ارزیابی دقت روش‌های حل مدل بیلان حجمی در تخمین پیشروی آب در آبیاری جویچه‌ای

الموضوعات :

سونیا زبردست ¹ , حامد ریاحی فارسانی ² , سید حسن طباطبائی ³

1 - دانشجوی دکتری؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
2 - دانشجوی دکتری؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
3 - دانشیار؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران

تاريخ الإرسال : 06 السبت , محرم, 1435 تاريخ التأكيد : 13 الإثنين , ربيع الثاني, 1436 تاريخ الإصدار : 29 الأحد , صفر, 1436

الکلمات المفتاحية: آبیاری جویچه‌ای, ضریب شکل پروفیل زیرسطحی, فاز پیشروی, مدل بیلان حجم,

ملخص المقالة :

مدیریت بهینه و حفاظت از منابع آب و خاک امروزه بیش از پیش ضروری به نظر می‌‌رسد. این موضوع در مورد سیستم‌های آبیاری سطحی بعنوان مصرف کننده عمده آب در کشور بسیار مهم است. تخمین دقیق فاز پیشروی، برای طراحی و ارزیابی این سیستم‌ها اهمیت فراوان دارد. هدف از انجام این تحقیق بررسی دقت روش‌های‌ حل مدل بیلان حجمی در تخمین پیشروی آب در آبیاری جویچه‌ای است. در این تحقیق از روش‌های حل میشل، فیلیپ، توابع نمایی و توابع بازگشتی استفاده شده و روش‌های جدیدی نیز پیشنهاد، و برای هر کدام از روش‌ها، برنامه رایانه‌ای در محیط Matlab کدنویسی شده است. برای تعیین دقت روش‌های حل ذکر شده، از داده‌های هفت مزرعه که در دو نوبت آبیاری (اول و ششم) در استان چهارمحال وبختیاری برداشت شده، استفاده گردید. آماره جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب جرم مانده (CRM) و ضریب کارآیی روش‌های مخلف حل مدل (EF) محاسبه شد. نتایج نشان داد که روش میشل در بین روش‌های حل مدل بیلان حجمی، کمترین مقدار RMSE (به ترتیب مقادیر 6/27 و 6/57 متر برای دو نوبت آبیاری) و CRM (مقدار 06/0) و همچنین بیشترین مقدار EF (مقدار 07/1-) را به خود اختصاص داده است. دیگر روش‌ها، نتایجی نزدیک به هم برای RMSE (مقادیر 3/33 و 4/61 متر برای دو نوبت آبیاری)، CRM (مقدار 21/0) و EF (مقدار 65/2-) را به دست داده‌اند و در نتیجه بهترین روش پیشنهادی برای حل مدل بیلان حجمی، روش میشل است. تعیین صحیح ضرایب نفوذ و انتخاب معادله نفوذ از جمله عواملی است که به شدت در دقت مدل تأثیر دارد. با توجه به تأثیر ضریب شکل پروفیل زیرسطحی، در این تحقیق بهترین پیشنهاد برای این ضریب، معادله کیفر است.