کاربرد روش‌های OPA و تجزیه و تحلیل اهمیت - عملکرد جهت اولویت‌بندی و تحلیل الگوی بومی بهبود عملکرد مالی ‌شرکت‌های سیمانی مبتنی بر ابزارهای حسابداری مدیریت: یک رویکرد آمیخته

الموضوعات : حسابداری مدیریت

اکرم کازرونی ¹ (دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران)
مصطفی قاسمی ² (استادیار گروه حسابداری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران(نویسنده مسئول))
بهرام برزگر ³ (استادیار، گروه حسابداری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران)

تاريخ الإرسال : 20 الأحد , شعبان, 1444 تاريخ التأكيد : 26 الأربعاء , محرم, 1444 تاريخ الإصدار : 28 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1444

الکلمات المفتاحية: الگو, عملکرد مالی مبتنی بر ابزارهای , مدل‏سازی معادلات ساختاری, OPA, تجزیه و تحلیل اهمیت-عملکرد,

ملخص المقالة :

مطالعه حاضر یک پژوهش آمیخته اکتشافی است که با هدف کاربرد روش‌های OPA و تجزیه و تحلیل اهمیت-عملکرد جهت اولویت‌بندی و تحلیل الگوی بومی بهبود عملکرد مالی ‌شرکت‌های سیمانی مبتنی بر ابزارهای حسابداری مدیریت صورت پذیرفته است. جامعه و نمونه آماری پژوهش حاضر را مدیران مالی 40 شرکت‌ سیمانی پذیرفته شده در بورس و فرابورس تهران تشکیل می‌دهد. در گام اول طراحی مدل، 27 ابزار حسابداری مدیریت با مرور ادبیات تحقیق، شناسایی شدند؛ در ادامه با به‌کارگیری تکنیک‌های دلفی و ضریب توافق کندال، 24 ابزار انتخاب شدند و در 5 دسته کلی "ابزارهای هزینه‌یابی، بودجه‌بندی، برنامه‌ریزی بلندمدت، ارزیابی عملکرد و تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری" قرار گرفتند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که تاثیر هر پنج دسته، بر عملکرد مالی، مثبت و معنادار است. بر مبنای نتایج حاصل از رویکرد OPA، ابزارهای "تکنیک‌های نوین بهایابی، ارزش افزوده اقتصادی، تکنیک‌های تخصیص بها، شاخص سودآوری و خالص ارزش فعلی" به ترتیب رتبه‌های 1 تا 5 را به خود اختصاص دادند. هم‌چنین نتایج تکنیک تجزیه و تحلیل اهمیت عملکرد نشان داد علی‌رغم اینکه تولید به‌هنگام مدیریت کیفیت جامع، هزینه‌یابی کیفیت، تکنیک‌های نوین بهایابی و کارت امتیازی متوازن، دارای اهمیت بالایی هستند اما در عمل مورد توجه سازمان‌ها قرار نگرفته‌اند، از این‌رو سازمان‌ها باید بر روی آن‌ها تمرکز نمایند.

المصادر:

• ابراهیم پور، ح، صالحی صدقیانی، ج و حسن خلیلی، ح. (1390). بررسی رابطه کارآفرینی سازمانی و عملکرد تجاری شرکت پتروشیمی تبریز. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 13، 230-212.


• ابراهیمی کردلر، ع و مقدس پور، ه. (1393). تبیین وضعیت حسابداری مدیریت در ایران. حسابداری مدیریت، 23، 83-57.


• اسکندری عطا، م و میرزا محمدی، س.(1393). ارزیابی تاثیر عملکرد مالی و خصوصی‏سازی بر کارایی فنی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار. مدیریت دارایی و تامین مالی، 2، 108-93


• اکبری داریان، م. (1389). رابطه بین عملکرد سازمانی و تعهد سازمانی در واحدهای صنعتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهاداراستان تهران (مطالعه موردی: صنعت مواد غذایی). پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.


• انصاری، ع و کریمی، م. (1387). بررسی معیارهای مالی ارزیابی عملکرد مدیریت در ارزش‌آفرینی برای سهام‌داران با تأکید بر معیارهای اقتصادی، حسابدار، 200، 11-3.


• انواری رستمی، ع.ا، تهرانی، ر و سراجی، ح. (1383). بررسی ارتباط میان ارزش افزوده اقتصادی، سود قبل از بهره و مالیات و جریان‌های نقدی فعالیت‌های عملیاتی با ارزش بازار سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 37، 21-3.


• آذربایجانی، ک، سروش یار، ا و یاریان کوپانی، س. (1390). جستجوی بهترین معیار عملکرد مالی. مجله حسابرس، 52.


• آذر، ع، خسروانی، ف، جلالی، ر. (1397). تحقیق در عملیات نرم؛ رویکرد ساختاردهی مساله. تهران: سازمان مدیریت صنعتی


• اعتمادی، حسین و تاری‏وردی، یداله. (1385). تأثیر نحوه‌ی ارائه‌ی صورت جریان وجوه نقد بر قضاوت‌های سرمایه‌گذاران حرفه‌ای. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 13 (45)، 69-88.


• تقی‏زاده، ر و فضلی، ص. (1390). روش اندازه‌گیری عملکرد شرکت‌ها با استفاده از رویکرد ترکیبی آنالیز روابط خاکستری و تاپسیس فازی، چشم انداز مدیریت صنعتی، 2


• جهانخانی، ع و پارساییان، ع. (1386). مدیریت مالی. تهران: انتشارات سمت.


• حاجی علی عسگری، م. ح. (1392). بررسی رابطه‌ی سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی و عملکرد بیمارستان‌ها با توجه به رضایتمندی بیمار. پایان نامه کارشناسی ارشد، پردیس دانشگاه گیلان.


• حاجیها، ز و خراط زاده، م. (1393). بررسی رابطه کاربرد نوآوری‌‌‌های حسابداری مدیریت و شاخص‌‌‌های مالی ارزیابی عملکرد در شرکت‌‌‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 11، 40-29.


• حساس یگانه، ی، دیانتی دیلمی، ز و نوروزبگی، ا. (1390). بررسی وضعیت حسابداری مدیریت در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. حسابداری مدیریت، 4(8)، 18-1.


• خدامی پور، ا و طالبی، ر. (1389). بررسی کاربرد ابزارهای حسابداری مدیریت توسط مدیران ‌شرکت‌های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 2، 137-117.


• خواجوی، ش و اعتمادی جوریانی، م. (1389). بررسی عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی موفق سیستم‌‌‌های اطلاعاتی حسابداری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 2 (4)، 22-1.


• دیانتی دیلمی، ز و علم بیگی، ا و برزگر، م. (1395). بررسی رابطه بین کاربرد ابزارهای پیشرفته حسابداری مدیریت و ارزش افزوده اقتصادی، حسابداری مدیریت، 30، 96-87


• شباهنگ، ر. (1384). حسابداری مدیریت. تهران: مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی


• شهریاری، س، اسمعیلی، ط، به نوید، ا و میراشه، آ. (1398). پذیرش تکنیک‌های حسابداری مدیریت در بنگاه‌های کوچک و متوسط. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 20، 79-70.


• صیادی سومار، ع و سبزعلی پور، ف. (1399). ابزارهای حسابداری مدیریت حلقه‌ی مفقوده خلق ارزش؛ آزمون تجربی تئوری اقتضایی. پیشرفت‏های حسابداری دانشگاه شیراز، 1 (78)، 237-213.


• عرب مازار یزدی، م و خسروی، ی. (1391). ارزیابی خطر ناشی از تهدیدهای کنترل داخلی در سیستم‌های اطلاعاتی حسابداری مبتنی بر رایانه. سیستم‌های اطلاعاتی و فناوری، 186.


• عسگری، م. (1389). نسبت‌‌‌های مالی ابزاری مفید اما دارای محدودیت. عصرمدیریت، 14، 120-116


• محسنین، ش و اسفیدانی، م.ر. (1393). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئیبه کمک نرم‌افزار Smart-PLS (آموزشی و کاربردی(. تهران: کتاب مهربان نشر.


• مرادی، م و پورحسن، ف. (1389). بررسی کاربرد نسبت Q توبین و مقایسه آن با نسبت‌های P/E و P/B در پیش‌بینی بازده حقوق صاحبان سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پیشرفت‌های حسابداری، 1، 198-179.


• مشایخ، ش و بشیری منش، ن.(1386). کارایی معیار ارزش افزوده اقتصادی در بورس اوراق بهادار تهران. حسابدار، 173، 15-12.


• ملکیان، ا و اصغری، ج. (1385). مطالعه رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و نرخ بازده دارایی‌ها در راستای ارزیابی عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار ایران. بورس، 55-54، 33-34.


• نجفی، ب، نجفی، ح و نجفی، ن. (1394). بررسی نقش سیستم اطلاعات حسابداری در فرآیند تصمیم‌گیری مدیران. تهران: مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس ملی و سومین کنفرانس بین‏المللی حسابداری و مدیریت.


• نصیری، و. (1387).آمار کاربردی با کامپیوتر. تهران: مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.


• نظری، م. (1397). مطالعه نقش حسابداری مدیریت در بهبود عملکرد مالی سازمان بنادر و دریانوردی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر.


• وطن پرست، م، تصدی‏کاری، م و احمدزاده لایق، ن.(1397). مروری بر تاریخچه و تکنیک‏های حسابداری مدیریت، چشم‏انداز حسابداری و مدیریت، 2، 53-39


• هادیان، م، محمدزاده، ا، ایمانی، ع و گلستانی، م. (1388). تحلیل و برآورد هزینۀ تمام شدة خدمات با استفاده از روش حسابداری تقلیلی – مرحله‌ای، مدیریت سلامت، 12 (37)، 48-39.


• Alleyne, P., & Weekes-Marshall, D. (2011). An exploratory study of management accounting practices in manufacturing companies in Barbados. International Journal of Business and Social Science, 2(9).


• Almajali, A., Alamro, S.A., & Al-Soub, Y.Z. (2012). Factors affecting the financial performance of Jordanian insurance companies listed at Amman stock Exchange. Journal of Management Research, 4(2), 266-289


• Angelakis, G., Theriou, N. & Floropoulos, I. (2010). Adoption and benefits of management accounting practices: A UK-based empirical analysis. The British Accounting Review, 40, 2-27


• .Ataei, Y., Mahmoudi, A., Feylizadeh, M. R., & Li, D. F. (2020). Ordinal priority approach (OPA) in multiple attribute decision-making. Applied Soft Computing, 86, 105893.


• Azudin, A., & Mansor, N. (2017). Management accounting practices of SMEs: The impact of organizational DNA, business potential and operational technology. Asia Pacific Management Review, 23(3), 222-226.


• Chenhall, R.H. (2005). Integrative strategic performance measurement systems, strategic alignment of manufacturing, learning and strategic outcomes: An exploratory study.Accounting, Organization and Society, 30,395-422.


• Chrtered Institute of Management Accounting. (2009). Management Accounting Tools for Today and Tomorrow. http://WWW.cimaglobal.com.


• Crvens, K. S., Oliver, E. G., & Stewart, J. S. (2010). Can a positive approach to performance evaluation accomplish your goals? Kelley School of Business, 53, 266-279


• Emiaso, D., & Egbunike, A. P. (2018). Strategic management accounting practices and organizational performance of manufacturing firms in Nigeria. Journal of Accounting and Financial Management, 4(1), 10-18.


• Horngren, C. T., Datar, S. M., & Rajan, M. V. (2015). Cost Accounting: A Managerial Emphasis (15 Ed.). New Jersey: Pearson.


• Jermias, J., & Gani, L. (2004). Integrating business strategy, organizational configuration and management accounting systems white business unit effectiveness: a fitness landscape approach. Management Accounting Research, 15, 179-200


• Madhuka, H.B.N. and Bandara, R.M.S. (2016). Impact of Management Accounting Practices on Financial Performance of Listed Manufacturing Companies in Sri Lanka. In Proceedings of the Undergraduates Research Conference - 2016, 11th January 2017, Department of Accountancy, Faculty of Commerce and Management Studies, University of Kelaniya, Sri Lanka.


• Sumkaew, N., & Intanon, R. (2020). The Relationship between Strategic Management Accounting Information Usage, Environmental Uncertainty and Nationality of Director of Manufacturing Enterprises in Thailand. Open Journal of Social Sciences, 8(9), 39-52.


• Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS quarterly, 177-195.


• Yaghtin, M., & Abbasi, M. (2018). Selecting appropriate operations strategy using project management concepts: an economic analysis approach. International Journal of Business and Systems Research, 12(2), 148-161.