اثر شیب صفحه دریچه کشوئی بر ویژگی‌های هیدرولیکی آن
الموضوعات :رسول ایلخانی پور زینالی 1 , سید حبیب موسوی جهرمی 2 , سید محمود کاشفی پور دزفولی 3 , منوچهر فتحی مقدم 4
1 - دانشجوی دکتری؛ گروه سازه‌های آبی؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران؛ اهواز؛ ایران
2 - استاد؛ گروه سازه‌های آبی؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران؛ اهواز؛ ایران
3 - استاد؛ گروه سازه‌های آبی؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران؛ اهواز؛ ایران
4 - استاد؛ گروه سازه‌های آبی؛ دانشکده مهندسی علوم آب؛ دانشگاه شهید چمران؛ اهواز؛ ایران
الکلمات المفتاحية: دریچه آویخته, دریچه قطاعی, شیب دریچه کشوئی, ضریب فشردگی,
ملخص المقالة :
شیب صفحه دریچه کشوئی نقش بسزائی در ویژگی‌های هیدرولیکی آن دارد. تاکنون اثر شیب صفحه دریچه بر ویژگی‌های هیدرولیکی آن بصورت نظری بررسی نگردیده است. با انجام این بررسی می‌توان برای تغییر مشخصه‌های دبی با تغییر زاویه شیب صفحه دریچه کشوئی روابط نظری استخراج نمود. این روابط را می‌توان برای دریچه‌های قطاعی و آویخته تعمیم داده و به جای روابط طولانی و پیچیده تجربی و آنالیز ابعادی، از روابط ساده نظری استفاده نمود. در همین راستا، برای ایجاد ارتباط بین انرژی‌های مخصوص جریان در بالادست و پائین‌دست دریچه‌های کشوئی قائم و مایل در کانال‌های مستطیلی تحت شرایط جریان روزنه‌ای آزاد از رابطه اولر استفاده گردید. در رابطه اولر، زاویه مؤلفه نیروی ثقل در امتداد خط جریان برابر زاویه شیب صفحه دریچه در نظر گرفته شد. نسبت انرژی مخصوص جریان در دریچه کشوئی مایل به انرژی مخصوص در دریچه کشوئی قائم به‌صورت تابعی از زاویه شیب صفحه دریچه به‌دست آمد. این رابطه برای شیب‌های منفی صفحه دریچه صادق می‌باشد. اعتبار رابطه نظری نسبت عمق‌های آب در مقطع فشرده جریان در پائین‌دست دریچه‌ها، با اندازه گیری‌های آزمایشگاهی ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که بین رابطه نظری پیشنهادی و داده‌های آزمایشگاهی همخوانی بسیار بالایی وجود دارد. همچنین، روابطی برای تغییرات ضریب فشردگی و ضریب تخلیه دریچه کشوئی با تغییر زاویه شیب آن ارائه گردید. رابطه نظری پیشنهادی برای ضریب فشردگی، به دریچه‌های قطاعی و همچنین دریچه‌های آویخته تعمیم داده شد.
