بررسی حضور پذیری زنان در فضاهای شهری
الموضوعات :راضیه رضازاده 1 , مریم محمدی 2
1 - عضو هئیت علمی گروه شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران
2 - دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران
الکلمات المفتاحية: زنان, عدالت, حقوق شهروندی, Equity, حضور, Presence, Citizenship rights, اصالت خانواده, : women, originality of family,
ملخص المقالة :
فضاهای شهری عرصه هایی هستند که زندگی جمعی در آنها جریان دارد. فعالیت و حضور در این فضاها ضمن فراهم آوردن عرصه ای برای تعامل افراد، در سرزندگی و سلامت استفاده کنندگان موثر است. در این مقاله رویکردهای مورد توجه در زمینه ضرورت حضور زنان که مشتمل بر دو رویکرد عمده جدایی جنسیتی و مشمولیت است مورد بررسی قرار می گیرد. ضرورت حضور زنان در فضا، نه تنها به دلیل برآورده شدن نیازهای آنها، بلکه از دیدگاه جامعه مدنی و همچنین اصول اخلاقی حاکم بر رفتار آنها در محیط قابل بررسی است. برای مثال اصل شهروندی کثرت گرا حضور تمام گروه ها را به عنوان یکی از معیارهای جامعه مدنی بیان می کند. در کنار رویکردهای جهانی در این زمینه، بررسی رویکرد اصالت خانواده در فلسفه اسلامی نیز بر اهمیت حضور زنان در فضا تاکید دارد. بنابراین بررسی ها حاکی از این مسئله است که رویکردهای فلسفی و حقوقی، حضور زنان را به عنوان یک ضرورت تائید می کند.
آربلاستر، آ. (1367)، «ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب»، ترجمه عباس مخبر، تهران.
پاکزاد، ج. (1384)، «راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران»، وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت شهرسازی و معماری.
حبیبی،س.م. (1380)، «جامعه مدنی و حیات شهری»، مجلهی هنرهای زیبای تهران، شمارهی 7، صفحات 31-36.
صدر، س.ا. (1380)، «دایره المعارف معماری و شهرسازی»، انتشارات آزاده.
محمدی، م. (1387)، «عدالت جنسیتی در طراحی فضاهای شهری با تاکید بر حضور زنان، نمونه موردی فضای محله ای چیذر»، پایان نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران.
مطهری، م. (1345)، «انسان و سرنوشت»، شرکت سهامی انتشار، تهران.
واعظی، ا. (1377)، «انسان از دیدگاه اسلام»، انتشارات سمت، ج 1.
هایدن، د. (1383)، «بومی کردن فضاهای شهری»، در نوشتارهایی در رابطه با پایداری شهری، ترجمهی مرکز مطالعات معماری و شهرسازی، انتشارات مرکز مطالعات معماری و شهرسازی.
هدمن، ر. و یازوسکی، آ. (1381)، «مبانی طراحی شهری»، ترجمهی راضیه رضازاده و مصطفی عباسزادگان، دانشگاه علم و صنعت ایران.
Beal, J. & Todes, A. (2004), »Gender and Integrated Area Development Projects: Lessons from Cato Manor, Durban«, Journal of cities, Vol. 21, No. 4, pp. 301-310.
Day, K. (2000), »The Ethic of Care and Women’s Experiences of Public Space«, Journal of Environmental Psychology, 20, 103–124.
Franck, K. (2002), »Women and Environment« in Bechtel, R. & Churchman, A. (eds.) Handbook of Environmental Psychology ,John Wiley & sons, New York.
Garcia _ Ramon, Maria D; Ortiza, A; Parts, M. (2004), »Urban Planning, gender and the Use of Public Spaces in Peripheral Neighborhood of Barcelona«; Cities, Vol.21, No.3, pp. 215-223.
Gehl, J. (1987), »Life between Buildings’, Van Nostrand Reinhold.
Hayden, D. (2003), »What Would a Non-sexist City be Like? Speculations on Housing, Urban Design, and Human Work« In Designing Cities, Critical Readings in Urban Design. Alexander R. Cuthbert. Blackwell Publishers Ltd, USA.
Hxley, M. (2002), »Govern mentality, Gender, Planning« in 'Planning Future’, Philip Allmendinger & Mark Tewdwr-Jones, Rutledge, London.
Krenichyn, K. (2004), »Women and Physical Activity in an Urban Park: Enrichment and Support through an Ethic of Care«, Journal of Environmental Psychology 24, pp. 117-130.
McDowell, L. (1993), »Space, Place and Gender Relations: Part 1, Feminist Empiricism and the Geography of Social Relations«, Progress in Human Geography, No.17, pp 157-179.
Pasaogullari, N. & Doratli, N. (2004), »Measuring Accessibility and Utilization of Public Spaces in Famagusta«, Cities, Vol. 21, No.3, pp. 225-232.
Rubin, G. (1978), »The Traffic in Women«. In A. M. Jaggar & p.R Struhl (Eds.), Feminist Frameworks (pp. 154-166), New York: McGraw-Hill.
Throne, B. (1982), »Feminist Rethinking of the Family«. In B. Throne & M. Yaon (Eds.), Rethinking the family (pp. 44-68). New York: Longman.
Wekerle, Gerda R. (2002), »Gendered Spaces of a Pluralistic Citizenship«, in ' Democracy, Citizenship and the Global City, Elgin F.Isin, Rutledge, London.
_||_