تعیین سهم برخی خصوصیات خاک در تشریح پراکنش پوشش گیاهی در مراتع ییلاقی بلده نور
الموضوعات :فرهاد برنا 1 , محمدرضا طاطیان 2 , رضا تمرتاش 3 , وحید غلامی 4
1 - دانشجوی کارشناسی‌ارشد رشته مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
2 - استادیار گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
3 - استادیار گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.
4 - استادیار گروه آبخیزداری، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.
الکلمات المفتاحية: پراکنش پوشش گیاهی, رج‌بندی, عوامل خاکی, مراتع ییلاقی,
ملخص المقالة :
درک روابط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی برای مدیریت و احیا مراتع ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به بررسی روابط بین گونه های شاخص مرتعی و خاک در مراتع ییلاقی بلده نور پرداخته است. بدین منظور، پس از تعیین محدوده تیپ های گیاهی با استفاده از عوارض طبیعی، نمونه برداری در آنها به روش منظم تصادفی انجام شد. اندازه پلات ها با استفاده از روش حداقل سطح تعیین شد. نمونه های خاک در هر تیپ گیاهی به عمق 50 سانتی متر برداشت شد (عمق موثر ریشه) و نمونه ها برای تعیین فاکتورهایی چون درصد شن، سیلت، رس، اسیدیته، هدایت الکتریکی، مواد خنثی شده، کربن آلی، درصد رطوبت اشباع و نسبت جذب سدیم به آزمایشگاه منتقل شد. در این پژوهش بعد از تهیه اطلاعات مربوط به گیاهان و خاک برای بررسی روابط بین خصوصیات خاک و پارامترهای پوشش گیاهی با استفاده از روش رج بندی که روشی برای تعیین ارتباط جوامع گیاهی و عوامل محیطی است، مورد پردازش قرار گرفت. در این بررسی، به منظور تعیین نوع روش رج بندی در ابتدا به روش DCCA طول گرادیان اندازه گیری شد. پس از آن با توجه به اندازه طول گرادیان (که کمتر از 3 بود) از روش آنالیز رج بندی متعارف (RDA) که از روش های مستقیم است با استفاده از نرم افزار CANOCO نسخه 4 تحت ویندوز، برای پردازش داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که تیپ های Astragalus gossypinus و Acontholimon pterostegium با رطوبت اشباع همبستگی منفی و با درصد شن همبستگی مثبت داشته اند. همچنین گونه های علفی Bromus tomentellus و Coronilla varia با عوامل رطوبت اشباع و کربن آلی همبستگی مثبت برقرار نمودند. استفاده از نتایج چنین پژوهش هایی می تواند در جهت اصلاح و احیا پوشش گیاهی مناطق با شرایط مشابه مفید واقع گردد.
