ارائه الگوی الزامات حسابداری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تکیه بر دانش مالی انتقادی

الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

رضا مظفری ¹ (دانشجوی دکتری حسابداری، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران)
محمدرضا پورعلی ² (دانشیار گروه حسابداری، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران(نویسنده مسئول))
محمود صمدی ³ (استادیار گروه حسابداری، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران)
سیدفخرالدبن فخرحسینی ⁴ (دانشیار گروه حسابداری، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران)

تاريخ الإرسال : 19 الإثنين , صفر, 1445 تاريخ التأكيد : 27 السبت , ربيع الثاني, 1445 تاريخ الإصدار : 08 الإثنين , ربيع الثاني, 1445

الکلمات المفتاحية: الگوی پارادایمی, الزامات حسابداری, تفکر انتقادی, اصول,

ملخص المقالة :

حسابداری انتقادی شاخه ای از تئوری حسابداری است که در آن به نقش محوری حسابداری در قضاوت بین شرکت های مختلف و حوزه های اجتماعی مثل مصرف کنندگان و عموم مردم تاکید دارد . اصول و الزامات حسابداری در شرکت های پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار، یکی از مؤلفه های متمایزکننده است که مدیران شرکت ها را در راستای اخذ تصمیمات مطلوب و راهبردی به منظور دستیابی به اهداف متناسب با اخلاق حرفه ای و توجه به مبانی اصولی هدایت و راهبری می نماید ، اما دخیل نمودن الزامات و اصولی که بتواند سطح انتظارات ذینفعان را ارتقاء دهد می تواند این نوع از حسابداری را به نتایج مطلوبی برساند که اتکاء به اصول تفکر انتقادی که در پی اقناع سازی و شفاف سازی مالی در بین ذینفعان شامل سهامداران و مشتریان شرکت ها می باشد، زمینه ساز و بسترساز مناسبی برای این مهم است، با بررسی های صورت گرفته از پژوهش های مرتبط با الزامات حسابداری در شرکت ها، توجه به نقش دانش مالی انتقادی مغفول مانده است، به همین منظور، در مقاله حاضر، این خلأ تحقیقاتی مورد بررسی قرار می گیرد ، لذا عوامل مؤثر بر الزامات حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مبتنی بر اصول تفکر انتقادی ، بر اساس نظرات 15 نفر از خبرگان (اساتید دانشگاه که دارای مرتبه علمی استادیار پایه 15 به بالا و یا حداقل دانشیار بوده اند ) ، به صورت نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شدند، شناسایی و در قالب الگوی پارادایمی نظریه داده بنیاد ارائه می شود. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل تاثیر گذاردر بخش عوامل علّی شامل توسعه تبادلات و ارتباطات، حاکمیت شرکتی و رویکرد سیستماتیک، در بخش عوامل محوری شامل ارتقاء رویکرد استراتژیک، تقویت شاخص های مدیریتی و اصول انتقادی ، در بخش عوامل زمینه ساز شامل مدیریت ذینفعان ، در بخش عوامل مداخله گر شامل شرایط محیطی ، در بخش عوامل راهبردی شامل توسعه مسئولیت پذیری اجتماعی، نیازسنجی استراتژیک، مقبولیت بخشی و مشروعیت بخشی و در بخش عوامل پیامدساز شامل توسعه سیستماتیک ، شاخص های مالی و رشد فزاینده سهم بازارمی باشند.

المصادر:

خواجوی، شکراله و نعمت الهی، زعیمه. (1399). رویکرد انتقادی و نقش آن در حسابداری. حسابداری مدیریت، 13(44)، 73-86.

پورعلی، محمدرضا. سام دلیری، بهنام. آذین فر، کاوه. (1402). تبیین مؤلفه­های پیش برنده و بازدارنده اجتماعی شرکت­ها جهت ارتقاء کیفیت صورت­های مالی. فصلنامه پژوهش­های حسابداری مالی و حسابرسی، شماره57.

پورعلی. محمدرضا. حجامی، محدثه. (1393). بررسی رابطه بین افشای مسئولیت اجتماعی و مالکیت نهادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران . دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت.10 (3) ،.150-135

دانایی فرد، حسن و امامی، مجتبی. (1386). روش تحقیق کیفی. انتشارات آدینه.

رضاپور، نرگس. (1393). آموزش انتقادی حسابداری در خدمت توسعه پایدار. دانش و پژوهش حسابداری، 38، 63-91.

رهنمای رودپشتی، فریدون و رستمی مازویی، نعمت.(1395). مروری برتئوری‌های روانشناسی در تحقیقات حسابداری مدیریت. حسابداری مدیریت، 8(26)، 1-20.

کرسول، جان. دبلیو،ک.(1390). روش های پژوهش ترکیبی. تهران: نشرآبیژ.

گافکین، میکائیل؛ مهتدی، اعظم و اصغری، ایرج. (1394). مروری بر تئوری های انتقادی حسابداری. فصلنامه حسابداری، 5(2)، 59-78.

مهتدی، اعظم؛ .حجازی، رضوان؛ حسینی، سیدعلی و مومنی، منصور. (1397). به کارگیری تکنیک تحلیل مؤلفه های اصلی در داده کاهی متغیرهای مؤثر بر بازده مالی مبتنی بر رویکرد مالی رفتاری. فصلنامه پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی، 10(37)، 25-52.

محمدپور، احمد. (1392). بررسی روش نظریه داده بنیاد. فصلنامه پژوهش های کیفی.

نظری، مونا؛ رهنمای رودپشتی، فریدونی؛ نیکومرام، هاشم و پورزمانی، زهرا. (1397). ارائه الگوی اصول یکپارچه حسابداری مدیریت مبتنی بر تفکر انتقادی. حسابداری مدیریت، 11(39)، 67-81.

نوری، شهرام. خدابخشی، خدیجه. زارعی، سمیرا. (1401). نقش حسابداران مدیریت بر شیوه­های اجرایی حسابداری مدیریت استراتژیک. فصلنامه تحلیل بازار سرمایه. سال دوم شماره اول.

Beck, U. (1992).Risk society: Towards a new modernity. London, England: Sage Publications.

Bevir, M. (1999). Foucault, power and institutions. Political Studies, 47(2), 345–359.

Bucaro, A. (2019). Enhancing auditor’s critical thinking in audits of complex estimates. Journal of Accounting Organization and Society, 73, 35-49.

Bricker, R.J. and Previts, G.J. (1990). The sociology of accountancy: A study of academic and practice community schisms. Accounting Horizons, 4(1), 1–14.

Brown, J. and Dillard, J. (2013). Agonizing over engagement: SEA and the death of environmentalism debates. Critical Perspectives on Accounting, 24(1), 1–18.

Broadbent,J. (2002). Critical Accounting Research: A View from England. Critical Perspectives on Accounting 13(4):433-449.

Brown, J. (2009). Democracy, sustainability and dialogic accounting technologies: Taking pluralism seriously. Critical Perspectives on Accounting, 20(3), 313–342.

Burchell, S., Clubb, C., Hopwood, A., Hughes, J. and Nahapiet, J. (1980). The roles of accounting in organizations and society. Accounting, Organizations and Society, 5(1), 5–27.

Burrell, G. and Morgan, G. (1979). Sociological paradigms and organisational analysis. Aldershot, England: Ashgate Publishing.

Calma.A. Baird. V.C., (2021). Assessing critical thinking in business education: Key issues and practical solutions. The International Journal of Management Education, Volume19.

Chabrak, N. (2012). Money talks: The language of the Rochester School. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 25(3), 452–485.

Chalmers, A.F. (2013).What is this thing called Science. (4th ed.). Indianapolis, IN: Hackett Publishing Company.

Chiapello, E. (2017). Critical accounting research and neoliberalism. Critical Perspectives on Accounting, 43, 47-64.

Dillard, J. and Vinari, E. (2016). A case study of critique: critical perspectives on critical accounting. Journal of Critical Perspectives on Accounting, 43, 88-109.

Gendrom, Y. (2018). On the elusive of critical (Accounting) research. Journal of Critical Perspectives on Accounting, 50, 1-12

Gendron, Y. (2017). Beyond conventional boundaries: Corporate governance as inspiration for critical accounting research. Critical Perspectives on Accounting. 1-11.

Hoffmann, S. and Zulch, H. (2014). Lobbying on accounting standard setting in the parliamentary environment of Germany. Critical Perspectives on Accounting, 25(8), 709-723.

Huber, W.D. (2015). The research–publication complex and the construct shift in accounting research. International Journal of Critical Accounting, 7(1), 1-48.

Haynes, K. (2017). Accounting as gendering and gendered: A review of 25 years of critical accounting research on gender.Critical Perspectives on Accounting, 43, 110-124.

Latif.N.E. Yusuf.F. (2018). The Application of Critical Thinking in Accounting Education: A Literature Review. International Journal of Higher Education 8(3):57.

Mantzari, E. (2014). Critical Accounting Histories: Exposing Contradictions in Social Reality—Review of Critical Histories of Accounting: Sinister Inscriptions in the Modern Era by RK Fleischman, W. Funnell and SP Walker. International Critical Thought, 4(1), 98-107.

Massingham, R.K. (2017). The Role of accounting in legitimising the culture of the Australian construction industry. Doctorate dissertation, Universityofwollongong.

Modell, S. (2017). Critical realist accounting research: In search of its emancipatory potential. Critical Perspectives on Accounting, 42, 20-35.

Morales, J. and Sponem, S. (2017). You too can have a critical perspective! 25 years of Critical Perspectives on Accounting. Critical Perspectives on Accounting, 43, 149-166.

Pourali, M.R., Dadashi, N., (2014), The relationship between corporate governance mechanisms and profit smoothing, Tehnicki Vjesnikthis, 21(3), pp. 617–621

Siegel.H. (2010). Critical thinking. Researchgate.

Richardson, A.J. (2015). Quantitative research and the critical accounting project. Critical Perspectives on Accounting, 32, 67-77.

Tueedi.H. (2018). Critical thinking in accounting. Critical Perspectives on Accounting

Wolcott,S.K. Sargent,M. (2021). Critical thinking in accounting education: Status and call to action. Journal of Accounting Education, Volume 56.