مطالعه مقایسه‌ای تغییرات ژئومتری و آسیب‌شناسی بافتی در التیام زخم پوست موش صحرایی تحت تأثیر فراکسیون‌های قطبی، نیمه‌قطبی و غیرقطبی عصاره گیاه افسنطین
الموضوعات : پاتوبیولوژی مقایسه ای
علی رضائی، داریوش مهاجری، چنگیز احمدی‌زاده، محمد جلیل‌زاده .
1
(
.
)
الکلمات المفتاحية: افسنطین, قطبی, نیمه قطبی, غیر قطبی, التیام زخم, موش صحرایی,
ملخص المقالة :
بهبود زخم در برخی از بیماری‌ها و اختلالات مزمن یک چالش درمانی محسوب می‌شود. به همین دلیل ترکیبات جدیدی که به منظور تسریع التیام زخم تهیه می گردند مورد استقبال واقع می‌شوند. انتظار می‌رود گیاه دارویی افسنطین با دارابودن اثرات ضد التهابی، فعال سازی سلول‌های فیبروبلاستی و همینطور اثرات آنتی هیالورونیدازی موجب تسریع فرایند التیام زخم می‌گردد. در این تحقیق خواص التیام بخشی عصاره قطبی، نیمه قطبی، غیرقطبی گیاه افسنطین بر روی زخم‌های باز در موش صحرایی به صورت التیام ثانویه برررسی شد. پس از القای بیهوشی در 70 موش صحرایی ماده، با استفاده از پانچ بیوپسی زخم دایره‌ای شکل تمام ضخامت در پشت هر کدام از آنها ایجاد شد و روند التیامی در 5 گروه مورد مطالعه قرار گرفت. تجویز داروها و اندازه‌گیری زخم‌ها با آنالیز تصاویر دیجیتالی، روزی یک بار به مدت 21 روز صورت پذیرفت. جهت مطالعات میکروسکوپی از بافت مورد نظر در هر یک از روزهای 0، 3، 7، 14و21 از محل ترمیم نمونه‌برداری شد و نماهای ریزبینی با توجه به فاکتورهای ادم و واکنش آماسی، پرخونی و خونریزی، فیبروپلازی، بازسازی بافت پوششی، انقباض زخم، کلاژنیزاسیون و بلوغ نسج گرانوله رتبه‌بندی شدند. بعد از مطالعه آسیب شناسی بافتی و محاسبه برآیند کلی التیام زخم برای هر دارو، نتایج بدست آمده با نرم‌افزار SPSS ورژن 17 تجزیه و تحلیل شد. با تکیه بر یافته‌های ژئومتریک دوره تیمار، در گروه درمان عصاره نیمه قطبی افسنطین بیشترین و در گروه شاهد کمترین میزان جمع شدگی زخم مشاهده شد. همچنین بر اساس نتایج بافتی، برآیند کلی التیام این گروه در هفته دوم و سوم بهتر از سایر گروه‌ها بوده و نسج ترمیمی سازمان یافتگی بهتری نسبت به گروه‌های دیگر داشت. با توجه به اثرات ضد التهابی و ترمیمی، عصاره نیمه قطبی افسنطین نسبت به سایر گروه‌ها عامل مؤثرتری در التیام زخم‌های جلدی تمام ضخامت می‌باشد.
