مناسبات میان حقوق محیط زیست و بحران سیل؛ مورد پژوهی رویکرد تقنینی زیست محیطی جمهوری اسلامی ایران
الموضوعات :
علی مشهدی
1
(دانشیار گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق دانشگاه قم. *(مسوول مکاتبات))
علی بیاتی
2
(استادیار گروه حقوق دانشگاه علوم انتظامی امین)
تاريخ الإرسال : 20 الأحد , رجب, 1441
تاريخ التأكيد : 13 الأربعاء , رمضان, 1441
تاريخ الإصدار : 27 الجمعة , صفر, 1444
الکلمات المفتاحية:
حقوق محیط زیست,
پیشگیری,
رویکرد تقنینی,
بحران سیل,
ملخص المقالة :
وقوع سیل از منظر حقوق محیط زیست می تواند مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. پس از وقوع سیل به ویژه در سال های اخیر، این سئوال اساسی مطرح است که چه رابطه ای میان نظام حقوق محیط زیست و بحران سیل وجود دارد. در این خصوص، در حقوق محیط زیست برای وضعیت پیش، حین و پس از وقوع سیل، قواعد، قوانین و مقررات متعددی پیش بینی شده است. همچنین در حقوق ایران علیرغم تصویب قوانین و مقررات متعدد برای پیشگیری و مقابله با سیلاب، کاستی های متعددی قابل بررسی است. این کاستی ها را می توان به سه دسته هنجاری، نهادی و رفتاری دسته بندی نمود. اهمیت تحلیل مناسبات میان سیل و حقوق محیط زیست، به تأثیر و تأثری برمی گردد که قوانین و نظامات محیط زیست و منابع طبیعی در یکدیگر دارند. از یک سوی نادیده گرفتن و نقض قوانین و مقررات پیشگیرانه محیط زیست و منابع طبیعی می تواند زمینه ساز وقوع این بحران شود.(دیدگاه نخست) از سویی دیگر سیل می تواند اثر مخربی بر محیطزیست داشته باشد.(دیدگاه دوم). هدف اصلی این تحقیق بررسی مناسبات میان سیل و نظام حقوق محیط زیست است.در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی- توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و قوانین و مقررات و رویه ها، ضمن بیان نظام موجود حقوق محیط زیست، رویکرد تقنینی زیست محیطی جمهوری اسلامی ایران درسه دوره پیش، حین و پس از سیل مورد بررسی قرار گیرند.فرض اساسی این مقاله در پاسخ به سئوال اصلی این است که برای پیشگیری و مقابله با بحران سیل، سه دسته کاستی های حقوقی پیش گفته به ویژه در حوزه قوانین و مقررات و جود دارد و قوانین و مقررات زیست محیطی مرتبط با سیل نیازمند اصلاح و تقویت است.
المصادر:
Hartmann, T. and Albrecht, J., 2014. From flood protection to flood risk management: condition-based and performance-based regulations in German water law. Journal of Environmental Law, 26(2), pp.243-268.
Kumar, N., Shamim, T., Lall, P., Sagar, S. and Kumar, A., 2009. ASSESSMENT OF FLOOD WITH ITS SOCIAL CONSEQUENCES AND ENVIRONMENTAL LAW. Journal of Environmental Research and Development, 3(4).
Scarwell, H.J. and Laganier, R., 2004. Risque d'inondation et aménagement durable des territoires (Vol. 916). Presses Univ. Septentrion.
Kumar, N., Shamim, T., Lall, P., Sagar, S. and Kumar, A., 2009. Assessment of Flood with Its Social Consequences and Environmental Law. Journal of Environmental Research and Development, 3(4).
Istomina, M.N., Kocharyan, A.G. and Lebedeva, I.P., 2005. Floods: genesis, socioeconomic and environmental impacts. Water resources, 32(4), pp.349-358.
Hickey, J.T. and Salas, J.D., 1995, November. Environmental effects of extreme floods. In US-Italy research workshop on the hydrometeorology, impacts, and management of extreme floods. Perugia (pp. 1-23).
Kundzewicz, Z.W., Ulbrich, U., Graczyk, D., Krüger, A., Leckebusch, G.C., Menzel, L., Pińskwar, I., Radziejewski, M. and Szwed, M., 2005. Summer floods in Central Europe–climate change track? Natural Hazards, 36(1-2), pp.165-189.
Ahmad, Q.K., 2006. Changement climatique, inondations et gestion des crues: le cas du Bangladesh. Hérodote, (2), pp.73-94.
Shelton, D. and Kiss, A.2010. Judicial Handbook on Environmental Law. Translated by Mohsen Abdollahi, Khorsandi Publications, p 72. (in Persian)
Duvic-Paoli, L.A., 2018. The prevention principle in international environmental law. Cambridge University Press.
Rasid, H., 1993. Preventing flooding or regulating flood levels?: case studies on perception of flood alleviation in Bangladesh. Natural Hazards, 8(1), pp.39-57.
Colombo, A., Hervás, J. and Vetere Arellano, A.L., 2002. Guidelines on flash flood prevention and mitigation. European Commission Joint Research Centre (JRC).
Mashhadi, Ali.2010. Environmental Law Terminology, Khorsandi Publications, Tehran, Iran. P48. (in Persian)
Lucchini, L., 1999. Le principe de précaution en droit international de l'environnement: ombres plus que lumières. Annuaire français de droit international, 45(1), pp.710-731.
Godden, L. and Kung, A., 2011. Water law and planning frameworks under climate change variability: systemic and adaptive management of flood risk. Water resources management, 25(15), pp.4051-4068.
Petit-Boix, A., Sevigné-Itoiz, E., Rojas-Gutierrez, L.A., Barbassa, A.P., Josa, A., Rieradevall, J. and Gabarrell, X., 2017. Floods and consequential life cycle assessment: Integrating flood damage into the environmental assessment of stormwater Best Management Practices. Journal of cleaner production, 162, pp.601-608.
Gilbuena Jr, R., Kawamura, A., Medina, R., Amaguchi, H., Nakagawa, N. and Du Bui, D., 2013. Environmental impact assessment of structural flood mitigation measures by a rapid impact assessment matrix (RIAM) technique: A case study in Metro Manila, Philippines. Science of the Total Environment, 456, pp.137-147.
Ngo, A.T., 2014. Evaluation environnementale du risque d'inondation dans le delta du fleuve Ha Thanh (centre Viêt-Nam) (Doctoral dissertation).
National Flood Board.2019. Final Report of the National Flood Board on the Legal Dimensions of the 2019 Flood. Presidency of the Islamic Republic of Iran.657pp.
Alho, C.J. and Silva, J.S., 2012. Effects of severe floods and droughts on wildlife of the Pantanal wetland (Brazil)—a review. Animals, 2(4), pp.591-610.
_||_
Hartmann, T. and Albrecht, J., 2014. From flood protection to flood risk management: condition-based and performance-based regulations in German water law. Journal of Environmental Law, 26(2), pp.243-268.
Kumar, N., Shamim, T., Lall, P., Sagar, S. and Kumar, A., 2009. ASSESSMENT OF FLOOD WITH ITS SOCIAL CONSEQUENCES AND ENVIRONMENTAL LAW. Journal of Environmental Research and Development, 3(4).
Scarwell, H.J. and Laganier, R., 2004. Risque d'inondation et aménagement durable des territoires (Vol. 916). Presses Univ. Septentrion.
Kumar, N., Shamim, T., Lall, P., Sagar, S. and Kumar, A., 2009. Assessment of Flood with Its Social Consequences and Environmental Law. Journal of Environmental Research and Development, 3(4).
Istomina, M.N., Kocharyan, A.G. and Lebedeva, I.P., 2005. Floods: genesis, socioeconomic and environmental impacts. Water resources, 32(4), pp.349-358.
Hickey, J.T. and Salas, J.D., 1995, November. Environmental effects of extreme floods. In US-Italy research workshop on the hydrometeorology, impacts, and management of extreme floods. Perugia (pp. 1-23).
Kundzewicz, Z.W., Ulbrich, U., Graczyk, D., Krüger, A., Leckebusch, G.C., Menzel, L., Pińskwar, I., Radziejewski, M. and Szwed, M., 2005. Summer floods in Central Europe–climate change track? Natural Hazards, 36(1-2), pp.165-189.
Ahmad, Q.K., 2006. Changement climatique, inondations et gestion des crues: le cas du Bangladesh. Hérodote, (2), pp.73-94.
Shelton, D. and Kiss, A.2010. Judicial Handbook on Environmental Law. Translated by Mohsen Abdollahi, Khorsandi Publications, p 72. (in Persian)
Duvic-Paoli, L.A., 2018. The prevention principle in international environmental law. Cambridge University Press.
Rasid, H., 1993. Preventing flooding or regulating flood levels?: case studies on perception of flood alleviation in Bangladesh. Natural Hazards, 8(1), pp.39-57.
Colombo, A., Hervás, J. and Vetere Arellano, A.L., 2002. Guidelines on flash flood prevention and mitigation. European Commission Joint Research Centre (JRC).
Mashhadi, Ali.2010. Environmental Law Terminology, Khorsandi Publications, Tehran, Iran. P48. (in Persian)
Lucchini, L., 1999. Le principe de précaution en droit international de l'environnement: ombres plus que lumières. Annuaire français de droit international, 45(1), pp.710-731.
Godden, L. and Kung, A., 2011. Water law and planning frameworks under climate change variability: systemic and adaptive management of flood risk. Water resources management, 25(15), pp.4051-4068.
Petit-Boix, A., Sevigné-Itoiz, E., Rojas-Gutierrez, L.A., Barbassa, A.P., Josa, A., Rieradevall, J. and Gabarrell, X., 2017. Floods and consequential life cycle assessment: Integrating flood damage into the environmental assessment of stormwater Best Management Practices. Journal of cleaner production, 162, pp.601-608.
Gilbuena Jr, R., Kawamura, A., Medina, R., Amaguchi, H., Nakagawa, N. and Du Bui, D., 2013. Environmental impact assessment of structural flood mitigation measures by a rapid impact assessment matrix (RIAM) technique: A case study in Metro Manila, Philippines. Science of the Total Environment, 456, pp.137-147.
Ngo, A.T., 2014. Evaluation environnementale du risque d'inondation dans le delta du fleuve Ha Thanh (centre Viêt-Nam) (Doctoral dissertation).
National Flood Board.2019. Final Report of the National Flood Board on the Legal Dimensions of the 2019 Flood. Presidency of the Islamic Republic of Iran.657pp.
Alho, C.J. and Silva, J.S., 2012. Effects of severe floods and droughts on wildlife of the Pantanal wetland (Brazil)—a review. Animals, 2(4), pp.591-610.
