شناسایی گونه‎های ستاره‎های دریایی و مارسانان در سواحل خلیج چابهار

الموضوعات :

متین خالقی ¹ (کارشناسی ارشد اکولوژی دریا، هیات علمی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، دانشکده علوم دریایی،*(مسوول مکاتبات)،)
علیرضا صفاهیه ² (دکترای اکوتوکسیکولوژی، استادیار دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی)
احمد‎‎ سواری ³ (دکترای اکوفیزیولوژی، استاد دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی)
بابک دوست شناس ⁴ (دکترای بیولوژی دریا، استادیار دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی)
فریدون عوفی ⁵ (دکترای اکولوژی، رییس اداره بین الملل و سازمان های تخصصی، موسسه تحقیقات شیلات ایران، تهران)

تاريخ الإرسال : 25 الإثنين , رجب, 1432 تاريخ التأكيد : 03 الخميس , شوال, 1432 تاريخ الإصدار : 10 الأربعاء , ذو الحجة, 1436

الکلمات المفتاحية: ستاره‎های دریایی, مارسانان, شناسایی, خلیج چابهار,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: این تحقیق با هدف شناسایی و معرفی گونه‎های غالب ستاره‎های دریایی و مارسانان در سواحل خلیج چابهار طی یک دوره زمانی از آبان ماه سال1387 تا شهریورماه سال1388 انجام گرفت. روش بررسی: منطقه مورد مطالعه دارای 60 کیلومتر خط ساحلی است که در منتهی الیه جنوب شرقی ایران و سواحل دریای عمان- استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. نمونه‎برداری هر دو ماه یک بار به هنگام جزر کامل از 5 ایستگاه انتخابی به صورت تصادفی و به وسیله پرتاب کوادرات m1m×1 صورت گرفت. سپس نمونه‎های جمع آوری شده به وسیله عوامل شناسایی معتبر بررسی شدند. یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی، شناسایی 7‎گونه Aquilonastra burtonii، Astropecten phragmorus، Astropecten hemprichi، Macrophiothrix elongate، Macrophiothrix cheneyiاستکه متعلق به 2‎ردهAsteroidea و Ophiuroidea، 3‎راسته Spinulosa، Paxillosida، Ophiurida و 3‎خانواده Asterinidae،Astropectinidae، Ophiotrichidaeمی باشند. بحث و نتیجه گیری: گونه Aquilonastra burtoniiدر همه ایستگاه ها به جز ایستگاه‎5 حضور داشت. گونه Astropecten phragmorusدر ایستگاه‎های 4 و 5 و گونه Astropecten hemprichiدر ایستگاه‎های 2 و 4 یافت شد. گونه‎های Macrophiothrix cheneyiو Macrophiothrix elongataدر ایستگاه‎های 2، 3 و 4 مشاهده شد.

المصادر:

1. شریفی. آ، 1383، طبقه بندی سواحل خلیج فارس و دریای عمان بر مبنای شاخص های حساسیت  زیست محیطی(ESI)، کارگاه آموزش ژئومورفولوژی سواحل حوضه‎های دریایی ایران، انتشارات مرکز ملی اقیانوس‎شناسی.


2.  خالقی. م، 1388، تراکم و پراکنش خارپوستان در مناطق بین جزرومدی خلیج چابهار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، 103 صفحه.


3. Humann P., and Deloach N., 2002. Reef Creature Identification. Florida, Caribbean, Bahamas. New World Publications Inc, Jacksonville, Florida. pp. 350-399.


4. Grzimek, B., 2004. Grzimek’s Animal Life Encyclopedia. Volume1: Lower Metazoans and Lesser Deuterostomes. 2^nd edition. THOMSON-GALE. Xvii+514p.


5. Kotpal R. L., 2003. Zoology phylum 8, Echinodermata. 5^th edition, Rastogi publications. 219 p.


6. PERSGA, 2004. Standard survey methods for key habitats and key species in the Red Sea and Gulf of Aden. PERSGA Technical series No. 10. 310 p.


7. Price, A. G., 1983. Fauna of Saudi Arabia, Echinoderms of Saudi Arabia, Echinoderms of the Persian Gulf coast of Saudi Arabia. Pp: 29-109.


8. Price, A. G., 1986. A field guide to the seashores of Kuwait and the Persian Gulf, Phylum Echinodermata.  Blandfo press.Pp: 136-143.


9. Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts, 2008. Checklist for  ECHINODERMATA, URL:<http://www.environment.gov.au/biodiversity/abrs/onlineresources/

fauna/afd/taxa/ECHINODERMATA/checklist>, Retrieved on Sep. 2008

1. Invertebrate Anatomy Online, 2008. Sclerodactyla briareus,

URL:<http://webs.lander.edu/rsfox/invertebrates/sclerodactyla.html>, Retrived on Dec.2008

1. Ophiuroids, URL:< http://www.nzetc.org/tm/scholarly/tei-Bio02Tuat03-t1-bodyd7.html>, Retrieved on Aug. 2008


2. University of Michigan Geological Science, 2008. CORAL REEF MINI-COURSE, The Echinoderms,URL:<http://www.geo.lsa.umich.edu/~kacey/ugrad/coral3.html>, Retrieved on Dec.2008


3. Wikipedia, 2008. Persian Gulf, URL:<http://en.wikipedia.org/wiki.Persian_Gulf>, Retrieved on Dec. 2008


4. Wikispecies, 2008. Echinodermata, URL:<http://species.wikimedia.org/wiki/Echinodermata>,Retrieved on Dec. 2008


5. O'Loughlin, P.M. and Rowe, F.W.E., 2004. A systematic revision of the asterinid genus Aquilonastra O'Loughlin, 2004 (Echinodermata: Asteroidea).  Memoirs of Museum Victoria. 63(2): 257-287.


6. عزیز زاده. ع، 1376، اکولوژی سواحل جزرومدی بندر بستانه با تاکید بر نرمتنان و خارتنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 141 صفحه.


7. کریم زاده. م، 1385، شناسایی و پراکنش خارپوستان منطقه بین جزرومدی سواحل بندر لنگه. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 55 صفحه.


8. بدری. س، 1386، مطالعه تنوع گونه‎ای و پراکنش شاخه خاپوستان در مناطق مرجانی نایبند، خارک و خارکو، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، 80 صفحه.


9. Barratt, L., Ormand, R.E.G., Campbell, A., Hiscock, S., Hogarth, P. and Taylor, J., 1990. Ecological study of rocky shores on the south coast of Oman. First ed. ROPME.Kuwait.


10. Purwati, P. and Lane, D.J.W., 2004. Aseroidea of the Anambas Expedition 2002. THE RAFFLES BULLETIN OF ZOOLOGY 2004 SUPPLEMENT. 11: 89-102.


11. Tahera, Q., 2001. Echinoderms Epizoic on Gorgonian Corals form karachi Coast. Pakistan Journal of Biological Scienses 4 (9): 1177-1179.


12. ایزدی. س، 1387، شناسایی و بررسی تغییرات زمانی تنوع گونه‎ای خارپوستان در مناطق بین جزرومدی سواحل جنوبی جزیره قشم، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، 102 صفحه .


13. Price, A.R.G. and Rowe, F.W.E., 1996. Indian Ocean echinoderms collected during The Sindbad Voyage (1980-81): 3. Ophiuroidea and Echinoidea. Bulletin natural history of museum London (zoology). 62 (2): 71-82.