برنامهریزی راهبردی مدیریت پسماند شهر زاهدان به روش SWOT
الموضوعات :حمیدرضا رخشانی‌نسب 1 , خدیجه صفری 2
1 - استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان (مسؤول مکاتبات)
2 - کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست
الکلمات المفتاحية: بازیافت, برنامهریزی راهبردی, پسماند, مدیریت پسماند,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: امروزه با پیشرفت عـلوم و فـن آوری، تولید و مدیریت مواد زاید جامـد بسیار دگرگون شده است. با توجـه به این که در عصر حاضر مدیریت راهبردی گامی مؤثر در جهت رسیدن به موفقیت سازمان و نیز تحقق اهداف سازمانی در برنامه های بلند مدت است، لذا در این پژوهش برنامه ریزی راهبردی مدیریت پسماند شهر زاهدان ارایه شده است. روش بررسی: به منظور ارایه برنامه راهبردی مدیریت پسماندهای شهر زاهدان از روش SWOT[1]وتکمیل جدول برنامه ریزی راهبردی کمی موسوم بهQSPM [2] استفاده شده است. همچنین از نظرات کارشناسی خبرگان نیز بهره گرفته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد، مهم ترین راهبرد با بالاترین امتیاز جهت تحقق اهداف سازمان و دستیابی به توسعه پایدار در شهر زاهدان، همکاری و حمایت دولت جهت تخصیص اعتبارات لازم می باشد. مهیا کردن موقعیت جهت جذب و مشارکت بخش های خصوصی، ضرورت آمـوزش و فرهنگ سازی عمومی، تدوین رویه های تولـید و بخش های نرم افزاری و عدم اجـرای قوانین و مقـررات مدیریت پسماند، سایر راهبردهای مؤثر در بهبود مدیریت پسماند شهر زاهدان می باشد. بحث و نتیجه گیری: اولویت های راهبردی به دست آمده در این تحقیق می تواند در مسیر توسعه پایدار، گامی اصولی جهت تحقق اهداف محیط زیستی مدیریت پسماند شهر زاهدان به شمار رود. از سوی دیگر، شهرداری ها و سازمان های محلی می توانند سیاست های لازم را جهت تقویت ابتکارها و ابداع های محلی سازمان دهی و اجرا نمایند. همچنین خانواده ها، صنایع و مشاغل، اداره ها و ارایه کنندگان خدمات در زمینه پسماند، ملزم به اجرای سیستم مدیریت پسماند شهری هستند. [1]- Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats (SWOT) [2]- Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM)
- عبدلی، محمدعلی. 1387. بازیافت مواد جامد شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- Tchobanoglous G. Keith F. 2002. Handbook of Solid Waste Mangement, McGraw-Hill. Second Edition.
- حبیبی، کیومرث. لطفی، صدیقه. کوهساری، محمدجواد. 1388. مکانیابی محل دفن مواد زاید شهری با استفاده از مدلهای منطق فازی و AHP. مجموعه مقالات همایش توسعه پایدار شهری (با تأکید بر شهرهای شمال). بابلسر: دانشگاه مازندران.
- Vans, N., Campbell, D., & Stonehouse, G., 2010. Strategic Management for Travel and Tourism, Butterworth, Oxford.
- زیاری، کرامتالله. 1391. مکتبها، نظریهها و مدلهای برنامه و برنامهریزی منطقهای. چاپ پنجم تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
- مرادی مسیحی، واراز. 1384. برنامهریزی استراتژیک و کاربرد آن در شهرسازی ایران. تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامهریزی شهری.
- علویمقدم، محمدرضا. مختارانی، ناهید. مختارانی، بهنام. 1387. مدیریت مواد زاید شهری. همایش ملی مدیریت بازیافت.
- سازمان بازیافت مواد زاهدان. 1381. خلاصه طرح توجیهی احداث کارخانه بیوکمپوست زاهدان با همکاری برنامه ملل سازمان ملل متحد در استان سیستان و بلوچستان. زاهدان: شهرداری زاهدان.
- صفری، خدیجه. نورائی، محمدرضا. 1392. بررسی آلودگیهای محیط زیست شهری؛ عوامل و راهبردهای مؤثر بر کاهش آن. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
- مافی، عزتالله. حسینپور، سیدعلی. عباسزاده، غلامرضا. نجفی، محدثه. 1391. ارزیابی راهبردی و تدوین متدولوژی بهینه حوزه خدمات شهری مدیریت محلی ایران با تأکید بر پسماند شهری. چهارمین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری، مشهد.
- Halton Region County Report. 2010. ‘Rethinking our Waste.
- Integrated Solid Waste and Resource Management. 2010. “A Solid Waste Management Plan for the Greater Vancouver Regional District and Member Muncipalities.
- Brown County Port & Solid Waste Department. 2012. “A Strategic SolidWaste Management Plan, p (2).
- مرکز آمار ایران. 1385. نتایج تفصیلی سرشماری نفوس و مسکن شهر زاهدان. تهران: انتشارات مرکز آمار ایران.
- حکمتنیا، حسن. موسوی، میرنجف. 1389. کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای، چاپ دوم. یزد: انتشارات علم نوین.
- ابراهیمزاده، عیسی. کاظمیزاد، شمسالله. اسکندری ثانی، محمد. 1390. برنامهریزی راهبردی توسعه توریسم با تأکید بر توریسم مذهبی. مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 76.
- هریسون، جان. کارن، جان. 1389. مدیریت راهبردی. ترجمه بهروز قاسمی. تهران: انتشارات هیأت.
- نوحهگر، احمد. حسینزاده، محمد مهدی. پیراسته، اسماء. 1388. ارزیابی قابلیتهای طبیعتگردی جزیره قشم با بهرهگیری از مدل مدیریت استراتژی SWOT. فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 15.
- هانگر، جان. ویلان، توماس. 1389. مبانی مدیریت استراتژیک. ترجمه سید محمد اعرابی و داوود ایزدی. تهران: انتشارات مرکز پژوهشهای فرهنگی.
