رابطه رسانه‏های جمعی و ‏ارزش‏های خانوادگی (مورد مطالعه: جوانان 15-29 ساله شهرکرد)

الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

امید بابائی ¹ (مربی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)
فرحناز مصطفوی کهنگی ² (استادیار، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 23 الإثنين , ذو القعدة, 1444 تاريخ التأكيد : 18 السبت , محرم, 1445 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , محرم, 1445

الکلمات المفتاحية: رسانه‏های جمعی, ‏ارزش‏های خانوادگی, ‏ارزش‏های سنتی, ‏ارزش‏های مدرن,

ملخص المقالة :

خانواده در ایران یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی است که امروزه تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله رسانه های جمعی به سرعت در حال تغییر و دگرگونی است. مقاله حاضر در صدد است تا معناداری رابطه رسانه های جمعی با ارزش های خانوادگی جوانان را مورد بررسی قرار دهد و در این راستا مشخص نماید که ارزش های خانوادگی جوانان به سمت ارزش های سنتی گرایش دارد یا ارزش های مدرن؟ چهارچوب نظری پژوهش حاضر تلفیقی از نظریه کاشت، نظریه وابستگی، نظریه کاربردها و خشنودسازی است. روش پژوهش حاضر پیمایشی و حجم نمونه آن برابر با 382 نفر است. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصل از آن بیانگر آنست که ارزش های خانوادگی اکثر جوانان (حدود 75 درصد) به سمت ارزش های مدرن گرایش دارد. همچنین ضریب بتا (beta) نشان می دهد که بیشترین اثرگذاری در پیش بینی میزان گرایش جوانان به ارزش های خانوادگی متعلق به میزان وابستگی آنها به رسانه ها (192/.beta=) و کمترین اثرگذاری مربوط به نوع برنامه های مورد استفاده (058/.beta=) است.

المصادر:

- ابوالقاسمی، محمود، عباس‏علی نوروزی و محسن طالب‏زاده نوبریان (1392)، تاثیر اینترنت بر ‏ارزش‏های خانواده: از منظر هویت دینی و ملی، مطالعات ملی، شماره55، صص3-24.

- اینگلهارت، رونالد (1373)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، تهران: کویر.

- پژوهشکده ملی مطالعات جوانان (1383)، پیمایش ملی ‏ارزش‏های جوانان، تهران: معاونت مطالعات و تحقیقات سازمان ملی جوانان.

- پستمن، نیل (1386)، زندگی در عیش، مردن در خوشی، ترجمه صادق طباطبایی، تهران: اطلاعات.

- دادگران، سید محمد (1384)، مبانی ارتباط جمعی، تهران: مروارید و فیروزه.

- رزاقی، افشین (1381)، نظریه‏های ارتباطات اجتماعی، تهران: پیکان.

- رفیع‏پور، فرامرز (1378)، وسایل ارتباط جمعی و تغییر ‏ارزش‏های اجتماعی، تهران: کتاب فردا.

- زنجانی‏زاده، هما و علی محمدجوادی (1384)، بررسی تأثیر اینترنت بر ‏ارزش‏های خانواده در بین دانش‏آموزان دبیرستانی ناحیه 3 مشهد، مجله جامعه‏شناسی ایران، دوره ششم، شماره 2، صص126-142.

- قیطاسی، روح الله، ابوالقاسم حیدری و علی رحمانی فیروزجاه (1400)، نقش شبکه‏های اجتماعی مجازی در میزان ‏ارزش‏های خانوادگی دانش‏آموزان مقطع متوسطه شهر ایلام، فرهنگ ایلام، شماره70، صص28-56.

- کوئن، بروس (1370)، درآمدی به جامعه‏شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: فرهنگ معاصر.

- لیتل جان، استیفن (1384)، نظریه‏های ارتباطات، ترجمه مرتضی نوربخش و اکبر میرحسینی، تهران: جنگل.

- محسنی، منوچهر (1379)، بررسی آگاهی‏ها، نگرش‏ها و رفتارهای اجتماعی- فرهنگی در تهران، تهران: دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور.

- محسنیان‏ راد، مهدی (1378)، ارتباط‏شناسی: ارتباطات انسانی (میان فردی، گروهی، جمعی)، تهران: سروش.

- مدیری، فاطمه (1397)، گونه‏های مختلف ‏ارزش‏های خانوادگی و همبسته‏های اقتصادی آن در شهر تهران، جامعه‏شناسی کاربردی، شماره 69، صص147-166.

- مک‏کوائیل، دنیس (1382)، درآمدی بر نظریه‏های ارتباط جمعی، ترجمه پرویز اجلالی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‏ها.

- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1381)، ‏ارزش‏ها و نگرش‏های ایرانیان، یافته‏های پژوهش در 28 استان کشور، تهران: دفتر طرح‏های ملی.

- ویلیامز، کوین (1386)، درک تئوری رسانه‏ها، ترجمه رحیم قاسمیان، تهران: ساقی.

- Ballew, K. C. (2011). Family values: The empirical impact of internet use. M. A. Thesis, Baylor University, Departman of Sociology.

- Evaristus, Ch. N. (2021). Impact of social media on family values, Spaientia foundation journal of education, sciences and gender studies, Vol.3 No.1 March, 2021; pg. 383 – 394.

- Gerbner, G. et al. (2000). Cultivation Theory: Cultural Indicators Project. Online.

- Mesch, G. (2006). Family Relations and the Internet: Exploring a Family Boundaries Approach. Journal of family communication, 6 (2), 119-138.