کاربردی از فرضیه پناهگاه آلودگی در شناسایی صنایع آلاینده: شواهدی از رابطه تجاری ایران- چین

الموضوعات :

رضا اخباری ¹ , حمید آماده ²

1 - کارشناس ارشد اقتصاد محیط زیست، دانشگاه علامه طباطبایی *(مسوول مکاتبات)
2 - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی و محیط زیست دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی

تاريخ الإرسال : 19 السبت , شعبان, 1436 تاريخ التأكيد : 04 الثلاثاء , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 27 الخميس , رمضان, 1438

الکلمات المفتاحية: فرضیه پناهگاه آلودگی, تجارت, EKC, آزمون کرانه ها, ARDL,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه همه جانبه در تمام جوامع در عین حال که اهداف مثبتی تلقی می شوند، دارای اثرات جانبی منفی بر دیگر حوزه ها از جمله محیط زیست هستند. در سالیان اخیر موضوعی که توجه زیادی را به خود جلب کرده، بحث اثرات جانبی منفی جهانی سازی و تجارت آزاد بر محیط زیست است، به گونه ای که با ارایه فرضیه پناهگاه آلودگی، سهم عظیم تجارت و نقش پر رنگ جهانی سازی در انتقال آلاینده ها نمایان تر شده است. روش بررسی: در این مطالعه با به کار گیری الگوی خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) و آزمون کرانه ها، فرضیه پناهگاه آلودگی در رابطه تجاری ایران-چین در بازه زمانی 2004-1987 برای کدهای دورقمی ISIC مربوط به صنایع آلاینده بررسی شد. علاوه بر ارایه چهار الگوی غیر خطی برای چهار صنعت آلاینده، الگوی غیرخطی دیگری نیز با استفاده از داده های تجمیع شده این صنایع برآورد گردید. یافته ها: نتایج حاکی از N شکل بودن منحنی کوزنتس زیست محیطی (EKC)، سهم بالای تولیدات کارخانه ای در انتشار کربن، تأیید فرضیه پناهگاه آلودگی از ایران به چین برای کدهای 34 و 35 و شناسایی صنایع آلاینده صادراتی با کدهای 35 و 37 بوده که فعالیت تولیدی شان سبب افزایش انتشار دی اکسید کربن می شود. بحث و نتیجه گیری: بر اساس الگوی داده های تجمیع شده فرضیه PHH تأیید نمی شود، در حالی که فرضیه مذکور با استفاده از الگوهای جزیی تر قابل تفسیر است. بنابراین لزوم استفاده از الگوهای جزیی و در سطح گروه های کالایی برای بررسی فرضیه پناهگاه آلودگی بیش از پیش نمایان می شود. تنها با کاربرد این فرم از الگوهاست که سیاست گذاران می توانند با دقت بیشتری صنایع آلاینده را شناسایی نموده و در جهت بهبود شرایط زیست محیطی اقدام نمایند.

المصادر:

1. Sulaiman, J., Azman, A., and Saboori B., 2013. Evidence of the environmental Kuznets curve: implications of industrial trade data. American journal of environmental science, Vol. 9, pp. 130-141.


2. Pesaran, M., H., Shin, Y., and Smith, R., J., 2001. Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of applied economics, Vol. 16, pp. 289-326.


3. Kuznets, S., 1955. Economic growth and income inequality. The American economic review, Vol. 45, pp. 1-28.


4. Grossman, G., M., and Krueger, A., B., 1991. Environmental impacts of a North American free trade agreement. National Bureau of economic research working paper 3914. NBER, Cambridge, MA.


5. Sterm, D., I., 1998. Progress on the environmental Kuznets curve. Environmental and development economics, Vol. 3, pp. 173-196.


6. Cole, M., A., 2004. Trade, the pollution haven hypothesis and the environmental Kuznets curve: examining the linkages. Ecological economics, Vol. 48, pp. 71-81.


7. Brajer, V., Mead, R., W., and Xiao, F., 2011. Searching for an environmental Kuznets curve in china’s air pollution. China economic review, Vol. 22, pp. 282-297.


8. Cox, A., Collins, A., Woods, L., and Ferguson, N., 2012. A household level environmental Kuznets curve? Some recent evidence on transport emissions and income. Economic letters, Vol. 115, pp. 187-189.


9. Esteve, V., and Tamarit, C., 2012. Is there an environmental Kuznets curve for spain? Fresh evidence from old data. Economic modeling, Vol. 29, pp. 2696-2703.


10. Eeteve, V., and Tamarit, C., 2012. Threshold cointegration and nonlinear adjustment between CO₂ and income: the environmental Kuznets curve in spain, 1857-2007. Energy economics, Vol. 34, pp. 2148-2156.


11. Saboori, B., Sulaiman, J., and Mohd, S., 2012. Economic growth and CO₂ emissions in malaysia: a cointegration analysis of the environmental Kuznets curve. Energy policy, Vol. 51, pp. 184-191.


12. Duarte, R., Pinilla, V., and Serrano, A., 2013. Is there an environmental Kuznets curve for water use? A panel smooth transition regression approach. Economic modeling, Vol. 31, pp. 518-527.


13. Jaunky, V., C., 2011. The CO₂ emission-income nexus: evidence from rich countries. Energy policy, Vol. 39, pp. 1228-1240.


14. Iwata, H., Okada, K., and Samreth S., 2011. A note on the environmental Kuznets curve for CO₂: a pooled mean group approach. Applied energy, Vol. 88, pp. 1986-1996.


15. Acaravci, A., and Ozturk, I., 2010. On the relationship between energy consumption, CO₂ emissions and economic growth in Europe. Energy, Vol. 35, pp. 5412-5420.


16. شرزه ای. غلام­علی و حقانی. مجید، 1388، بررسی رابطه علی میان انتشار کربن و درآمد ملی، با تأکید بر نقش مصرف انرژی، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 87: صص 90-75.


17. فطرس. محمد حسن و معبودی. رضا، 1389، رابطه علی مصرف انرژی، جمعیت شهرنشین و آلودگی محیط زیست در ایران، 1385-1350، فصل­نامه مطالعات اقتصاد انرژی، شماره 27: صص 17-1.


18. بهرامی. جاوید، خیابانی. ناصر و قاضی. مرتضی، 1391، بررسی رابطه علیت بین انتشار آلودگی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای صادرکننده نفت)، فصل­نامه اقتصاد محیط زیست و انرژی، شماره 2: صص 57-23.


19. Copeland, B., R., and Taylor, M., S., 1994. North-south trade and the environment. The quarterly journal of economics, Vol. 109, pp. 755-787.


20. Antweiler, W., Copeland, B., R., and Taylor, M., S., 2001. Is free trade good for the environment? American economics review, Vol. 91, pp. 877-908.


21. Cole, M., A., and Elliot, R., J., R., 2003. Determining the trade-environment composition effect: the role of capital, labor and environmental regulation. Journal of environmental economics and management, Vol. 46, pp. 363-383.


22. Jayanthakumaran, K., and Liu, Y., 2012. Openness and the environmental Kuznets curve: evidence from china. Economic modeling, Vol. 29, pp. 566-576.


23. He, J., and Wang, H., 2012. Economic structure, development policy and environmental quality: an empirical analysis of environmental Kuznets curves with Chinese municipal data. Ecological economics, Vol. 76, pp. 49-59.


24. Ahmed, K., and long, W., 2012.environmental Kuznets curve and Pakistan: an empirical analysis. Procedia economics and financial, Vol. 1, pp. 4-13.


25. Aldy, J., E., 2005. An environmental Kuznets curve analysis of U.S. state level carbon dioxide emissions. The journal of environment development, Vol.14, pp. 48-72.


26. Halicioglu, F., 2009. An econometric study of CO₂ emissions, energy consumption, income and foreign trade in turkey. Energy policy, Vol. 37, pp. 1156-1164.


27. پژویان. جمشید و مراد حاصل. نیلوفر، 1386، بررسی اثر رشد اقتصادی بر آلودگی هوا، فصل­نامه پژوهش­های اقتصادی، شماره 4: صص 141-160.


28. محمدوند ناهیدی. محمد رضا و قلی پور فیضی. پریسا، 1391، بررسی رابطه علی بین متغیرهای عمده کلان اقتصادی و آلودگی محیطی در کشورهای مختلف (روش پانل دیتا)، مجله اقتصاد و توسعه منطقه ای، شماره 4: صص 113-99.


29. Friedl, B., and Getzner, M., 2003. Determinants of CO₂ emissions in a small open economy. Ecological economics, Vol. 45, pp. 133-148.


30. Lee, c-c., Chiu, Y-B., Sun, C-H., 2009. Does one size fit all? A reexamination of the environmental Kuznets curve using the dynamic panel data approach. Review of agricultural economics, Vol. 31, pp. 751-778.


31. برقی اسکویی. محمد مهدی، 1387، آثار آزادسازی تجاری بر انتشار گازهای گلخانه ای (دی اکسید کربن) در منحنی زیست محیطی کوزنتس، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 82: صص 21-1.


32. برقی اسکویی. محمد مهدی و یاوری. کاظم، 1386، سیاست­های زیست محیطی، مکان یابی صنایع و الگوی تجاری (آزمون فرضیه PHH در ایران)، فصل­نامه پژوهش­نامه بازرگانی، شماره 42: صص 28-1.


33. دلفان. محبوبه، 1391، آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی از سوی کشورهای عضو جی 8 به کشورهای عضو گروه دی هشت با استفاده از داده های پانل، پایان نامه کارشناسی ارشد علوم اقتصادی. دانشگاه علامه طباطبایی.


34. Jalil, A., and Mahmud, S., F., 2009. Environment Kuznets curve for CO₂ emissions: a cointegration analysis. Energy policy, Vol. 37, pp. 5167-5172.


35. Ghosh, S., 2010. Examining carbon emissions-economic growth nexus for india: a multivariate cointegration approach. Energy policy, Vol. 38, pp. 2613-3130.


36. Engle, R., F., and Granger, C., W., J., 1987. Cointegration and error correction: representation, estimation and testing. Econometrica, Vol. 55, pp. 251-276.


37. Johansen, S., and Juselius, K., 1990. Maximum likelihood estimation and inference on cointegration with applications to the demand for money. Oxford bulletin economics statistics, Vol. 52, pp. 169-210.


38. Pesaran, M., H., and Pesaran, B., 1997. Working with microfit 4.0: interactive econometric analysis. 1^st Edn. Oxford university press.


39. Narayan, P., K., 2005. The saving and investment nexus for china: evidence from cointegration tests. Journal of applied economics, Vol. 37, pp. 1979-1990.


40. Laurenceson, J., and chai, J., 2003. Financial reform and economic development in china. Cheltenham, UK, Edward elgar.


41. کریمی اورگانی. فاطمه و متقی. سید حسین، 1388، بررسی آلودگی ناشی از پساب کارخانه چوب و کاغذ مازندران، سومین همایش و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست، تهران.


42. یحیوی دیزج. مصطفی و افرا. الیاس، 1391، آلاینده­های زیست محیطی در صنایع کاغذ سازی، ششمین همایش ملی مهندسی محیط زیست، تهران.


43. ابراهیمی بریسا. رحیم و توکلی. حمیدرضا، 1392، آلاینده­های زیست محیطی در صنایع خمیر و کاغذ و روش­های کنترل آن­ها، دومین همایش ملی حفاظت و برنامه ریزی محیط زیست، همدان.


44. کاشانی زاده. بابک و شایگان. جلال الدین، 1385، بررسی وضعیت مصرف انرژی و آلودگی زیست محیطی صنعت کاغذ در ایران و مقایسه آن با سایر کشورهای دیگر، اولین کنفرانس بین المللی مدیریت و برنامه ریزی انرژی، تهران.


45. بیرجندی. نوشین، پور اسماعیل جانبازفومنی. امید و یونسی. حبیب اله، 1390، کاربرد دیدگاه مهندسی محیط زیست در تصفیه پساب کاغذ سازی، اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه، رشت.