تحلیل عوامل موثر بر نیت رفتاری فناوری محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان کشاورزی استان آذربایجان شرقی
الموضوعات : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزییحیی صافی سیس 1 , میلاد جودی دمیرچی 2 , مژده ملکی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران
2 - کارشناسی ارشد مدیریت کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران
3 - کارشناسی ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: عدالت اجتماعی, سودمندی درک شده, فناوری محصولات ارگانیک, نیت رفتاری,
ملخص المقالة :
شاخص های محبوبیت فزاینده محصولات غذایی ارگانیک مانند رشد سریع مقدار اراضی زیر کشت محصولات ارگانیک و رشد مداوم در تقاضای مصرف این محصولات رو به افزایش است. این پژوهش با هدف تحلیل عوامل موثر بر نیت رفتاری فناوری محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان کشاورزی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش، کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی می باشند (837=N). برای این جامعه آماری، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 310 تعیین شد و به صورت تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه بود. برای تحلیل داده ها از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. بر اساس داده های میدانی، شواهد کافی برای تایید اثر معنی دار دانش محصولات ارگانیک، سودمندی درک شده و خطر درک شده بر نگرش نسبت به محصولات ارگانیک وجود داشت. همچنین اثر معنی دار متغیرهای عدالت اجتماعی، نگرش نسبت به محصولات ارگانیک و سهولت استفاده درک شده بر نیت رفتاری فناوری محصولات ارگانیک تایید شد. براساس نتایج حاصله، حمایت های مالی بیشتر از سوی دولت، برگزاری دوره های آموزشی تخصصی، سمینارهای تخصصی و مناظرات هدفمند (به خصوص با متخصصان کشاورزی تراریخته)، ایجاد بستر لازم در جهت برخورداری کارشناسان از دوره های آموزشی خارج کشور و تشکیل کمیته ای که سه بخش تحقیق، آموزش و ترویج (تات) را در هم ادغام نماید پیشنهاد می گردد.
خوشمرام، م.، شیری، ن. ا. و شرفی، ل. (1393). عوامل مؤثر بر نگرش کارشناسان ترویج کشاورزی نسبت به کشاورزی ارگانیک. فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، 1(4)، 90-75.
دینپناه، غ. و اخوان، ا. (1393). عوامل مؤثر بر دانش کشاورزی ارگانیک در بین گلخانه داران شهرستان ورامین. مجله پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 7(1)، 111-101.
رجبی، ا.، شعبانعلی فمی، ح.، و پورآتشی، م. (1392). بررسی مولفههای پذیرش محصولات کشاورزی ارگانیک از دیدگاه مصرفکنندگان (مطالعه موردی شهر کرج). فصلنامه علوم و صنایع غذایی، 10(38)، 41-31.
رنجبر شمس، ح. و امیدی نجفآبادی، م. (1393). عوامل مؤثر بر نگرش مصرف محصولات کشاورزی ارگانیک در تهران. پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 7(2)، 62-51.
صافیسیس، ی. کرمیدهکردی، ا. و حسینی، س. م. (1393). تحلیل سرمایه اجتماعی کنشگران و منابع اطلاعاتی نظام نوآور ی کشاورزی در پذیرش نوآور یها از سوی کشاورزان(پژوهشی در شهرستان شبستر در استان آذربایجان شرقی). پژوهشهای ترویج و آموزش کشاورزی، 7(2)، 49-35.
هاتفی، م.، محمدزاده، م.، و شعبانعلیفمی، ح. (1396). واکاوی موانع و محدودیتهای توسعه کشاورزی ارگانیک از دیدگاه کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی. نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار، 27(4)، 245-233.
یعقوبی، ج.، و جوادی، ع. (1393). موانع تولید محصولات ارگانیک از دیدگاه کارشناسان جهاد کشاورزی. . نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار، 24 (1)، 66-57.
یادآور، ح.، نامی، م.، و ظریفیان، ش. (1397). کاربست تئوری تجزیه رفتار برنامه ریزی شده در پذیرش کشاورزی ارگانیک. نشریه دانش کشاورزی و تولید پایدار، 28 (1)، 183-169.
Amin, L., Md. Jahi, J., Md.Nor, A., Osman, M., & Mahadi, N. (2006). Uncovering factors influencing Malaysian public attitude towards modern biotechnology. Journal of Molecular Biolog and Biotechnology, 14(2), 33–39.
Abdullah, A. H. M., Afrad, M. S. I., Bhuiyan, A. A. H., Haque, M. E., & Islam, T. (2018). Attitude and consumption of Bangladeshi professionals toward biotechnological products. Agriculture and Food Security, 7(1), 2-18.
Aertsens, J., Verbeke, W., Van Mondelaers, K., & Huylenbroeck, G. (2009). Personal determinants of organic food consumption: review. British Food Journal. 111:1140–1157
Asadollahpour, A. Omidi Najafabadi, M. Hosseini, S. J. (2016). Modeling behavior pattern of Iranian organic paddy farmers. Paddy and Water Environment, 14(3),221–229.
Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior. Organizational behavior and human decision processes, 50(2), 179-211.
Ajzen, I. (2011). The theory of planned behaviour: reactions and reflections: Health Psychology Review, 5(9), 97–144.
Amin, L., & Hashim, H. (2015). Factors influencing stakeholders attitudes toward genetically modified aedes mosquito. Science and Engineering Perceived moral Concern, 21(3), 655-681.
Brown, E., Dury, S., & Holdsworth, M. (2009). Motivations of consumers that use local, organic fruit and vegetable box schemes in Central England and Southern France, Appetite Jornal, 53,183-188.
Beverland, M. B. (2014) Sustainable eating: mainstreaming plant-based diets in developed economies. J Macromark. 34:369–382.
Bredahl, L. (2001). Determinants of consumer attitudes and purchase intentions with regard to genetically modified food–results of a cross-national survey. Journal of consumer Policy, 24(1), 23-61.
Bredahl, L., Grunert, K. G., & Frewer, L. J. (1998). Consumer attitudes and decision-making with regard to genetically engineered food products–a review of the literature and a presentation of models for future research. Journal of consumer Policy, 21(3), 251-277.
Chen, M. F., & Li, H. L. (2007). The consumer’s attitude toward genetically modified foods in Taiwan. Food Quality & preference, 18(4), 662-674.
Chen, M.F. (2009) Attitude toward organic foods among Taiwanese asrelated to health consciousness, environmental attitudes, and themediating effects of a healthy lifestyle. British Food Journal. 112:165–178.
Chaudhury, R.S., and Albinsson, A.P. (2014). Citizen-consumer oriented practices in naturalistic food ways: the case of the slow food movement. J Macromark. 35:36–52.
Cui, K., & Shoemaker, S. P. (2018). Public perception of genetically-modified (GM) food: A Nationwide Chinese Consumer Study. npj Science of Food, 2(10), 34-51.
Davis, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS quarterly, 7(9), 319-340.
Davis, F. D., Bagozzi, R. P., & Warshaw, P. R. (1989). User acceptance of computer technology: a comparison of two theoretical models. Management science, 35(8), 982-1003.
FSA. (2000). Qualitative research to explore public attitudes to food safety, Report prepared for the FSA by Cragg Ross Dawson Ltd. Available at http://www.food.gov.uk/multimedia/pdfs/qualitativerep. Pdf.
Fishbein, M., & Ajzen, I. (2004). Theory-based behavior change interventions: Comments on Hobbis and
Sutton. Journal of Health Psychology. 10(1):27-31
Gardner, G. E. & Troelstrup, A. (2015). Students’ Attitudes Toward Gene Technology: Deconstructing a Construct. Journal of Science Education Technology. 24(2015), 519–531.
Guido. G., Prete. M. I., Peluso. A. M., Maloumby-Baka. R. C. & Buffa, C. (2010). The role of ethics and product personality in the intention to purchase organic food products: a structural equation modeling approach. International Review of Economics, 57 (10), 79–102.
Ghanian, M., Ghoochani, O. M., Kitterlin, M., Jahangiry, S., Zarafshani, K., Van Passel, S., & Azadi, H. (2016). Attitudes of agricultural experts toward genetically modified crops: A case study in Southwest Iran. Science and Engineering Perceived moral Concern, 22(2), 509-524.
Ghasemi, S., Karami, E., & Azadi, H. (2013). Knowledge, attitudes and behavioral intentions of agricultural professionals toward genetically modified (GM) foods: A case study in Southwest Iran. Science and Engineering Perceived moral Concern, 19(3), 1201-1227.
Ghoochani, O. M., Ghanian, M., Baradaran, M., & Azadi, H. (2017). Multi stakeholders’ attitudes toward Bt rice in Southwest, Iran: Application of TPB and multi attribute models. Integrative Psychological and Behavioral Science, 51(1), 141-163.
Ghoochani, O. M., Ghanian, M., Baradaran, M., Alimirzaei, E., & Azadi, H. (2018). Behavioral intentions toward genetically modified crops in Southwest Iran: a multi-stakeholder analysis, Environment, Development and Sustainability, 20(1), 233–253.
Han, J. H. (2006). The effects of perceptions on consumer acceptance of genetically modified (GM) foods. (Doctoral Dissertations. Louisiana State University and Agricultural and Mechanical College).
Huijts, N. M. A., Molin, E. J. E., and Steg, L. (2012). Psychological factors influencing sustainable energy
technology acceptance: A review-based comprehensive framework. Renewable and Sustainable
Energy Reviews, 16(1), 525-531
Hoefkens, C., Verbeke, W., Aertsens, J., Mondelaers, K.,& Van Camp, J. (2009) The nutritional and toxicological value of organic vegetables: consumer perception versus scientific evidence. British Food Journal. 111(32), 1062–1077
IFOAM (2019). principles of organic agriculture. Retrieved from https://www.ifoam.bio/en/organic-landmarks/principles-organic-agriculture
Jöreskog, K.G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: Structural equation modeling with the SIMPLIS command
language. United State America: Scientific Software International.
Magnusson, M.K., Arvola, A., Hursti, U. K. K., Aberg, L., & Sjödén, P.O. (2003). Choice of organic foods is related to perceived consequences for human health and to environmentally friendly behavior. Appetite, 40(11), 109–117
Mathieson, K. (1991). Predicting user intentions: comparing the technology acceptance model with the theory of planned behavior. Information systems research, 2(3), 173-191.
Warshaw, P. R., & Davis, F. D. (1985). The accuracy of behavioral intention versus behavioral expectation for predicting behavioral goals. The Journal of psychology, 119(6), 599-602.
Misra, R. & Singh, D. (2016) An analysis of factors affecting growth of organic food: perception of consumers in Delhi-NCR (India). British Food Journal, 118(9), 2308–2325
Nasir, A.V., & Karakaya, F. (2014) Consumer segments in organic foods market. J Consum Mark, 31(7), 263–277
Northbourne, W. (1940). look to the land. New York: Free Press. Retrieved from http/:www.sophiaperennis.com.
Nuttavuthisit, K., and Thøgersen, J. (2017). The Importance of Consumer Trust for the Emergence of a Market for Green Products: The Case of Organic Food. Journal of Business Ethics, 140 (17), 323–337.
Olsen, S. O., Heide, M., Dopico, D. C., & Toften, K. (2008). Explaining intention to consume a new fish product: A cross-generational and cross-cultural comparison. Food quality and preference, 19(7), 618-627.
Portwood-Stacer, L. (2012) Anti-consumption as tactical resistance: anarchists, subculture, and activist strategy. Journal of Consumer Culture. 12(17), 87–105.
Pearson, D., and Rowe, P. (2014). Concepts and Philosophy Underpinning Organic Horticulture. Retrieved from http:/www.Springer.com
Pretty, J. N. (2002). Agricultural regeneration: policies and suitable operations for sustainability and self-sufficiency. Retrieved from http:/www.Springer.com.
Pandey, D., Kakkar, A., Farhan, M., & Ahmad Khan, T., (2019). Factors influencing organic foods purchase intention of Indian customers. Organic Agriculture, 2(8), 18-41.
Roitner-Schobesberger, B., Darnhofer, I., Somsook, S., & Vogl, R.C. (2008). Consumer perceptions of organic food in Bangkok, Thailand. Food Policy, 33:112–121
Rodríguez-Entrena, M., & Salazar-Ordóñez, M. (2013). Influence of scientific-technical literacy on consumers’ behavioural intentions regarding new food. Appetite, 60, 193–202.
Siti Nor, B. A. & Nurita, J. (2010). Consumers perception and purchase intentions towards organic food products: Exploring the attitude among Malaysian consumers. World Gazetter. Retrieved from http://www.pbfeam2008.bus.qut.edu.au/p apers/documents/SitiNorBayaahAhmad_Final.
Sorgo, A., & Ambrozis-Dolinsek, J. (2009). The relationship among knowledge of attitudes toward and acceptance of genetically modified organisms (GMOs) among Slovenian teachers. Electronic Journal of Biotechnology, 12(4), 1-2.
Siegrist, M. (2000). The influence of trust and perceptions of risks and benefits on the acceptance of gene technology. Risk Analysis, 20(2), 195–204.
Saini, B. (2013). Green marketing and its impact on consumer buying behaviour. International Journal of Engineering and Science Invention, 2(12):61–64
Seegebarth, B., Peyer, M., Buerke, A., Balderjahn, I., Kirchgeorg, M., & Wiedmann, K.P. (2016) What does Sustainable Consumption Really Mean? A Three-Dimensional Measurement Approach. Retrieved from http:/www.Springer.com
Sriwaranun, Y., Gan, C., Lee, M., & Cohen, D.A. (2015) ‘Consumers’ willingness to pay for organic products in Thailand. International Journal of Social Economics, 42(5), 480–510.
Taylor, S., & Todd, P. A. (1995). Understanding information technology usage: A test of competing models. Information systems research, 6(2), 144-176.
Teng, C.C., & Wang, Y.M. (2015) Decisional factors driving organic food consumption: generation of consumer purchase intentions. British Food Journal, 117(3):1066–1081.
Thøgersen, J. (2010) Country differences in sustainable consumption: the case of organic food. Journak of Macromark, 30(21), 171–185.
Vermeir, I., and Verbeke, W., (2006). sustainable food consumption: exploring the consumer attitude–behavioral intention gap. Journal of Agricultural and Environmental Ethics, 19(11),169–194
Venkatesh, V., Morris, M. G., Davis, G. B., & Davis, F. D. (2003). User acceptance of information technology: Toward a unified view. Management Information Systems Quarterly, 425-478.
Weatherell, C., A. Tregear, and J. Allinson (2003). In Search of the Concerned Consumer: UK Public Perceptions of Food, Farming and Buying Local, Journal of Rural Studies, 19(2), 233–244.
Wilson A.K., Latham J.R. & Steinbrecher R. A. (2006). Transformationinduced mutations in transgenic plants: Analysis and biosafety implications. Biotechnology and Genetic Engineering Reviews. 23: 209-234.
Zhu, B. (2016). Consumer’s motivation, opportunities and abilities for sustainable consumption: A case in China. uwf UmweltWirtschaftsForum, 24(8), 337–352.
_||_