ارزیابی شبیه‌سازی عملکرد، بهره‌وری آب گیاه آفتابگردان و شوری خاک تحت تنش‌های آبی و شوری با استفاده از مدل AquaCrop

الموضوعات :

معظم خالقی ¹

1 - دانش آموخته دکتری- گروه مهندسی آب- دانشکده آب و خاک- دانشگاه زابل

تاريخ الإرسال : 14 الثلاثاء , رمضان, 1439 تاريخ التأكيد : 08 الإثنين , جمادى الأولى, 1440 تاريخ الإصدار : 15 السبت , ربيع الثاني, 1440

الکلمات المفتاحية: مدیریت کیفی آبیاری, آبیاری ناقص ریشه, آب شور, شوری خاک, مدل شبیه‌سازی,

ملخص المقالة :

مدل AquaCrop ابزاری توانمند در شبیه‌سازی پاسخ گیاه به مدیریت‌های مختلف کمی و کیفی آبیاری می‌باشد که توسط سازمان جهانی خواروبار (FAO) توسعه یافته است. در این تحقیق جدیدترین نسخه این مدل (V. 6) به منظور شبیه‌سازی عملکرد، بهره-وری آب گیاه آفتابگردان و شوری خاک تحت مدیریت‌های مختلف آبیاری با آب شور مورد ارزیابی قرار گرفت. داده‌های مزرعه‌ای موردنیاز برای واسنجی و صحت‌سنجی مدل طی دو سال زراعی (1393 و 1394) جمع‌آوری شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی شامل دو فاکتور مدیریت کمی آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل و آبیاری ناقص ریشه در سطح 75 درصد) و مدیریت کیفی آب آبیاری در سه سطح (آب غیرشور، آب شور و تناوب آب شور و غیرشور) و در سه تکرار اجرا شد. با وجود کاهش 1/3 32 درصدی در عملکرد دانه تحت تیمارهای مختلف آبیاری در مقایسه با FI (4706 و 4367 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در سال 1393 و 1394)، تیمار PRD1 کاهش جزئی 1/3% و 5% را به ترتیب در سال 1393 و 1394 نتیجه داد. تیمار FI حداکثر WPET (9/0 و 84/0 کیلوگرم بر مترمکعب به ترتیب در سال 1393 و 1394) را داشت و تیمارهایPRD1، PRD3، FSI، SI و PRD2 در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. نتایج آنالیز حساسیت نشان داد که حساسیت مدل نسبت به رطوبت حجمی خاک در نقطه اشباع و ظرفیت زراعی خاک، حداکثر پوشش تاجی، شاخص برداشت مرجع، مدت زمان کاشت تا گلدهی، مدت زمان کاشت تا حداکثر پوشش تاجی و ضریب رشد پوشش تاجی بیشتر از سایر پارامترهاست.