برآورد نرخ بهره در ایران با استفاده از منطق فازی
الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادارعلیرضا کازرونی 1 , پویان کیانی 2 , زانا مظفری 3
1 - استاد اقتصاد دانشگاه تبریز،
2 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تبریز
3 - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تبریز
الکلمات المفتاحية: نرخ بهره, تورم, بازدهی مسکن, حجم نقدینگی, منطق فازی,
ملخص المقالة :
نرخ بهره یکی از مهم ترین ابزارهای کنترلی در اقتصاد است. تغییرات این متغیر موجب تغییر در هزینه تولید می شود و به تبع سطح تولید و قیمت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. نرخ بهره در کشورهایی مانند ایران که بازارهای مالی پیشرفته وجود ندارد، معمولا بدون توجه به بازار و به صورت دستوری تعیین می شود. بنابراین با توجه به این که این متغیر در ایران غیرقابل مشاهده است در این مطالعه ابتدا متغیرهای نرخ تورم، بازدهی مسکن و حجم نقدینگی به عنوان متغیرهای تعیین کننده نرخ بهره در اقتصاد ایران انتخاب شدند. سپس با استفاده از رویکرد فازی، شاخص روند نرخ بهره برای دوره 1391- 1362 برآورد شده است. بررسی روند این شاخص حاکی از نوسانات زیاد آن در دروه مورد بررسی دارد. مقدار ماکزیمم و مینیمم این روند مربوط به سال های 1374 و 1364 است و به ترتیب برابر با 7/78 و 4/22 است.
* احمدی شادمهری،محمد طاهر. فلاحی،محمد علی. خسروی،سمیه.(1390)،" آزمون علیت هشیائو بین نرخ بهره و تورم برای گروه کشورهای منا"، پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، تابستان 1390 ، شماره 3،صص203-243.
* اتابکی، مرتضی (1386)،" بررسی عوامل موثر در تفاوت در نرخ بهره دریافتی و پرداختی بانکی در اقتصاد ایران"، نشریه پیک نور، سال 5، شماره 4،صص113-133.
* ابونوری، عباسعلی. السادات سجادی، سمیه. محمدی، تیمور.(1392)،" رابطه بین نرخ تورم و نرخ سود سپردههای بانکی در سیستم بانکداری ایران"، فصلنامه سیاس تهای مالی و اقتصادی، سال اول، شماره 3، پاییز 1392،صص23-52.
* سعیدی، پرویز. مظهری، رضا. ولیان، حسن.(1391)، " بررسی ارتباط بین نرخ تورم با نرخ بهره بر اساس تئوری اثر فیشر در اقتصاد ایران"، فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره 13،بهار 1391،83-98.
* شاهمرادی، اصغر. کاوند حسین. ندری کامران (1389)،" برآورد نرخ بهره تعادلی در اقتصاد ایران در قالب یک مدل تعادل عمومی"، مجلۀ تحقیقات اقتصادی ، شمارۀ 90 ، بهار 89 ، صص 19-41.
* مساح، محمد. (1388)،" بنیادهای اقتصادی در بازار ارز"، چاپ دوم، چالش، تهران، پاییز1388.
* مهرگان، نادر. عزتی، مرتضی. اصغرپور، حسین. (1385)،" بررسی رابطه علی بین نرخ بهره و تورم: با استفاده از دادههای تابلویی"، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی،سال ششم، شماره3، پاییز 1385، صص 91-105.
* برانسون، ویلیام اچ. ( ١٣٧٢ )،" سیاستها و تئوری های اقتصاد کلان" ترجمه عباس شاکری،تهران، نشرنی.
* اکرمی،ابوالفضل. مهدی زاده،سجاد.(1383)،" ملاحظاتی پیرامون نرخ های سود بانکی در ایران"،نشریه روند، شماره 42 و43،صص20-46
* عباسی نژاد حسین، شاهمرادی اصغر، کاوند حسین.(1388)،" برآورد یک مدل ادوار تجاری واقعی برای اقتصاد ایران با استفاده از رهیافت فیلتر کالمن و حداکثر راستنمای"، مجله ی تحقیقات اقتصادی ایران.
* ابونوری، اسمعیل . قاسمی تازه آبادی، افسانه."بررسی رابطه سببی بین نرخ بهره و رشد اقتصادی با استفاده از دادگان پانل"، همایش اقتصاد اسلامی و توسعه، ۱۸ و ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۷.
* کمیجانی،اکبر. بهرامی راد،دومان." آزمون رابطه بلند مدت بین نرخ سود تسهیلات بانکی و نرخ تورم"،تحقیقات اقتصادی، بهار 1387،شماره 82،صص187-210.
* زمان زاده، اکبر (1384). اثرات کاهش نرخ سود تسهیلات بر اقتصاد، فصلنامه بانک صادرات، شماره 35، ص35-32.
* سلیمی فر، مصطفی و مسعود قوی (1381). تسهیلات بانکها و سرمایهگذاری خصوصی در ایران". فصل نامة پژوهشهای اقتصادی ایران، شماره13،صص 170-135.
* Booth, G. and Ciner, Cetin, (2001), “The Relationship Between Nominal Interest Rates and Inflation: International Evidence, Journal of Multinational Financial Management, Vol. 11, pp. 269-280.
* Carr, Jack & Lawrence B. Smith (1972). " Money Supply, Interest Rates, and the Yield Curve", Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 4, No. 3, pp. 582-594.
* D’Adda.Ca and E. Scorcu (2001), “An empirical real interest rate and growth: An empirical note” Strada Maggiore, 45.
* Davidson R., Makinnon G, 2004,"Econometric Theory and Methods", Oxford University press.
* Deena, r.khatkhate, (1988), Assessing the Impact of Interest Rates in Less Developed Countries, World Development, Vol. 16, No. 5, pp. 577-588.
* Fisher Irving, (1896), “Appreciation and Interest”, New York: A. M. Kelly.
* Fisher Irving, (1930), “The Theory of Interest”, New York: A. M. Kelly .
* Franz (2002), "Exhange Rates and Fiscal Policy Affect Then?", Focus on Transition, PP. 58-71.
* Gul, Ekrem., Ekinci, Aykut. (2006)." The Causal Relationship Between Nominal Interest Rates and Inflation: The Case of Turkey", Scientific Journal.
* Kasman K. S. , Kasman A. and Turgutlu E. , (2005), “Fisher Hypothesis Revisited: A Fractional Cointegration Analysis”, EconPapers. pp. 1−27 .
* Lardic S. and V. Mignon, (2003), “Fractional Cointegration between Nominal Interest Rates and Inflation: A Re−Examination of the Fisher Relationship in the G7 Countries”. Economics Bulletin, Vol. 3, pp. 1−10.
* Laubach t. and Williams J, 2003, ”Measuring the Natural Rate of Interest”, The Review of Economics and Statistics, November 2003, 85(4), pp. 1063-1070.
* Utami . Siti rahmi.,Inanga,Eno L. (2009). "Exchange Rates,Interest Rates,and Inflation Rates in Indonesia:The International Fisher Effect Theory", Euro Journals Publishing,Inc.
* Walter Enders. (1993), “Macroeconomic Theory and Policy” Translated by: Shakeri Abbas (2007), 11th Edition, Ney Publisher, Tehran, Iran.