تحلیل ارزش ناخالص تولیدات کشاورزی وابسته به آبیاری‌ در استان قزوین بر مبنای شاخص GVIAP

الموضوعات :

بیژن نظری ¹ , محمود فاضلی ² , مهنوش جناب ³

1 - استادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
2 - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
3 - دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

تاريخ الإرسال : 01 الجمعة , ربيع الأول, 1440 تاريخ التأكيد : 07 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1440 تاريخ الإصدار : 16 الأحد , شعبان, 1440

الکلمات المفتاحية: بهره وری آب, ارزش ناخالص تولیدات کشاورزی وابسته به آبیاری, ارزش افزوده, مدیریت کشاورزی,

ملخص المقالة :

تولید ناخالص داخلی از مهم‎ترین شاخص‎های اقتصادی در سطوح منطقه ای و ملی است. با توجه به شرایط اقلیمی که بدون فرآیند آبیاری تولید در بسیاری از مناطق اقتصادی نیست، تحلیل سهم آبیاری از کل تولیدات کشاورزی و اقتصاد وابسته به آن ضروری است. در این تحقیق ارزش ناخالص تولیدات کشاورزی وابسته به آبیاری ‌(اعم از باغی و زراعی) استان قزوین بر اساس روش شناسی ارائه شده توسط مرکز ملی آمار استرالیا، محاسبه شد. در این راستا ارزش ناخالص محصولات زراعی و باغی وابسته به آبیاری‌ و دیم در بازه زمانی 1381 تا 1395 تحلیل گردید. نتایج نشان داد ارزش ناخالص تولیدات کشاورزی وابسته به آبیاری (GVIAP) در استان در سال 1395، 29491 میلیارد ریال و معادل 95 درصد کل ارزش ناخالص تولیدات باغی و زراعی استان بوده است. انگور آبی با حدود 20% ، گندم آبی با حدود 8% و گوجه فرنگی با حدود 7% رتبه اول تا سوم محصولات را از نظر ارزش ناخالص تولیدات کشاورزی وابسته به آبیاری‌ در استان دارا هستند. همچنین بر اساس میزان آب مصرفی محصولات، سهم هر متر مکعب از آب آبیاری در ارزش ناخالص آبی 15259 ریال محاسبه گردید. در تحلیل الگوی آب‌بری محصولات نیز، محصول یونجه نیز با ارزش ناخالص تولید 5% ، بیشترین مصرف کننده آب استان است (18%). جهت تسکین تبعات اقتصادی بحران کم آبی در بخش کشاورزی، توجه به شاخص GVIAP و الگوی آب بری می تواند مورد توجه قرار گیرد.