ارزیابی عملکرد زیست محیطی شهرداری تهران بر اساس شاخص‌های شهر سبز

الموضوعات : مطالعات مدیریت شهری

مونا صالحی برمی ¹ , علی اکبر رضایی ² , علی نوری کرمانی ³

1 - کارشناسی ارشد مدیریت شهری علوم و تحقیقات[e-mail]
2 - مدیرگروه مدیریت شهری آزاداسلامی علوم و تحقیقات[e-mail]
3 - استاد

تاريخ الإرسال : 04 الأربعاء , رجب, 1439 تاريخ التأكيد : 22 الأربعاء , رمضان, 1439 تاريخ الإصدار : 07 الثلاثاء , رمضان, 1439

الکلمات المفتاحية: شهر سبز, عملکرد زیست محیطی, ایزو14031, شهرداری تهران, شهر تهران,

ملخص المقالة :

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد زیست محیطی شهرداری تهران بر اساس شاخص‌های شهر سبزاست تا با استفاده از استانداردهای ایزو14031 به بررسی و ارزیابی عملکرد شهرداری و اولویت بندی موفقیت آن در تطابق با شاخص‌های شهر سبز بپردازد. روش پژوهش: این پژوهش براساس هدف کاربردی و براساس روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه ساکنان مناطق 22 گانه شهرداری تهران بوده و داده‌ها با استفاده از توزیع و جمع‌آوری 388 پرسشنامه در نمونه‌ای که به روش طبقه‌ای از جامعه انتخاب گردید گردآوری و با استفاده از نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند یافته‌ها: یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که عملکرد مدیریت زیست محیطی شهرداری تهران درزمینه‌های حفظ محیط‌ زیست شهری و ایجاد کانون‌های محیط زیست در سطح محلات شهر تهران در سطح مساعدی قرار دارد و قابل قبول است اما در تنوع زیستی و فضای سبز شهر، مدیریت آب و انرژی، زمینه حمل و نقل، حوزه کنترل کیفیت و آلودگی هوا و کاربری زمین و ساختمان در سطح مطلوب و قابل قبولی قرار ندارد نتیجه: نتایج این تحقیق نشان داد که شهر تهران تا رسیدن به شاخص‌های شهر سبز فاصله زیادی را باید طی کند و مدیریت شهر ی هم هنوز نتوانسته گامی اساسی در این راستا بردارد، بنابراین پیمودن آن نیازمند برنامه ریزی استراتژیک زیست محیطی مدیریت شهری است.

المصادر:

 ابراهیم زاده، عیسی؛ حاتمی، داود؛ (1393) تحلیلی بر عملکرد مدیریت فضای سبز شهری و بازده اجتماعی - توسعه ای آن در شهر ایذه، مجله علمی پژوهشی برنامه ریزی منطقه ای، شماره د13، 44-31

اقبال، نسیم و میرغفاری، نوراله. 1388. ارزیابی عملکرد محیط زیستی کارخانه ریخته گری شرکت ایران خودرو براساس استاندارد ایزو14031، سومین همایش مهندسی محیط زیست، تهران: دانشگاه تهران، 25 - 29 مهر88

استاندارد ایران- ایزو14050 (1385)، موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران

بری، جان. 1380. محیط زیست و نظریه اجتماعی. ترجمه:  حسن پویان و نیره توکلی. چاپ اول، تهران، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.

 بی نام، (1391). مروری بر شاخص شهر سبز در برخی از شهرهای جهان وبررسی شاخصهای کمی آن در کلانشهر مشهد. مشهد, مدیریت توسعه و پژوهش.

پاپلی یزدی، محمدحسین و رجبی، حسین. 1387 نظریه‌های شهر و پیرامون. چاپ سوم، تهران، انتشارات سمت.

پرهیزگار، اکبر و فیروز بخت، علی1390. چشم اندازمدیریت شهری در ایران با تأکید بر توسعه پایدار، شهری، فصلنامه جغرافیای سرزمین، شماره 32، 43-67

جعفری صمیمی. احمد و احمدپور.محی الدین (1390). "بررسی رابطه شاخص عملکرد محیط زیست و رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته." فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی، شماره1، 72-55

جعفری، احد. 1384. رویکرد محیط زیستی در مدیریت عملکرد با تأکید بر استاندارد ایزو 14031، مجموعه مقالات دومین کنفرانس ملی مدیریت عملکرد، تهران: دانشگاه تهران، 13 - 12 اسفند.

جعفری، احمد، 1386، استاندارد بین المللی ارزیابی عملکرد محیط زیستی، انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران

حاجی شریف، م. 1380. طراحی و ساختار اجرایی سیستم مدیریت محیطزیستی ISO14001، مرکز آموزش مجتمع صنعتی سیمان آبیک، چاپ اول،

حقگو، ساناز (1392)، ارزیابی عملکرد زیست محیطی و مکانیسم‌های اثر گذار برآن بر اساس استاندارد ایزو14031، سومین کنفرانس بین المللی برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران

رحمتی، علیرضا و خدابنده، هلن1393. آسیب شناسی فرایند ارزیابی محیط زیستی در ایران، ویژه نامه. پژوهش‌های محیط زیست، سال اول،

زیاری.کرامت اله و همکاران (1391). "تحلیلی بر بحران زیست محیطی و توزیع مکانی فضای سبز شهر تهران." مطالعات و پژوه شهای شهری و منطقه ای 4

ساسان پور. فرزانه و نوروزی. سحر (1395). "پایداری مناطق شهری با رویکرد شهر سبز." جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران)

شکوئی، حسین (1385) دیدگاه‌های نو در جغرافیایی شهری (جلد اول). چاپ نهم، تهران، انتشارات سمت.

طاهری صفار، مرجان؛ ابوالحسنی، لیلی؛ شاهنوشی فروشانی، ناصر (1394)تعیین شاخص‌های ارزیابی پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی سدهای بزرگ، سومین همایش ملی پژوهش‌های محیط زیست و کشاورزی ایران، همدان

طبیبیان، منوچهر؛ افشار، یاسمن؛ شهابی شهمیری، مجتبی (1393) "ارزیابی تطبیقی جایگاه زیست محیطی شهر تهران با 22شهر آسیایی بر مبنای شاخص‌های رویکرد شهر سبز " معماری و. شهرسازی ارمان شهر (15)

فواد مرعشی، سید مومن و سپهرار، مهدیه، (1395)، شاخص‌های شهر سبز در شهر تبریز، اولین کنفرانس ملی معماری اسلامی، میراث شهری و توسعه پایدار

فیروز بخت، علی و همکاران. 1391. راهبردهای ساختار زیست محیطی شهر با رویکرد توسعه ی پایدار شهری، )مطالعه ی موردی:  شهر کرج) مجله پژوهش‌های.263- جغرافیای انسانی، شماره ی 80، 213-239

کاهن، ماتیو. 1390. شهرهای سبز؛ توسعه شهری و محیط زیست. ترجمه علی محمد خورشید دوست ومهدی ضرغامی. چاپ اول، تبریز، انتشارات دانشگاه تبریز.

ملکی، سعید؛ سعیدی، جعفر (1395)، بررسی ابعاد زیست محیطی و جایگاه محیط زیست شهری در برنامه‌های توسعه ایران، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال هشتم، شماره 27، 91-69

محمدی، جمال؛ کنعانی (1394)؛ تحلیل وضعیت محیط زیست کلانشهر اصفهان در چارچوب رویکرد شهر سبز، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال ششم، شماره 19، 198-183

نوابخش، مهرداد و ارجمند، اسحق (1388)، مبنای توسعه پایدار شهری. چاپ اول تهران، انتشارات جامعه شناسان.

 Borhan Uddin Bhuiyan, M., & Hooks, J. (2016). Operational “problem” directors and environmental performance. Sustainability Accounting, Management and Policy Journal, 7 (2), 268-294.

Andriantiatsaholiniaina, L.A., Kouikoglou, V.S., & Phillis, Y.A. (2004). Evaluating Strategies for Sustainable Development:Fuzzy Logic Reasoning and Sensitivity Analysis. Ecological Economics, 48 (2), 149-172.

Baycan-Levent, T., Vreeker , R., & Nijkamp, P. (2009). A Multi-criteria Evaluation of Green Spaces in European Cities. European Urban and Regional Studies, 16 (2), 193-213.

 Carlson, R., 2002, Environmental Performance Indicator, Chalmers University of Technology, Sweden.

dríguez, Marta., Álvarez, M. Jesús. (2014). Does the EFQM Model Identify and Reinforce Information Capability? Journal of Social and Behavioral Sciences, vol 109, 716-721.

Kabisch, N. (2015). Ecosystem service implementation and governance challenges in urban green space planning—The case of Berlin, Germany. Land Use Policy, 42, 557-567.

Morais, P., & Camanho, A. S. (2011). Evaluation of performance of European cities with the aim to promote quality of life improvements. Omega, 39 (4), 398-409.

Pasqualini Blass, A., Gouvea da Costa, S. E., Pinheiro de Lima, E., & Borges, L. A. (2016). Measuring environmental performance in hospitals: a framework and process. Measuring Business Excellence, 20 (2), 52-64. doi: doi:10.1108/MBE-03-2015-0011

Cassell, P. 1993. The Giddens Reader, London: Macmillan.

European Green City Index (2009), Assessing the environmental impact of Europe’s major

Asian Green City Index (2011), Assessing the environmental impact of Europe’s major

The Green City Index (2012), Assessing the environmental impact of Europe’s major cities,

ISO 14031, 1999, Environmental Management-Environmental performance Evaluation-Guidelines, International organization for standardization, Switzerland

The Latin American Green City Index (2010), Assessing the environmental impact of Europe’s major cities, A research project conducted by the Economist Intelligence Unit, sponsored by Siemens

The African Green City Index (2011), Assessing the environmental impact of Europe’s major cities, A research project conducted by the Economist Intelligence Unit, sponsored by Siemens

US and Canada Green City Index (2011), Assessing the environmental impact of Europe’s