ارزیابی اجرای اقدامات بهینه مدیریت انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها با استفاده از روش SWOT ( مطالعه موردی: کلان شهر تهران)

الموضوعات :

سمیرا خدیوی ¹ (-* (مسوول مکاتبات)، استادیار، گروه محیط زیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، ایران.)
مجید عباسپور ² (- استاد، دانشکده مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.)
عبدالرضا کرباسی ³ (دانشیار، دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه علوم و تحقیقات آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 24 الخميس , ربيع الأول, 1436 تاريخ التأكيد : 04 الإثنين , صفر, 1437 تاريخ الإصدار : 21 الإثنين , صفر, 1438

الکلمات المفتاحية: ارزیابی, مدیریت انرژی, خانگی و تجاری, SWOT,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: مصرف بالای انرژی در بخش خانگی و تجاری کشور حاصل از عدم مدیریت بهینه در بخش مذکور، پیامدهای جبران ناپذیری از نظراقتصادی،بهداشتی و محیط زیستی به جامعه تحمیل می کند. یکی از راه کارهای بهینه سازی مصرف انرژی اعمال مدیریت صحیح آن می باشد. جهت جلوگیری از رشد بی رویه مصرف انرژی و حفظ ذخایر ملی در زمینه انرژی باید توجه بیش تری به مدیریت انرژی بخش خانگی و تجاری در کلان شهرها نمود. لذا لزوم تدوین راه کارهای اجرایی در این بخش توجه ویژه ای را می طلبد. روش بررسی: پس از بررسی وضعیت مصرف انرژی در کشور وکلان شهر تهران و نتایج حاصل از آن، 96 پرسش نامه تهیه و با جمع آوری نظر نخبگان و متخصصان عوامل تعیین کننده نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری تعیین گردیدند. یافته ها : کلیه عوامل استراتژیک را مورد ارزیابی قرار داده و نیز اولویت‌بندی شده است. جهت ارزیابی عوامل استراتژیک بیرونی و درونی از ماتریس‌های IFE و EFE استفاده شده است. جمع کل ماتریس IFEمقدار 85/2 و جمع نهایی ماتریس EFE مقدار 88/2 را نشان داد. ارزیابی‌های ماتریس‌های نام برده حاکی از آن است که کلان شهرها از نظر عوامل داخلی روی هم رفته دچار ضعف می‌باشد و این امر بیان گر آن است که نقاط ضعف بیش تر از نقاط قوت است. همچنین از نظر عوامل خارجی کلان شهرهای کشور دچار ضعف مدیریتی می‌باشد و فرصت‌ها از تهدیدها کم تر است. ترتیب و اولویت استراتژی ها بر اساس میزان وزن کلی آن ها در اصلاح و حرکت در راستای توسعه پایدار می باشد. نتیجه گیری: با توجه به رویکرد برنامه اصلاح الگوی مصرف به کاهش شدت انرژی، تدوین راهبردها و الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها به عنوان عامل اساسی پیش برد راه کار اجرایی کاهش شدت مصرف انرژی در کشور قلمداد می‌شود. از این رو بخش خانگی و تجاری به دلیل وجود پتانسیل بالای صرفه‌جویی همواره از منظر مدیریت انرژی و بهینه‌سازی الگوی مصرف باید مورد توجه قرار گیرد. به طور کلی دستورالعمل اجرایی جهت دست یابی راهبردها والگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرهای کشور( کلان شهر تهران) حول پنج محور ارایه شده استو سپس چک لیست وضعیت اجرای مدیریت و راهبرد الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری کلان شهرها تهیه گردید .

المصادر:

1-      رضاپور، کامبیز و محود حسن، زربخش، 1388، مبانی صرفه جوئی و اصول مدیریت انرژی، سازمان بهره وری انرژی ایران(سابا).

2-      امامی میبدی و همکاران، 1390، اصلاح الگوی مصرف گاز در بخش خانگی- تجاری با روش تجزیه،هشتمین همایش بین المللی انرژی.

3-      کرباسی،عبدالرضا و همکاران، 1384، مدیریت زیست محیطی نیروگاه‌ها، وزارت نیرو، سازمان بهره وری انرژی ایران(سابا).

4-      Awami, A. & Farahmadpour, B. (2008). Analysis of environmental emission and greenhouse gases in Islamic Republic of Iran. Iran: International Institute for Energy Studies (IIES).

 

5-      Davoudpour, H. & Ahadi, M. S. (2004). The potential for greenhouse gases mitigation in household sector of Iran: Cases of price reform/efficiency improvement and scenario for 2000-2010. Energ. Policy, V. 34, No. 1, pp. 40-49.

6-      محرم نژاد، ناصر، 1385، مدیریت و برنامه ریزی محیط زیست، انتشارات میران،تهران.

7-      پارسیان،علی و اعرابی، محمد، 1379، مدیریت استراتژیک، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.