نقش محیط های تورمی دردرجه عبور نرخ ارز بر شاخص قیمت سهام در ایران: رهیافت الگوهای مارکوف –سویچینگ

الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

مریم لشکری‌زاده ¹ ( استادیار گروه اقتصاد،،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تهران غرب ،تهران ،ایران. )
دنیا احدیان پور پروین ² ( مربی گروه حسابداری،،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تهران غرب ،تهران ،ایران. )

تاريخ الإرسال : 11 الإثنين , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 01 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1438 تاريخ الإصدار : 08 الجمعة , شوال, 1439

الکلمات المفتاحية: شاخص قیمت کل بورس, فرضیه تیلور, مدل غیر خطی,

ملخص المقالة :

هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر محیط های تورمی بر درجه عبور نرخ ارز بر شاخص کل سهام در ایران، با استفاده از داده های سری زمانی ماهانه از اول فروردین ماه سال 1388 تا آخر اسفند ماه سال 1394 می باشد. بدین منظور ابتدا با استفاده از مدل مارکوف-سوئیچینگ، محیط های تورمی بالا و پایین استخراج شده و سپس با استفاده از آزمون هم انباشتگی جوهانسون-جوسیلیوس،تاثیر محیط های تورمی به همراه تاثیر گذاری متغیرهای حجم نقدینگی، قیمت نفت و نرخ ارز اسمی موثر بر شاخص قیمت سهام مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج نشان داد که محیط های تورمی تاثیر نامتقارن بر درجه عبور نرخ ارز بر قیمت سهام داشته است، به طوری که در محیط های تورمی بالا،درجه عبور نرخ ارز 89/0درصد و در محیط های تورمی پایین، درجه عبور نرخ ارز 57/0 درصد می باشد.همچنین نتایج نشان می دهد متغیر حجم نقدینگی و قیمت نفت تاثیر مثبت و معنا دار و متغیر نرخ ارز اسمی موثر تاثیر منفی و معنا دار بر شاخص قیمت سهام دارد.با توجه به تشدید شدن درجه عبور نرخ ارز در محیط های تورمی بالا و تاثیر منفی آن بر قیمت سهام افزایش نرخ ارز به ویژه در شرایط تورمی بالا سیاست مناسبی جهت توسعه و کمک به بازارهای سرمایه نمی باشد.

المصادر:

*      ابراهیمی، محسن و شکری، نوشین. (1390). سیاست پولی و مکانیسم انتقال تکانه‌ی قیمتی نفت به بازار سهام در ایران. فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، شماره 3، صص 66-33.

*   استادی، حسین؛ شجری، هوشنگ و رئیسی، عادله. (1393). بررسی تأثیر ریسک نرخ ارز بر ریسک قیمت سهام صنعت پتروشیمی (1390-1381). فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی. شماره 13، صص 1-24.

*      -اصغر پور، حسین، سجودی، سکینه و نسیم مهین اصلانی نیا (1390)، "تحلیل تجربی میزان انتقال اثر نرخ ارز بر قیمت صادرات غیر نفتی ایران"فصلنامه پژوهش های اقتصادی، شماره3، صص 134-111.

*      اصغر پور، حسین، مهدیلو، علی، (1392). محیط تورمی و تاثیر درجه عبور ارز بر قیمت واردات در ایران: رهیافت مارکوف سوئیچینگ، فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی، سال 22، شماره 7 تابستان 1393،ص75-102

*      پور عیادالهان کویچ، محسن، اصغر پور، حسین، ذوالقدر، حمید. بررسی رابطه بین قیمت سهام و نرخ ارز در کشورهای صادر کننده نفت، رویکرد هم انباشتگی، دوره 2،شماره 4، زمستان 93،ص 86-61

*      سعیدی، پرویز، امیری، عبدالله .(1387).بررسی رابطه متغیرهای کلان   ،ص130-111

*      پیرایی، خسرو، شهسوار، محمدرضا. (1388). تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بورس سهام ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی، دوره 9 ، شماره1، ص38-21

*      برقی اسگویی، محمدمهدی؛ متفکرآزاد، محمدعلی و شهباززاده خیاوی، اتابک. (1393). مدلسازی آثار غیرخطی تغییرات نرخ ارز واقعی و قیمت نفت خام بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران (رهیافت رژیم‌های مارکوف- سوئیچینگ). فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی. دوره 4، شماره 14، صص 85-109.

*      بزازان، فاطمه؛ علی‌نژاد مهربانی، فرهاد و شیدی زاده، مهناز. (1388). بررسی رابطه بلندمدت قیمت نفت خام و نرخ ارز واقعی دلار آمریکا به دو روش جوهانسن- جوسلیوس و ARDL. فصلنامه مطالعات اقتصاد انرژی، سال ششم، شماره 22، صص 117-93.

*      شاهدانی، مهدی صادقی و محسنی، حسین. (1392). تأثیر قیمت نفت بر بازده بازار سهام: شواهدی از کشورهای صادرکننده نفت خاورمیانه. پژوهش‌های برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری انرژی، سال اول، شماره 3، صص 16-1.

*      شریعتی، اعظم؛ مرادی، مهرداد و زراعت کیش، یعقوب. (1392). بررسی روابط بلندمدت نوسانات شاخص سهام و قیمت نفت بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو دی هشت. اولین همایش الکترونیک ملی چشم انداز اقتصاد ایران، 28 آذر 1392.

*      شکی، سمانه و توفیقی، حمید. (1392). تأثیر نوسانات نرخ ارز بر بازدهی بازار سهام ایران. دومین همایش ملی راهکارهای توسعه اقتصادی با محوریت برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشکده علوم انسانی – دانشگاه آزاد اسلامی سنندج.

*      طاهری، حامد و صارم صفاری، میلاد. (1390). بررسی رابطه بین نرخ ارز و شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران: با استفاده از رویکرد ARDL. فصلنامه روند پژوهش‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره 60، صص 63 – 80.

*      کازرونی،علیرضا،سلمانی،بهزاد،فشاری،مجید.تاثیر بی ثباتی نرخ ارز بر درجه عبور نرخ ارز در ایران رهیافت TVP، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران،دوره 1،شماره 2،تابستان 91،ص114-85

*      کریم‌زاده، مصطفی. (1385). بررسی رابطه بلندمدت شاخص قیمت سهام با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش همجمعی در اقتصاد ایران. فصلنامه پژوهشی اقتصاد ایران، سال هشتم شماره 26.

*      نجارزاده، رضا؛ آقایی خوندابی، مجید و رضایی پور، محمد. (1387). بررسی تأثیر نوسانات شوک‌های ارزی و قیمتی بر شاخص قیمت سهام بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رهیافت خودرگرسیونی برداری. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال نهم، شماره اول، صص 175 – 147.

*      Abouwafia, H. E.,& Chambers, M. J. (2015). Monetary Policy, Exchange Rates and Stock Prices in the Middle East Region,International Review of Financial Analysis, Vol.37, No.1, pp.14–28.

*      Adjasi, C., Harvey, S. & Agyapong, D. (2008). "Effect of Exchange Rate Volatility on the Ghana Stock Exchange", African Journal of Accounting, Economics, Finance and Banking Research, Vol.3, No.3, pp.25-47.

*      Alagidede, P., Panagiotidis, T., &  Zhang, X. (2010). "Causal Relationship between Stock Prices and Exchange Rates",Discussion Paper NO.1.ISSN 1791-3144.

*      Bahmani-Oskooee, M., & Sohrabian, A., (1992).  Stock Prices and the Effective Exchange Rate of the Dollar", Applied Economics, 24(4), pp. 459– 464.

*      Chung, Ming Kuang (2002), "Lecture on the Markov Switching Model", URL: www.sinica.edu.tw/as/ssrc/ckuan.1-40.

*      Chia Liang, C., Bau Lin, J. & Cheng Hsu, H., (2013). Reexamining the Relationships between Stock Prices and Exchange Rates in ASEAN-5 Using Panel Granger Causality Approach, Economic Modelling, Vol.32, No.4, pp. 560–563.

*      Dornbusch, R., & Fischer, S., (1980). “Exchange Rates and the Current Account”, The American Economic Review, Vol.70, No.5, pp.960–971.

*      -Enders, W.(2004), "Regime Switches in Interest Rates",  Journal of Business & Economic Statistics, American Statistical Association,Vol. 20, PP. 163-82.

*      Miller, K. & G. Show Fang (2001). "Is There a Long-Run Relationship between Stock Returns and Monetary Variables: Evidence From an Emerging Market", Applied Financial Economics, Vol.11, No.6, PP. 641-649.

*      Morley, B. (2009), “Exchange Rates and Stock Prices in the Long Run and Short  Run”, Working Paper, No5/09.

*      Ying fu Xie , Jun Yu & Bo Ranne by (2007), "A General Autoregressive Model with Markov Switching: Estimation & Consistency", Research Report, Centre of Biostochastics.

*      Zhao, H. (2010). Dynamic Relationship between Exchange Rate and Stock Price: Evidence from China, Research in International Business and Finance, Vol.24, No.2, pp.103-112.

*      Salifu,  Z,  Osei,  K,  &  Adjasi  Charles,  K.D,  (2010).  Foreign Exchange  Risk  Exposure  of  Listed  Companies  in  Ghana.  the Journal of Risk Finance, Vol.8, Issue: 4, PP. 380-393.

*      -Taylor, J. B.(2000), "Low Inflation, Pass-Through & the Pricing Power of Firms",European Economic Review, Vol. 44, PP. 1389-1408