تحلیل سرمایه اجتماعی بر پایه متغیرهای جمعیت شناختی در استان هرمزگان
الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
محمد آشینه
1
(دانشجوی دکتری جامعه شناسی ، واحد تهران غرب ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران)
الکلمات المفتاحية: سرمایه اجتماعی, متغیرهای جمعیت شناختی, هرمزگان.,
ملخص المقالة :
مفهوم سرمایه اجتماعی دارای پتانسیل لازم برای جهت دادن رفتار بر پایه شبکه، هنجار، ارزش و اعتماد اجتماعی در ساختار است. سرمایه اجتماعی عنصری مطلوب برای انجام کارهای درون گروهی به شمار می‌رود و وجود آن جهت همبستگی اجتماعی و رسیدن به اهداف جامعه لازم می‌باشد ؛ هرچه میزان سرمایه اجتماعی بالاتر باشد، دستیابی جوامع به اهداف با هزینه کمتری صورت می‌پذیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر توصیف میزان سرمایه اجتماعی بر حسب متغیرهای جمعیت شناختی می‌باشد.جامعه آماری این مقاله شامل ۱۳ شهرستان استان هرمزگان می‌باشند که دادهها از مرکز آمایش سرزمین و به صورت تمام شماری گردآوری شده است. نتایج نشان داد که سرمایه اجتماعی شهروندان ساکن در استان هرمزگان در حد متوسطی قرار دارد سراسر کشور می‌باشند. همچنین روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی- تحلیلی می‌باشد که سرمایه اجتماعی در بین مردان با میانگین ۲.۷4، افراد بالای ۵۵ سال ۲.۷۹، شیعه مذهب ۲.۷۴، افراد با سطح تحصیلات ابتدایی۲.۹۲، بازنشستهها ۲.۷۸ بیش از سایرین می‌باشد. که این آمارها به طور تقریبی نزدیک به میزان سرمایه اجتماعی در سراسر کشور می‌باشد. نشان میدهد که مردان اغلب به دلیل ارتباط با محیط بیرون و به تبع فعالیتهای اجتماعی بیشتر و قرار گرفتن در موقعیتهای اجتماعی و شغلی بهترنسبت به زنان، همواره با طیف وسیعتری از افراد در ارتباط قرار میگیرند و فرصت برقراری ارتباط و گسترش پیوندهای اجتماعی، برای مردان به مراتب بیشتر است.
بهزاد، داود (1381) «سرمایه اجتماعی بستري براي ارتقاي سلامت». فصلنامة رفاه اجتماعي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي، سال دوم، شماره 6.
پاتنام، رابرت (1380). دموکراسی و سنتهای مدنی، ترجمه محمد تقیق دلفروز، تهران، انتشارات وزارت کشور.
خوش فر؛ غلامرضا؛ میرزاخانی، شهربانو (1395). بررسی رابطه بین شاخصهای سرمایه اجتماعی با توسعه یافتگی (مورد مطالعه: شهرستانهای استان گلستان درسالهای 1390-1385)، دوفصلنامه مشارکت و توسعه اجتماعي، دوره دوم، شماره 3، پاییز و زمستان 1395، صص 25-1.
شارع پور، محمود (1390)، سنجش نابرابري در سرمایه اجتماعی با استفاده از تکنیکهای ژنراتور، تحليل اجتماعی نظم اجتماعی: نظم و نابرابری، شماره 60، بهار و تابستان، ص 111-129.
شریفی نیا، زهرا (1398)، ارزیابی سرمایه اجتماعی در سکونتگاههای روستایی (مورد مطالعه: دهستان گنج افروز شهرستان بابل)، فصلنامه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال یازدهم، شماره 2، صدر 326-313.
صادق پور، رسول (1392). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی در پیشرفت، توسعه اقتصادی و اجتماعی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد.
صیدایی اسکندر؛ نظری سرمازه حمید؛ احمدوند، معصومه (1399)، تحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بخش میانکوه شهرستان اردل بااستفاده از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری، فصلنامه علمی برنامهریزی فضایی، سال دهم، شماره 4، صص 131-113.
آشینه محمد، فتحی، سروش، شیری، طهمورث و هدایت الله نیکخواه (1399) بررسی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه اجتماعی (مطالعه موردی استان هرمزگان) مجله: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی » بهار و تابستان 1399 - شماره 21 (صفحه - از 267 تا 294).
آشینه محمد، فتحی، سروش، شیری، طهمورث و هدایت الله نیکخواه(1400)، تبیین جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه اقتصادی استان هرمزگان، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ایران دوره و شماره: دوره 13، شماره 51 - شماره پیاپی 48، شهریور 1400 صفحه 107-121.
عزمی آئیژ ؛ دادورخانی، فضیله؛ ملکان، احمد ؛ احمدی، راشد (1392)، مطالعه تطبیقی سرمایه اجتماعی بر ارتقای توسعه روستایی (مورد مطالعه: دهستان گودین، شهرستان کنگاور)، مجله برنامهریزی فضایی، سال سوم، شماره 3 (پیاپی 10)، صص 144-125 .
فیلد، جان (1385). سرمایه اجتماعی، مترجم: جلال متقی، تهران، انتشارات موسسه تحقیقات اجتماعی.
قاسمی، وحید؛ فائقی، سحر؛ امیر آرمین (1392)، سنجش سرمایه اجتماعی و سطح بندی آن در طبقات مختلف مناطق 14 گانه شهر اصفهان در سال 91 - 1390، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال پنجم، سال3، صص 30-8.
کاظمی، سعید؛ ملکان، عمران (1395)، سرمایه اجتماعی و نقش آن در سازمان، دومین همایش ملی پژوهشهای مدیریت و علوم انسانی در ایران، صص 16-1.
كلمن، جيمز (1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، مترجم: منوچهری، نشر نویسندگان.
کلمن، جيمز (1381) بنيادهاي نظرية اجتماعي، ترجمة منوچهر صبوري، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی (1382)، جامعه شناسی، مترجم: منوچهر صبوری، چاپ دهم، تهران: نشرنی
مهرگان، نادر ؛ دلیری، حسن (1394)، بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و توسعه انسانی در استانهای ایران، فصلنامه پژوهشهای رشد و توسعه پایدار شماره 2، صص 136-117
الوانی، سیدمهدی، سیدنقوی، میر علی (1381)، سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریهها، فصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 33 و 34، صص 9-26.
ولکاک، مایکل و دیپاناریان (1384)، سرمایه اجتماعی و تبعات آن برای نظریه توسعه، پژوهش و سیاستگذاری، سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه افشین خاکباز، تهران، نشر شيرازه.
یوسفی، نازیلا ؛ اسماعیلی، سجاد ؛ تبریزچی، نرگس ؛ بابایی، فاطمه (1399)، عوامل مؤثر بر سرمایه اجتماعی جوانان در ایران: مرور و ساختارمند نشریه فرهنگ و ارتقای سلامت فرهنگستان علوم پزشکی، سال چهارم، شماره 3، صص 299-289
Attanasi, G., Casoria, F., and Centorrino, S (2014), Cultural investment, local development and instantaneous social capital: A case study of a gathering festival in the South of Italy. Environmental Economics and Natural Resources, 1 (6), 12- 25.
Bourdieu, P. (1986). The Forms of capital. New York, Greenwood.
Bozdag, Ilgi (2015), Effects of Social Capital in Social and Economic Development, Middle East Technical University, Regional Policy and Governance, PP: 1-16.
Delic, Zlatan; Saric, Hariz; Osmanovic, Nedim (2017), Significance of Social in Socio- econome Development of Bosnia Herzgovina, International Business Research, 10(3):16, pp. 182-169.
Fukuyama, Francis (2001)"Social capital, civil society and development", Third World Quarterly, Vol 22, No 1, pp7-20.
Prayitno, G., Matsushima, K., Jeong, H., Kobayashi, K., (2014). Social capital and migration in rural area development, Procedia Environmental Sciences, Vol 20, Pp 543-552.
