ارزیابی ریسک سلامت عناصرکادمیوم، سرب وکروم در گرد و غبار داخل و خارج منازل در مناطق تحت تاثیر ریزگردها در محدوده شرق و جنوب غرب ایران (اهواز، منطقه پارس جنوبی و زابل)
الموضوعات :
سیدرضا اسود
1
(دانش آموخته دکتری گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس)
عباس اسماعیلی ساری
2
(استاد گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس. *(مسوول مکاتبات))
نادر بهرامی فر
3
(دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس.)
الکلمات المفتاحية: گرد و غبار, ارزیابی ریسک, اهواز, پارس جنوبی, زابل.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از مهمترین تهدید های موجود برای سلامت انسان و اکوسیستم هاست. يکي از رايج ترين آلاينده هواي بیرون و داخل منازل، گرد و غبار مي باشد که يك منبع مهم عناصر سمی به ويژه در محيط زيست شهري است. در این مطالعه غلظت عناصر منتخب (کادمیوم، کروم و سرب) و ارزیابی ریسک سلامت ناشی از آنها در گرد و غبار داخل و بیرون منازل در اهواز، منطقه پارس جنوبی و زابل اندازه گیری شد. روش بررسی: تعداد 100 نمونه گرد و غبار در فصل تابستان سال 96 از داخل و بیرون منازل مناطق مورد مطالعه جمع آوری گردید. نمونه های گرد و غبار با استفاده از روش هضم اسیدی توسط مخلوط اسید های HClO4-HF-HNO3 با نسبت های 1:2:4 هضم شدند و غلظت عناصر با استفاده از دستگاه پلاسمای جفت شده القایی- اسپکترومتر جرمی (7800ICP-MS) اندازه گیری شد. ارزیابی ریسک عناصر منتخب در گرد و غبار نیز با استفاده از دستورالعمل های EPA انجام گردید. یافته ها: نتایج ارزیابی ریسک عناصر مورد مطالعه نشان داد که بالاترین ریسک غیرسرطانی و سرطانی در گرد و غبار بیرون و داخل برای هر دو گروه بزرگسال و کودک مربوط به عنصر کروم و کمترین ریسک سرطانی مربوط به عنصر سرب در افراد بالغ و کودک و کمترین ریسک غیر سرطانی مربوط به عنصر کادمیوم در افراد بالغ و کودک بود. همچنین بررسی ریسک غیر سرطانی و سرطانی ناشی از عناصر منتخب در سه منطقه مورد مطالعه نشان داد که در شهر اهواز ریسک ناشی از این عناصر از دو منطقه دیگر یعنی پارس جنوبی و زابل بیشتر می باشد. بحث و نتیجه گیری: بطور کلی نتایج مربوط به شاخص خطر (HI) و مجموع ریسک سرطانی (TCR) برای عناصر مورد مطالعه، نشان دهنده خطرپذیری بوده و باید تحت شرایط کنترل و نظارت قرار داشته باشد.
1. Zhang X, Chen X, Zhang X. The impact of exposure to air pollution on cognitive performance. Proc Natl Acad Sci. 2018;115(37):9193–7.
2. Shahsavani A, Naddafi K, Haghighifard NJ, Mesdaghinia A, Yunesian M, Nabizadeh R, et al. The evaluation of PM10, PM2. 5, and PM1 concentrations during the Middle Eastern Dust (MED) events in Ahvaz, Iran, from april through september 2010. J Arid Environ. 2012;77:72–83.
3. Rashki A, Kaskaoutis DG, Rautenbach CJ deW, Eriksson PG, Qiang M, Gupta P. Dust storms and their horizontal dust loading in the Sistan region, Iran. Aeolian Res. 2012;5:51–62.
4. Behrooz RD, Esmaili-Sari A, Bahramifar N, Kaskaoutis DG. Analysis of the TSP, PM10 concentrations and water-soluble ionic species in airborne samples over Sistan, Iran during the summer dusty period. Atmos Pollut Res. 2017;8(3):403–17.
5. Barrio-Parra F, De Miguel E, Lázaro-Navas S, Gómez A, Izquierdo M. Indoor dust metal loadings: a human health risk assessment. Expo Heal. 2018;10(1):41–50.
6. Jaradat QM, Momani KA, Jbarah A-AQ, Massadeh A. Inorganic analysis of dust fall and office dust in an industrial area of Jordan. Environ Res. 2004;96(2):139–44.
7. Darus FM, Nasir RA, Sumari SM, Ismail ZS, Omar NA. Heavy metals composition of indoor dust in nursery schools building. Procedia-Social Behav Sci. 2012;38:169–75.
8. Meza-Figueroa D, De la O-Villanueva M, De la Parra ML. Heavy metal distribution in dust from elementary schools in Hermosillo, Sonora, México. Atmos Environ. 2007;41(2):276–88.
9. Farsani MH, Shirmardi M, Alavi N, Maleki H, Sorooshian A, Babaei A, et al. Evaluation of the relationship between PM10 concentrations and heavy metals during normal and dusty days in Ahvaz, Iran. Aeolian Res. 2018;33:12–22.
10. Kurt-Karakus PB. Determination of heavy metals in indoor dust from Istanbul, Turkey: estimation of the health risk. Environ Int. 2012;50:47–55.
11. Wan D, Han Z, Liu D, Yang J. Risk assessments of heavy metals in house dust from a typical industrial area in Central China. Hum Ecol Risk Assess An Int J. 2016;22(2):489–501.
12. Reimann C, de Caritat P. Distinguishing between natural and anthropogenic sources for elements in the environment: regional geochemical surveys versus enrichment factors. Sci Total Environ. 2005;337(1–3):91–107.
13. Wei B, Jiang F, Li X, Mu S. Heavy metal induced ecological risk in the city of Urumqi, NW China. Environ Monit Assess. 2010;160(1–4):33.
14. Khademi H, Gabarrón M, Abbaspour A, Martínez-Martínez S, Faz A, Acosta JA. Environmental impact assessment of industrial activities on heavy metals distribution in street dust and soil. Chemosphere. 2019;217:695–705.
15. Kartal Ş, Aydın Z, Tokalıoğlu Ş. Fractionation of metals in street sediment samples by using the BCR sequential extraction procedure and multivariate statistical elucidation of the data. J Hazard Mater. 2006;132(1):80–9.
16. Mummullage S, Egodawatta P, Ayoko GA, Goonetilleke A. Use of physicochemical signatures to assess the sources of metals in urban road dust. Sci Total Environ. 2016;541:1303–9.
17. Yongming H, Peixuan D, Junji C, Posmentier ES. Multivariate analysis of heavy metal contamination in urban dusts of Xi’an, Central China. Sci Total Environ. 2006;355(1–3):176–86.
18. USEPA. Supplemental guidance for developing soil screening level for superfund sites. OSWER 9355.4-24 Office of Solid Waste and Emergency Response, Washington. 2002;
19. USEPA. Risk assessment guidance for superfund. Vol. I: Human health evaluation manual. EPA/540/1-89/002 Office of Solid Waste and Emergency Response, Washington. 1989;
20. Usepa. EPA’s approach for assessing the risks associated with chronic exposure to carcinogens. 1992;
21. RAIS. Risk Assessment Information System,. US Department of Energy’s, Oak Ridge Operations Office. http://rais.ornl.gov. 2014;
22. Rapant S, Fajčíková K, Khun M, Cvečková V. Application of health risk assessment method for geological environment at national and regional scales. Environ Earth Sci. 2011;64(2):513–21.
23. Chen M-J, Lin C-H, Lai C-H, Cheng L-H, Yang Y-H, Huang L-J, et al. Excess lifetime cancer risk assessment of volatile organic compounds emitted from a petrochemical industrial complex. Aerosol Air Qual Res. 2016;16(8):1954–66.
24. Sulaiman FR, Bakri NIF, Nazmi N, Latif MT. Assessment of heavy metals in indoor dust of a university in a tropical environment. Environ forensics. 2017;18(1):74–82.
25. Madany IM, Akhter MS, Al Jowder OA. The correlations between heavy metals in residential indoor dust and outdoor street dust in Bahrain. Environ Int. 1994;20(4):483–92.
26. Rashed MN. Total and extractable heavy metals in indoor, outdoor and street dust from Aswan City, Egypt. CLEAN–Soil, Air, Water. 2008;36(10-11):850–7.
27. Neisi A, Goudarzi G, Akbar Babaei A, Vosoughi M, Hashemzadeh H, Naimabadi A, et al. Study of heavy metal levels in indoor dust and their health risk assessment in children of Ahvaz city, Iran. Toxin Rev. 2016;35(1–2):16–23.
28. Duong TTT, Lee B-K. Determining contamination level of heavy metals in road dust from busy traffic areas with different characteristics. J Environ Manage. 2011;92(3):554–62.
29. He C-T, Zheng X-B, Yan X, Zheng J, Wang M-H, Tan X, et al. Organic contaminants and heavy metals in indoor dust from e-waste recycling, rural, and urban areas in South China: spatial characteristics and implications for human exposure. Ecotoxicol Environ Saf. 2017;140:109–15.
30. Muhamad-Darus F, Nasir RA, Sumari SM, Ismail ZS, Omar NA. Nursery schools: characterization of heavy metal content in indoor dust. Asian J Environ Stud. 2017;2(5):63–70.
31. Xuan J, Sokolik IN, Hao J, Guo F, Mao H, Yang G. Identification and characterization of sources of atmospheric mineral dust in East Asia. Atmos Environ. 2004;38(36):6239–52.
32. Day JP, Hart M, Robinson MS. Lead in urban street dust. Nature. 1975;253(5490):343–5.
33. Castillo-Nava D, Elias-Santos M, López-Chuken UJ, Valdés-González A, de la Riva-Solís LG, Vargas-Pérez MP, et al. Heavy metals (lead, cadmium and zinc) from street dust in Monterrey, Mexico: ecological risk index. Int J Environ Sci Technol. 2020;1–10.
34. Kamani H, Mahvi AH, Seyedsalehi M, Jaafari J, Hoseini M, Safari GH, et al. Contamination and ecological risk assessment of heavy metals in street dust of Tehran, Iran. Int J Environ Sci Technol. 2017;14(12):2675–82.
35. Barbieri M. The importance of enrichment factor (EF) and geoaccumulation index (Igeo) to evaluate the soil contamination. J Geol Geophys. 2016;5(1):1–4.
36. Kaushik A, Kansal A, Kumari S, Kaushik CP. Heavy metal contamination of river Yamuna, Haryana, India: assessment by metal enrichment factor of the sediments. J Hazard Mater. 2009;164(1):265–70.
37. Alireza Z, Raziea M, Fatemeh R. Investigation of the Contamination level and Source of Heavy Metals in Street Dust and their Ecological Risk Assessment (Case Study: Ahvaz City). J Environ Sci Technol. 2018;
38. Behrooz RD, Esmaili-Sari A, Bahramifar N, Kaskaoutis DG, Saeb K, Rajaei F. Trace-element concentrations and water-soluble ions in size-segregated dust-borne and soil samples in Sistan, southeast Iran. Aeolian Res. 2017;25:87–105.
39. Behrooz RD, Kaskaoutis DG, Grivas G, Mihalopoulos N. Human health risk assessment for toxic elements in the extreme ambient dust conditions observed in Sistan, Iran. Chemosphere. 2020;127835.
