سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری بر اساس الگوی حکمرانی شهری (نمونه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران)

الموضوعات : مطالعات مدیریت شهری

شکیلا حسینی ¹ (دانشگاه ازاد واحد علوم تحقیقات تهران)

تاريخ الإرسال : 03 الثلاثاء , ذو الحجة, 1442 تاريخ التأكيد : 06 الإثنين , صفر, 1443 تاريخ الإصدار : 15 الإثنين , محرم, 1443

الکلمات المفتاحية: مدیریت شهری, حکمرانی شهری, مشارکت شهروندان, منطقه 5 شهرداری تهران,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف پژوهش: امروزه حکمرانی شهری به عنوان اثربخش ترین شیوه اعمال مدیریت شهری مطرح شده است. با توجه به اهمیت مدیریت شهر به عنوان یک پیش شرط اساسی برای عملکرد خوب شهرها و همچنین موضوع مشارکت مردم در اداره امور شهر به عنوان یکی از سازنده ترین ویژگی حکمرانی شهری جهت حل مشکلات شهر، پژوهش حاضر این موضوع را مدنظر خود قرار داده و با تمرکز بر روی شاخص‌های الگوی حکمرانی شهری، میزان مشارکت را در مدیریت منطقه 5 شهرداری تهران می‌سنجد. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- استنباطی می‌باشد، داده‌ها از دو طریق مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شده و با توجه به حجم جامعه آماری، 384 نفر به صورت تصادفی جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌های پژوهش از روش آماری آزمون T و آزمون ANOVA استفاده گردیده است. یافته‌ها:. یافته‌ها حاکی از آن است که بین مشارکت شهروندان و الگوی حکمرانی شهری رابطه معناداری وجود دارد. بدین معنا که اگر مسئولان شهری بر اساس الگوی حکمرانی شهری رفتار نمایند زمینه‌های لازم را برای مشارکت شهروندان فراهم کرده و به تبع آن رفاه عمومی افزایش خواهد یافت. نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد که تمایل شهروندان منطقه 5 شهرداری تهران به مشارکت در مدیریت شهری بالاست اما بستر مناسبی برای مشارکت وجود ندارد.

المصادر:

آدینه وند، اصغر، حاجی زاده، مریم، قدمی، مصطفی، 1391، بررسی عملکرد شهرداری در چهارچوب حکمرانی خوب شهری (نمونه مورد مطالعه: شهر بابلسر)، دوفصلنامه مدیریت شهری، شماره 31 بهار و تابستان 92

ابراهیم زاده، عیسی. شمس اله، کاظم زاده، 1392، سنجش میزان مشارکت شهروندان در اجرای پروژه‌های زیربنایی شهرداری. فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 30

ابراهیم زاده، عیسی و مرتضی اسدیان؛ بهار 1392، تحلیل و ارزیابی میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران (موردشناسی: شهر کاشمر)، جغرافیا و آمایش شهری منطقه ای، شمارۀ 6

اسناد راهبردی 5 ساله توسعه محلات منطقه 5

اورکی، پریوش، 1394، سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری براساس الگوی حکمرانی خوب شهری (مطالعه موردی: منطقه چهار شهرداری اهواز)، دومین کنفرانس علمی پژوهشی افق‌های نوین در علوم جغرافیا و برنامه ریزی، معماری و شهرسازی ایران

ایمانی جاجرمی، حسین و دیگران؛ 1381، مدیریت شهری پایدار؛ بررسی تجارب مشارکتی شهرداریها و شوراهای اسلامی ایران، سازمان شهرداریها و دهیاری ها

ایمانی جاجرمی، ودیگران، 1386؛ تحلیل مدل‌های حکمرانی شهری در انتخابات سومین دوره شورای اسلامی شهر تهران، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 24

برآبادی، محمود 1384، الفبای شهر، تهران: سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور.

برک پور، ناصر 1385، گذار از حکومت شهری به حاکمیت شهری در ایران، رساله دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.

برک پور، ناصر و ایرج اسدی، 1388، مدیریت و حکمروایی شهری، دانشگاه هنر، تهران

پاپلی یزدی محمد حسین، ابراهیمی محمد امیر، 1387، کتاب نظریه‌های توسعه روستایی، انتشارات سمت

چیما، شابیر 1382، مدیریت شهر: خط مشی‌ها و نوآوری‌ها در کشورهای در حال توسعه. پرویز زاهدی (مترجم). چاپ دوم. تهران: شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری.

حسینزاده دلیر، کریم، و دیگران، 1391، مدیریت شهری در شهرهای میانی ایران، فصلنامه ی علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم

حکمت نیا حسن؛ موسوی میرنجف، 1381، تحلیل تاریخی از مشارکت شهروندان در اداره امور شهرهای ایران، تحقیقات جغرافیایی ایران

خسروشاهی، معصومه، 1397، مبانی مدیریت شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

خوانین، مریم، 1397، نقش مشارکتهای مردمی در توسعه پایدار شهری در منطقه 5 شهرداری تهران، کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی جهان اسلام، ایران – تبریز

ذاکری، محمد حسین، قهرمانی، آرزو، شهنازی، درسا، حمزه خانی، اسماعیل، 1395، آزمون دو نظریه پیمون و مستطیل طلایی ایرانی در خانه‌های دوره قاجار شیراز، فصلنامه پژوهش‌های معماری اسلامی

ربانی، رسول،محمد عباس زاده و وحید قاسمی؛1386، بررسی تاثیر رفاه اقتصادی و اجتماعی بر میزان مشارکت شهروندان در امور شهری(مورد مطالعه شهر اصفهان)، مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی، مشهد،

رزاقی، حسن، 1393، سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری بر اساس الگوی حکمرانی خوب شهری (مورد مطالعه؛ منطقۀ آزاد ارس)، پردیس بین المللی ارس

زیاری، کرامت اله و رزاقی، حسن1393، سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری بر اساس الگوی حکمرانی خوب شهری، منطقه آزاد ارس، انتشارات مسکن و محیط روستا، شماره 141

رفعیان، مجتبی، حسین پور، علی، 1390، حکمرانی خوب شهری از منظر نظریات شهرسازی، انتشارات طحان.

سعید نیا، احمد و دیگران 1379، مبانی و چالش‌های مدیریت شهری، نشریه: مدیریت شهری، دوره 1، شماره 2

سعید نیا، احمد، 1389، کتاب سبز شهرداریها- مدیریت شهری، جلد یازدهم، انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تهران

شهیدی، محمد حسین 1386، شهرسازی، حمل و نقل و حکمروایی شهری، جستارهای شهرسازی، سال ششم

طرح تفصیلی منطقه 5 استان تهران

عجمی کهکی، محمد مهدی 1395، ویژه نامه مهندسی صنایع در مدیریت شهری، ماهنامه علمی دانشجویی مهندسان صنایع، سال چهاردهم،

غفاری،غلامرضا. و همکاران، 1390، مشارکت‌های مردمی و امور شهری، انتشارات جامعه و فرهنگ

کاشانی اصل، امیر، و دیگران، 1395، سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری براساس الگوی حکمرانی خوب شهری(مطالعه شهر زابل)، دومین کنگره بین المللی علوم زمین و توسعه شهری

کوزه گر، لطف علی و دیگران1395، ارزیابی مدیریت شهر اهواز در چارچوب حکمرانی خوب شهری، معماری و شهرسازی

کیهانی، مسی الله 1384، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی دانشجویان، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی

محمدی، جواد و همکاران، 1391، تحلیلی بر سنجش فناوری اطلاعات و ارتباطات و نقش آن در تحقق مشارکت اجتماعی و توانمندسازی مدیریت شهری: مطالعه موردی منطقه 6 شهر اصفهان، دو فصلنامه مدیریت شهری، شماره 31

مرکزمطالعات و برنامه ریزی شهرتهران1389، حکمرانی خوب شهری یک ضرورت تردید ناپذیر، دانش شهر، تهران، شماره 11

مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395

مهندسان مشاور بافت شهر 1382، طرح بررسی مسایل توسعه شهری مناطق تهران مطالعات مدیریت شهری، شهریور

موسی نژاد، محمد جواد و دیگران، 1387، بررسی میزان مشارکت مردم در مدیریت شهری تهران بر اساس الگوی حکمرانی شهری خوب (مطالعه موردی؛ شهرداری منطقه 6 تهران)، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، چاپ اول

نیک پی، وحید، 1390، ارزیابی و سنجش میزان مشارکت شهروندان در مدیریت شهری، شهر یاسوج براساس الگوی حکمرانی خوب شهری، دانشگاه تهران

Astleithner, F & Hamedinger, A. (2003); Urban sustainability as a new form of Governance; obstacles and potentials in case of Vienna, journal of innovation, Vol 16. No 1, pp 75‐51.

Michael J. Mellis (2007), citizen participation in neighborhood context, the university of Utah, published by sage.

Carole Rakodi (2001); Forget Planning, put politics first? Priorities, journal of JAG 1 volume 3‐ Issue 3, 2001.

Carole Rakodi (2003), “politics and performance: The implication of emerging governance arrangements for urban management approaches and information system”. Habitat International, No.27.

Schawab, B. Kubler, D. and Walti, S. (2001), “Metropolitan governance and Democracy in Switzerland”, paper prepared for the workshops: governance and democratic legitimacy at the 29th ECPR jaint session of workshops, Grenoble, 6‐11, April 2001.

Roberts, ancy. (2004) public deliberation in age of direct citizen participation the American review of public administration, vol.34 no.4pp315-353.

UNDP (1997), Defining core characteristics of good Governance, United Nations Development Programme, Management Development and Governance Division, Strengthening Capacity for People-Centred Development, UNDP, New York

UNDP (2000). Characteristics of good governance. The urban governance intiative TUGI.

UNCHS (Habitat)‐The Global Campaign for good urban governance, the journal of Environment & urbanization Vol 12. No 1, April 2000, Institutional Profile.

UNDP (2000). Characteristics of good governance. The urban governance intiative TUGI