وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در کتابخانه‌های دانشگاهی با توجه به سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی (مطالعه موردی دانشگاه‌های استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی)

الموضوعات : نظام ها و خدمات اطلاعاتی

حوا خزاعی نژاد ¹ , فهیمه باب الحوائجی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
2 - دانشیار/دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

تاريخ الإرسال : 01 الأحد , شعبان, 1437 تاريخ التأكيد : 29 الثلاثاء , صفر, 1438 تاريخ الإصدار : 21 الإثنين , صفر, 1438

الکلمات المفتاحية: سند چشم انداز جمهوری اسلامی ای, فناوری اطلاعات و ارتباطات, کتابخانه‌های دانشگاهی,

ملخص المقالة :

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در کتابخانه های دانشگاهی با توجه به سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی (مطالعه موردی دانشگاه های استان های خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی) انجام گرفته است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، پژوهشی کاربردی بوده وبه روش های کتابخانه ای و پیمایشی تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری شامل همه مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی استان های خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی بود. ابزار این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مؤلفه های موجود در سند راهبردی سازمان فناوری اطلاعات ایران شامل دو پرسشنامه بود. نتایج توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 19 و آزمون‌های t test تک نمونه ای و همچنین تحلیل واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان انطباق فناوری اطلاعات و ارتباطات کتابخانه های مورد بررسی با سند راهبردی سازمان فناوری اطلاعات در سطح پایینی قرار دارد. همچنین بین دیدگاه مدیران و کتابداران در رابطه با انطباق مؤلفه های سند راهبردی سازمان فناوری اطلاعات ایران با کتابخانه های مورد بررسی، تفاوتی وجود ندارد. نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش نشان داد میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کتابخانه های مورد بررسی با سند راهبردی سازمان فناوری اطلاعات ایران در سطح پایینی از انطباق قرار دارد. پایین بودن سطح انطباق به خصوص در مؤلفه های مدیریت، استانداردها، تعاملات منطقه ای و بین المللی، امنیت فضای تبادل اطلاعات، تحقیق و پژوهش، تجارت و بازرگانی و توسعه خدمات الکترونیکی مشهود بود. این یافته ها نشان داد برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران و انطباق با مؤلفه های سند راهبردی سازمان فناوری اطلاعات ایران، کتابخانه ها باید در بازه زمانی کمتر از ده سال تمام تلاش خود را جهت نزدیک شدن به اهداف اشاره شده به عمل آورند و با تمرکز بیشتر به بحث فناوری اطلاعات و ارتباطات در کتابخانه ها بپردازند.

المصادر:

آزادی نقش، فاطمه (1388). رهگیری حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات مورد اشاره در سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس.

ابوالقاسمی، زهرا (1389). بررسی میزانهمخوانی وضعیت مدیریت خدمات فناوری اطلاعات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع‌رسانی تخصصی شهر تهران با استاندارد ISO/IEC 20000:2005. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی، دانشگاه الزهراء.

سند راهبردی سازمان فناوری اطلاعات ایران در برنامه پنجم توسعه 1394-1390 (1391). تهران: فخراکیا.

مباشری، مازیار (1389). استخراج و اعتبار سنجی شاخص های ارزیابی توسعه فناوری اطلاعت: مطالعه موردی سند راهبردی نظام جامه فناوری اطلاعات کشور. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور.

موسوی، مریم؛ محمد اسماعیل، صدیقه (1389). بررسی وضعیت موجود کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در سازمان کتابخانه های آستان قدس رضوی. فصلنامه دانش شناسی (علوم کتابداری و اطلاع رسانی و فناوری اطلاعات). 2(8)، 82-73.

نوکاریزی، محسن؛ نارمنجی، مهدی (1392). آشنایی با اطلاعات و ارتباطات. تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت).

Awuor, F. M., Rabah, K., & Maake, B. M. (2013). Hindrance of ICT adoption to library services in higher institution of learning in developing countries. Computer Science and Information Technology, 1(4), 252-256.

Ebunuwele Eseohe, G., Ola, O. S., & Uduebor Ehikioy, A. A. (2014). Application of information communication technology in academic libraries in Nigeria. International Journal of Education and Research, 2(12), 423-436.

Ghuloum, H., & Ahmed, V. (2011). The implementation of new ICT services in Kuwaiti academic libraries. The Built & Human Environment Review, 4(1), 74-86.

Haneefa, M. (2007). Application of information and communication technologies in special libraries in Kerala (India). Library Review, 56(7), 603-620.

Nebeolise,  Ndidiamaka , Lucy. (2013). The Impact of information and communication technology (ICT) compliant librarians on library services delivery in academic library: The case of National Open University of Nigeria (Noun) library.  The International Journal of Engineering and Science (IJES), 2(8), 37-43

Okiy, Rose B., "Globalization and ICT in academic libraries in Nigeria: The way forward" (2010). Library Philosophy and Practice (ejournal). Paper 501. available at: http://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/501

Saleem, A., SZ, S. T., & Batcha, M. S. (2013). Application and uses of Information Communication Technology (ICT) in academic libraries: an overview. International Journal of Library Science, 2(3), 49-52.