تحلیل جامعه شناختی نقش فضا و معماری فرهنگسراها در توسعه پایدار فرهنگی( مطالعه موردی: فرهنگسراهای شهر تهران)

الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

نیلوفر سودمند ¹ , فرهاد امام جمعه ² , عالیه شکربیگی ³

1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی- جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی، ایران، (نویسنده مسئول).
3 - استادیار و عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی، واحد زنجان، دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی و استاد مدعو واحد تهران مرکز، دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 02 الإثنين , ذو الحجة, 1442 تاريخ التأكيد : 14 الأحد , محرم, 1443 تاريخ الإصدار : 21 الأحد , شوال, 1443

الکلمات المفتاحية: "توسعه فرهنگی", "فرهنگسرا", "فرهنگ", "فضا و مکان",

ملخص المقالة :

توسعه فرهنگی فرایندی است که طی آن، تغییراتی در حوزه ادراک، شناخت، ارزش، گرایش‌ها و کنش‌های مناسب توسعه در افراد جامعه پدید می‌آید، و تحقق در این امر منوط به مشارکت مردم در فعالیت‌های فرهنگی است که با احداث اماکن فرهنگی و هنری و ایجاد نمایشگاه‌های کالاهای فرهنگی و جشنواره‌های مختلف فرهنگی، جامه عمل می پوشد. امروزه فرهنگسراها با وجود امکانات زیرساختی، معماری و فضای مناسب کمتر متناسب با اهداف توسعه ای خود پیش می‌روند و خلاء‌هایی در حوزه برنامه ریزی توسعه ای دارند که قابل تامل و بررسی است. پژوهش حاضر از نظر نوع هدف، توسعه‌ای و کاربردی بوده و از نظر روش گردآوری داده‌ها، اکتشافی محسوب می‌شود. در این تحقیق به کمک روش تحقیق کیفی تئوری داده بنیاد و به کمک ابزار اسناد کتابخانه‌ای و مصاحبه نیمه ساختاریافته از 20 نفر از مسئولین فرهنگسراها و معاونان برنامه‌ریزی فرهنگسراهای شهر تهران، تلاش شده است تا مدلی پارادایمی برای تبیین ظرفیت فضا و معماری فرهنگسراهای شهر تهران در راستای توسعه پایدار فرهنگی ارائه دهیم. در این مطالعه به 3 جریان اصلی با عنوان رویدادها و عملکردهای آگاهانه در فرهنگسرا، فرهنگسرا به عنوان منشا و خاستگاه قدرت اجتماعی و ساختار فیزیکی- معماری فرهنگسرا دست یافته و با کدگذاری محوری به هسته مرکزی بحث به عنوان نقش و جایگاه فرهنگسراها در توسعه پایدار فرهنگی رسیدیم. شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌گر بررسی و بر این اساس راهبردهایی پیشنهاد شده است.