ارتباط بین الگوهای بزرگ مقیاس تراز دریا با پدیده برف در شمال غرب ایران

الموضوعات :

اسماعیل حقیقی ¹ , سعید جهانبخش اصل ² , مجید رضایی بنفشه ³ , ایمان روستا ⁴

1 - دانشگاه تبریز
2 - استاد
3 - استاد
4 - دانشجو

تاريخ الإرسال : 22 الثلاثاء , ربيع الأول, 1436 تاريخ التأكيد : 26 الثلاثاء , شوال, 1436 تاريخ الإصدار : 11 الخميس , ربيع الثاني, 1437

الکلمات المفتاحية: پرفشار دریای سیاه, شمال غرب, پرفشار سیبری, رویکرد محیطی به گردشی, تحلیل خوشه‌ای,

ملخص المقالة :

در این پژوهش با به‌کار‌گیری رویکرد محیطی به گردشی مهم‌ترین سامانه‌های همدیدی موثر بر بارش برف در شمال غرب ایران مورد بررسی قرار گرفته است. به‌این‌منظور ابتدا داده‌های روزانه 26 ایستگاه برف‌سنجی در ناحیه شمال غرب از تاریخ دی 1329 تا تاریخ آذر 1383 از سازمان هواشناسی کشور اخذ گردید. همچنین داده‌های میانگین روزانه فشار تراز دریا از تاریخ 1951 تا تاریخ 2004 برداشت گردید و با تحلیل خوشه‌ای بر روی داده‌های فشار الگوهای جوی طبقه‌بندی گردیدند. در نهایت برای شناسایی مهم‌ترین سامانه‌ها، روزی که بیشترین همبستگی را با سایر روزها در یک خوشه داشت به عنوان روز نماینده الگوی گردشی آن خوشه انتخاب و مبنای واکاوی این پژوهش واقع گردید. نتایج نشان داد که بارش برف در این ناحیه تحت 2 شرط عمده رخ می دهد؛ 1- نفوذ زبانه‌های پرفشار سیبری به این ناحیه 2- ورود پرفشار دریای سیاه به این ناحیه. همچنین در الگوی دوم زمانی که پرفشار دریای سیاه، کم فشار ایسلند، پرفشار آزور و کم فشار سودان در اوج فعالیت خود باشند شاهد ریزش‌های برف سنگینی در این ناحیه می‌باشیم به‌طوری‌که در این الگو همزمان با تقویت سامانه-های مذکور میزان بارش برف و پراکنش آن در سطح ایستگاه‌های مورد مطالعه افزایش چشمگیری پیدا نموده است.