کاربست مدل استراتژی توسعه‌ی شهری مبتنی بر توسعه‌ی پایدار(مورد مطالعه: شهر مریوان)
الموضوعات : مطالعات مدیریت شهری
سیدخلیل سید علی پور
1
(استادیار وعضوهیات علمی پژوهشگاه علوم انتظامی ومطالعات اجتماعی s.alippur1380@gmail.com)
سروه سلیمی
2
(دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران(نویسنده مسئول)، serve.baran@gmail.com)
الکلمات المفتاحية: استراتژی توسعه شهری (CDS), برنامه ریزی استراتژیک, توسعه‌ی پایدار, مریوان,
ملخص المقالة :
تغییرات سریع و نامطمئن در محیط‌های شهری و ناکارآمدی طرحهای توسعه شهری از یک سو و نارضایتی بسیاری از ساکنان شهرها از کیفیت زندگی در این مراکز از سوی دیگر، انتظارات و مسئولیت‌های جدیدی را برای مدیران شهری به وجود آورده است. در پاسخ به این شرایط نامطمئن، ناکارآمدی مدیریتی و کاهش آسایش ساکنان، رویکرد استراتژی توسعه‌ی شهری (CDS) برای افزایش رقابت پذیری شهرها، بهبود قابلیت زندگی، پیشرفت اقتصادی، کاهش فقر و بهبود مدیریت شهری در سال 1999 توسط سازمان ائتلاف شهرها مطرح گردید. هدف پژوهش حاضر کاربست مدل CDS در شهر مریوان با تاکید بر توسعه‌ی پایدار شهری می‌باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات، بر اساس روشهای اسنادی، پیمایشی (زمینه یاب) با ابزار پرسشنامه محقق ساخته و فیش برداری انجام شده است. جامعه‌ی آماری شامل متخصصین و مدیران شهر مریوان بوده است. حجم نموه بر اساس جدول مورگان 327 نفر و روش نمونه گیری خوشه‌ای دو مرحله‌ای است. برای تحلیل فرضیات از مدل استراتژیک SWOT بهره گرفته شده است. نتایج نشان می‌دهد که وضعیت شاخصهای توسعه‌ی پایدار در شهر مریوان از وضعیت مطلوبی برخوردارند. همچنین استراتژی قابل اجرا برای توسعه شاخصهای استراتژی توسعه شهری در شهر مریوان ST ( اقتضایی یا تنوع سازی) تعیین گردید و استراتزی‌های کشاورزی و خدماتی بر اساس ماتریس QSPM، به عنوان راهبردهای مهم توسعه مریوان بیشترین امتیاز را کسب کرده اند.
احدنژاد، محسن و مرادی فرد، سمیرا (1392)، نقش استراتژی توسعه شهری در سیاستهای تأمین مسکن گروهای کم درآمد شهری (مورد مطالعه: ناحیه صفرآباد و بیسیم شهر زنجان)، فصلنامه برنامه ریزی منطقه ای، سال سوم، شماره12.
اشرفی، یوسف و ملک زاده، علی، چشم اندازسازی مشارکتی در فرایند راهبرد توسعه‌ی شهری (CDS) (نمونه موردی: مراغه، مدیریت شهری، شماره 25، بهار و تابستان.
ازکیا، مصطفی (1370)، مقدمه‌ای بر جامعه شناسی توسعه‌ی روستایی، چاپ دوم، انتشارات اطلاعات.
برایسون، ج. ام. (1381)، برنامه ریزی استراتژیک برای سازمانهای دولتی و غیرانتفاعی. ترجمه عباس منوریان. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی.
بصیری، مهدی و ربیع، نرگس (1386)، بانکداری الکترونیکی در ایران، مفاهیم، زیرساخت‌ها و چالشها، تهران، چهارمین همایش تجارت الکترونیکی.
بهکیش، محمد مهدی ( 1380 ) اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن، تهران، نشر نی، چاپ اول.
پاپلی یزدی، محمد حسین و رجبی سناجردی، مهدی (1388)، نظریه‌های شهر و پیرامون، سمت.
پرهیزکار، اکبر و فیروز بخت، علی (1390)، چشم انداز مدیریت شهری در ایران با تأکید بر توسعه پایدار شهری، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، علمی – پژوهشی، سال هشتم، شماره 32.
تلیار، مریم و عربی، یاسر (1393)، استراتژی توسعه شهری (CDS) رویکردی راهبردی در فرایند مدیریت شهری، ششمین کنفرانس ملی برنامه ریزی و مدیریت شهری، مشهد مقدس.
حاتمی نژاد، حسین و فرجی ملایی، امین (1390)، امکان سنجی اجرا طرحهای استراتژی توسعه شهری در ایران، فصلنامه مطالعات وپژوهش‌های شهری و منطقه ای، سال دوم، دوم، شماره هشتم.
حافظ نیا، محمدرضا (1388)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، چاپ شانزدهم، سمت.
حسین زاده دلیر، کریم و صدرموسوی، میرستار و حیدری چیانه، رحیم و رضا طبع، سیده خدیجه (1390)، درآمدی بر رویکرد جدید استراتژی توسعه شهری در فرآیند برنامه ریزی شهری با تأکید بر چالشهای فراروی طرحهای جامع در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی - فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شماره 26.
حسینی، سیدعلی (1389)، اصول و روشهای رنامه ریزی شهری و روستایی، دریای دانش.
خورزنی، علیرضا (بی تا)، برنامه ریزی استراتژیک در مدیریت اجرایی پسماند، سومین همایش ملی مدیریت پسماند.
رهنمایی، محمدتقی و شعبانی فرد، محمد و اکبرپور، محمد (1388)، توسعه استراتژیک شهرهای میانی ایران با تاکید بر رویکرد CDS راهی به سوی توسعه‌ی منطقه ای، آمایش سرزمین، سال اول، شماره اول، صص21-54.
زیاری، کرامت اله (1388)، اصول و روشهای برنامه ریزی منطقه ای، چاپ هشتم، انتشارات دانشگاه تهران.
سعید نیا، احمد (1379)، مدیریت شهری، چاپ اول، تهران: وزارت کشور.
شیخ الاسلامی، علیرضا و کریمی، ببراز و اقبالی، رضا (1388)، ارزیابی توسعه‌ی پایدار شهر شیراز، فصلنامه چشم انداز جغرافیایی زاگرس، سال اول، شماره2.
قادری، جعفر ( 1385 ) ارزیابی نظام مالی و درآمدی شهرداری‌ها در ایران، اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی سابق)، پاییز 1385، دوره سوم، شماره3.
کوکبی، افشین ( 1386 ) معیارهای ارزیابی کیفیت زندگی شهری در مراکز شهری، نشریه هویت، شماره 1، 86-75.
مبینی دهکردی، علی و سلمانپورخویی، مجید (1385) درآمدی بر برنامه ریزی استراتژیک و عملیاتی، راهبرد یاس، سال دوم، شماره ششم.
مهندسین مشاور DHV هلند (1371)، رهنمودهایی برای رنامه ریزی روستایی، مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی.
مولدان، بدریچ و بیلهارز، سوزان (1381)، شاخصهای توسعه‌ی پایدار، ترجمه و تدوین نشاط حداد تهرانی و ناصر محرم نژاد، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.
نوروزی فرد، مهدی و نبئی، صباح و خلیلی، احمد (1392)، امکان سنجی استفاده از استراتژی توسعه‌ی شهری (CDS) در نظام شهرسازی ایران و ارایه‌ی چارچوبی جهت تحقق پذیری آن، مجله مدیریت شهری، شماره 24.
هاشمی، سید مناف (1392)، سیاستهای مدیریت شهری در کشورهای مختلف: رویکردهای راهبردی-یکپارچگی شهری، تهران: انتشارت طحان.
نظری، محسن، بازرگانی کیا، معصومه ( 1383)، بررسی اثر جهانی شدن بر صنایع نساجی، پوشاک و چرم طی دوره‌ی 1357-78، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره64، صص 126-103.
نوبری، نازک و رحیمی، محمد (1389)، حکمرانی خوب شهری، یک ضرورت اجتناب ناپذیر، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران (دانش شهر، شماره11).
Cities Alliance, (2008), "Liveble Cities the Benefits of Urban Environmental Planning",http://www. Citiesalliance. Org.
Cohen, Bamey (1995),Urbanization developing countries:Current trends, future projections, and key challenges for sustainability,Technology Society XX (1-18).
Henricsson, J.P.E, Ericsson, S., Flanagan, R. And Jewell, C.A (2002) , RETHINKING Competitiveness For The Constructionindustry, School of Construction Management and Engineering, University of Reading.
Hong, C.W and Chan,N.w (2010),strenghweakness. Opportunities threats analysis of penang national park for strategic ecotourism management,world applied strategics journal 10.
Phonm Penh Municipality, (2005), "City Development Strategy",205-260.
Shrestha.R.K and Alavalapati,J,R.R and Kalmbacher,R (2004)Exploring the potential for si;vopasture adoption in southcentral Florida: An application of SWOT AHP method.Agricultural Systems,81.
UMP City Development Strategy Reports, Urban Management Programme City Development Strategies: A synthesis and lessons learned, 2002.
World Bank (2113) “Slum Upgrading UP Close : Experiences of Six Cities : Cairo , Ekurhuleni , Lagos, Manila, Mumbai , and spaulo”, Washington D.C
_||_