–546.
6- Kuitunen. Markku, Jalava. Kimmo, Hirvonen. Kimmo, 2008, testing the usability of the Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM) method for comparison of EIA and SEA results, Environmental Impact Assessment Review, Volume 28, Issues 4–5, Pages 312–320.
7- Foroghiabri M, 2008. Application of RIAM to the environmental impactassessment of touristycampsiteinthevicinityof ZayandehrodRiver(case study:Saman campsite) .MSC: Environmental Engineering,IslamicAzadUniversity Branchof ScienceandResearch,Tehran, Iran, P.193.
8- Al Malek S.A, Mohamed A.M.O, 2005, Environmental impact assessment of off shoreoilspillondesalinationplant, DESALINATION, Volume 185, Issues1–3, Pages 9–30.
9- Abedinzadeh N, ravanbakhsh M, Kazemirad L. 2008, Environmental Impact Assessment of Torbat heidarieh Steel complex by Pastakia Matrix Method. International of the 2nd Symposium on Environmental Engineering; 2.
10- Ghazi Mirsaeed S, Monavari M. Study of the Ecological Impacts of Infrastructre Construction of the Tehran- Pardis Highway on the Fauna (mammals and birds) of Khojir National Park. Environmental Science; 2005; 43-58.
11- Sharafi A, makhdom M, ghaforian blori M,2008,Environmental Impact AssessmentCase Study: Automobile IndustryinTakestan. Environmental Science; 27-42.
12- Abbasi Anarkoli D, Matin A, Samadi khadem S, Hosseini H, Khakpor M. 2012, Introduction of Fast Assessment and Coincidence on Environmental Impact in the Exploitation Fase of Amirabad's Port.. The 2nd Conference on Environmental Planning and Management University of Tehran, 10.
13- Pastakia. Christopher M. R, 1998, The Rapid Impact Assessment Matrix (RIAM) –A New Tool for Environmental Impact Assessment, K. Jensen, Olsen & Olsen, Fredensborg, Denmark: 8-19.
14- Management and Planning Organization, 2005,Technical deputy, Bureau of Standards Technical Editor, Steel Industry Environmental Assessment Guidelines.
15- F. Schulthmann, R.Jochum, 1999," Report on Best available Techniques (BAT) in the German Federal Environment.
16- P. Harley, 2002,"Safty and health in the iron andsteel industry",Geneva, International labour office, pp 236.