مدیریت توسعه فضاهای سبز در نماهای شهری و ارایه مدل مفهومی در جهت ارتقای محیط زیست (مطالعه موردی بزرگراه شهید صیاد شیرازی – مناطق 4 و 7 تهران)

الموضوعات :

اکرم الملوک لاهیجانیان ¹ , مجید مهنام ²

1 - دانشیار، دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد علوم و تحقیقات تهران*(مسئول مکاتبات)
2 - کارشناس ارشد دانشکده محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد علوم و تحقیقات تهران.

تاريخ الإرسال : 05 الأربعاء , ذو القعدة, 1431 تاريخ التأكيد : 23 الخميس , صفر, 1432 تاريخ الإصدار : 09 الخميس , جمادى الأولى, 1434

الکلمات المفتاحية: مدیریت توسعه فضای سبز, نماهای شهری, ارتقای محیط زیست, مدیریت شهری, فضای سبز عمودی,

ملخص المقالة :

چکیده طراحی توسعه فضای سبز عمودی بزرگراه شهید صیاد شیرازی در بر گیرنده مناطق 4 و 7 شهرداری تهران هدف مورد بررسی در این پژوهش بوده است. این مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی است. در چارچوب طرح جامع کیفیت محیط شهری بزرگراه با در نظر گرفتن ساختار کالبدی بدنه های طرفین بزرگراه 9 زون بندی انجام و سپس طراحی فضای سبز آن با ویژگی های گیاهان مناسب در هر کدام از پهنه های مزبور انجام شد.سپس با استفاده از پرسشنامه و توزیع آن بین شهروندان محله های حاشیه بزرگراه شهید صیاد شیرازی در حد فاصل مناطق 4و7 شهرداری تهران نظر سنجی به عمل آمد.پرسشنامه بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت تهیه و تنظیم گردیده است. پرسشنامه مشتمل بر 22 سوال بسته و تعداد 5 سوال باز که سوالات پاسخ بسته 5 گزینه ای است. بر اساس اهداف تحقیق سه فرضیه تنضیم شد و با استفاده از نرم افزار spss و Excell مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته های تحقیق به این ترتیب نتیجه گیری شد که : فرضیه شماره (1) ایجاد فضای سبز عمودی و غیر عمودی در محورهای شهری و بزرگراهی و همچنین در نماهای ساختمان ها به کیفیت زیست محیطی کمک می کند متغیر های تحقیق در سطح معنی داری متغیر های تحقیق دارای همبستگی هستند فرضییه تائید شد. فرضیه شماره(2) تحقیق توسعه سرانه فضاهای سبز مناطق 4 و7 منجر به زیباسازی منظر شهری خواهد شد با بررسی متغیرها و ضریب همبستگی مربوطه تائید شد. فرضیه شماره (3) تحقیق اجرای طرح های فضای سبز عمودی وغیر عمودی به توسعه شهری انجامد در سطح معنی داری دارای همبستگی بوده و تائید شدند. در طراحی‌ها از تنوع گیاهی با توجه به زمان‌های خزان و رنگ‌های متفاوت استفاده گردد.پرهیز از طراحی برای نماهای طراحی شده شهری انجام شده و ، طراحی برای بسترهایی امکان‌‌‌‌پذبرباشد که مجاورت آن زمین مناسب برای کاشت گیاهان وجود داشته باشد. در طراحی می توان از سایر عناصر مانند حضور آب و نورپردازی در جهت ارتقا هرچه بیشتر کیفیت استفاده نموده. دیواره پادگان‌ها به دلیل عدم وجود زمین مناسب برای کاشت گیاهان، بستر مطلوبی به حساب نمی‌آیند. که طراحی برای نماهای فرعی ساختمان های رو به بزرگراه بایدتهیه ‌شود. از اختلاف سطوح و شیب‌های موجود در بسترهای طراحی می توان استفاده نمود.توصیه می‌شود در بسترهای انتخابی ترکیبی از انواع المان‌ها مانند احجام سبز، درخت، گیاهان رونده، بوته و مانند آن استفاده نمود.با توجه به تجارب و سابقه موجود بهتر است از گیاهان ریشه‌دار در خاک در طراحی‌ها استفاده نمود. زیرا بیشترین میزان مقاومت در برابر تغییرات حرارت به خصوص سرما را خواهند داشت.

المصادر:

منابع

1. بهرام سلطانی، کامبیز، 1367، "شناخت محیط زیست "، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست کشور


2. سعید نیا، احمد 1379، فضای شهر سبزی کتاب سبز شهرداری، جلد نهم،‌ انتشارات سازمان شهر داریهای کشور


3. حکمتی، جمشید، 1365، نقش فضای سبز و اهمیت آن در زندگی انسان، فصلنامه‌ی علمی فضای سبز، سال دوم، شماره 5.


4. حبیبی، سید محسن، 1375، زیبا سازی  شهر،‌ انتشارات دانشگاه تهران


5. زاجی، بیتا و همکاران، 1371، " گونه‌های گیاهی سازگار با شرایط آب و هوایی تهران"، سازمـان پارک ها و فضای سبز شهر تهران


6.  روحانی، غزاله، 1365، طراحی و احداث فضای سبز، انتشارات پارت


7.  فیلیبس، راجر و مارتین ریکس، 1375، "معرفی برخی از گیاهان علفی دیر گل دهنده"، ترجمه منصور عبایی، انتشارات سازمانی پارک ها و فضای سبز شهر تهران


8. رهنمایی، محمدتقی، 1371، توان های محیطی ایران، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران


9.  مهندسین مشاور آمایش هنر، 1372، اصول و ضوابط طراحی پارک های شهری ، سازمان پارک ها و فضای سبز تهران


10.  مجنونیان، هنریک، 1374، "مباحثی پیرامـون پارک ها، فضای سبز و تفرجگاه ها"، انتشارات سازمانی پارک ها و فضای سبز شهر تهران


11. موتین، کلیف و پیتر شرلی، 1386، "ابعاد سبز طراحی شهری "، ترجمه کاوه مهربانی، انتشارات پردازش و برنامه‌ریزی شهری


12.  مظاهری، مهین و بهرام و بهزاد، 1372، " گیاهان پوششی "، سازمان پارک ها و فضای سبز شهر


13. کاظمیان، غلامرضا، 1373،"طراحی سیستم مدیریت شهری مناسب شهرهای ایران "،‌ انتشارات دانشگاه شهید بهشتی


14. مخدوم، مجید، 1369 ، بررسی آلودگی صدا در شهر تهران مجله محیط شناسی، شماره 1


15. پرکینز هنری، 1373، " آلودگی هوا"، ترجمه غیاث الدین منصور، ‌انتشارات دانشگاه تهران


16. شیعه بیکی، شادی، 1389، " باز زنده سازی پارک 8 شهریور سمنان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد طراحی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی،‌ واحد علوم و تحقیقات تهران


17. شریف، درسای، 1371، "پوشش گیاهی مناسب برای شیب ها و دیواره‌ها "، سازمان پارک ها و فضای سبز شهر تهران


18. کاظمیان، غلامرضا، 1373،"طراحی سیستم مدیریت شهری مناسب شهرهای ایران"،‌ انتشارات دانشگاه شهید بهشتی