رویکردی تحلیلی به کیفیت محیط مسکونی معاصر

الموضوعات :

مهدیه معینی ¹ , غلامرضا اسلامی ²

1 - دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، ایران
2 - دانشیار دانشکده ی معماری پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 16 الإثنين , رجب, 1431 تاريخ التأكيد : 24 الإثنين , ذو القعدة, 1431 تاريخ الإصدار : 04 الأربعاء , شوال, 1433

الکلمات المفتاحية: residential environment quality, کیفیت, Quality, کیفیت محیط مسکونی, رویکرد کیفیت_ محور, کیفیت محیط انسان ساخت, quality-based approach, built environment quality,

ملخص المقالة :

بستر اجتماعى - اقتصادى ایران معاصر زمینه ساز توسعه نگرش کمیت گرا به محیط مسکونى شده است. پى آمد این تفکر کاهش کیفیت محیط مسکونى بوده است. بنابراین این پژوهش، به منظور ارائه راه حل هایى براى کیفیت بخشى به محیط مسکونى بر اساس بازشناسى مفهوم کیفیت در محیط انسان ساخت و تحلیل آن با رویکردى جامع، نظریه هاى کیفیت_ محور را در قالب سامانه اى چند لایه از نظام سلسله مراتبى تدوین نموده و رابطه درونى دو مؤلفه "مشخصه هاى اساسى کالبد محیط مسکونى" و"نیازها و توقعات برگرفته از ارزش هاى فرهنگى و اجتماعى ساکنان" را در قالب سازمانى نظام مند براى برنامه ریزى و طراحى این محیط ها تبیین می کند. با استفاده از تحلیل محتوا، مفهومى از کیفیت را در حوزه معنا شناسى یافته و با استناد به استدلال منطقى، به تعیین مراتب و مؤلفه هاى کیفیت محیط انسان ساخت و تحلیل کیفیت محیط مسکونى معاصر می پردازد.

المصادر:

• برق جلوه، شهیندخت، (1383)، "برنامه ی شناسایی و تحلیل محیط های کالبدی"، نشریه ی هنرهای زیبا، شماره 19،  پردیس هنرهای زیبا،   دانشگاه تهران، تهران، صص 39- 48 .  

• پاکزاد، جهانشاه، (1381)، "کیفیت فضا"، فصلنامه آبادی، دوره دوم، شماره2، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران، صص 100-111 .


• دادبه، اصغر، (1375)، "کلیات فلسفه"، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.


• ذوالفقارزاده، حسن، (1385)، " درآمدی بر مبانی الگوی تعامل انسان و محیط"، مجله صفه، سال پانزدهم، شماره 42، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، صص62-50.


• شریعتمداری، علی، (1373)، " فلسفه"، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران.


• عینی فر، علیرضا، (1379)، "عوامل انسانی- محیطی مؤثر در طراحی مجموعه های مسکونی"، نشریه ی هنرهای زیبا، شماره 8، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، صص109- 118.


• کاپلستون، فردریک، (1362)، "فیلسوفان انگلیسی(از هابز تا هیوم)"، ترجمه امیر جلال الدین اعلم،  انتشارات سروش،  تهران.


• گروت، لیندا و دیوید وانگ، (1386)، " روش های تحقیق در معماری"، ترجمه علیرضا عینی فر، انتشارات دانشگاه تهران،  تهران.


• گلکار، کورش، (1380)، "مؤلفه های سازنده کیفیت طراحی شهری"، نشریه صفه،  سال یازدهم، شماره سی و دوم، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، صص38-65 .


• لنگ، جان، (1386)، "آفرینش نظریه معماری: نقش علوم رفتاری در طراحی محیط" ، ترجمه علیرضا عینی فر،  انتشارات دانشگاه تهران، تهران.


• لینچ، کوین، (1374)، "سیمای شهر"، ترجمه منوچهر مزینی، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.


• مطهری، مرتضی، (1387)، "مسأله شناخت"،  انتشارات صدرا،  تهران.


• مونتگومری، داگلاس سی، (1380)،  "کنترل کیفیت"،  ترجمه کاظم نقندریان،  انتشارات دانشگاه علم و صنعت،  تهران.


• هاملین، دیوید و، (1374)، "تاریخ معرفت شناسی"، ترجمه شاپور اعتماد،  پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،  تهران.

 

• Appleyard, D., (1979), "Planning the Pluralistic City", MIT Press, Cambridge, Mass.


• Billings, K, (1993), "Quality in Design", Department of Architecture, The University of


• Chandrupatla, Tirupathi R. ,(2009), "Quality and Reliability in Engineering", Cambridje University Press.


• Creswell, J, (1994), "Research Design: Qualitative and Quantitative Approaches", Thousand Oaks,

Calif: Sage Publication.

• Crosby, P. B, (1980), "Quality is free: The art of making quality certain",New York: Mentor.


• Hofstede, G, (1980), "Culture’s Consequences", Cross-cultural research and methodology series, Beverly Hill. Ca, Sage Publications.


• Islami,S.Gh., (1998), "Endogenous Development: A Model for the Process of Man-Environment Transaction", unpublished doctoral dissertation, Faculty of Environmental Studies, Heriot-Watt University, Edinburgh, UK.


• Koberg, D, and Jim Bagnall, (1974), " The Universal Traveler, Los Altos", Ca: William Kaufman.


• Zultner, Richard E; Mazur Glenn H, (2006), "The Kano Model:Recent Developmebts", The Eighteenth Symposium on Quality Function Deployment- Austin, Texas.

                [On line] http:// www,mazur,net/works/Zultner_Mazur_2006_Kano_Recent_Developments, pdf.

• Juran, J.M, (1989),"Juran on Leadership for Quality: An executive handbook", Free Press,
    New York. 


• Montgomery, D. C,(2005), " Introduction to Statistical Quality Control", John Wiley & Sons Inc.


• Nasar, J., (1994) " Urban Design Aesthetics – The Evaluative Qualities of Building Exteriors", Environment and Behavior, No 26.


• Rossi, A.,(1982) "Architecture of the City, Cambridge", MIT Press, Mass.