تحلیل و ارزیابی عملکرد روش‌های فرهنگسازی اصول پایه‌ای معماری در جامعهی ایران
الموضوعات :
مژگان صالح آهنگر
1
,
سعید تیزقلم زنوزی
2
,
مهرداد جاویدی نژاد
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
2 - استادیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استادیار، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
تاريخ الإرسال : 10 الأربعاء , صفر, 1441
تاريخ التأكيد : 24 الثلاثاء , شعبان, 1442
تاريخ الإصدار : 18 الإثنين , شعبان, 1443
الکلمات المفتاحية:
فرهنگسازی معماری,
اصول پایه‌ای معماری,
روش‌های فرهنگسازی,
ارزیابی راهبردی,
مشارکت مردمی,
ملخص المقالة :
تبیین روش‌های فرهنگسازی و بررسی نقاط ضعف و قدرت آن‌ها قدم اول در آموزش اصول پایه‌ای معماری به عامه مردم، قطب مهم کنترل و نظارت بر ساختمان‌سازی صحیح، هست. هدف از انجام این پژوهش معرفی و ارزیابی عملکرد فعلی روش‌های فرهنگسازی اصول پایه‌ای معماری در جامعه ایران است. این مقاله به لحاظ هدف از نوع کاربردی هست و رویکرد روش‌شناسی آن آمیخته (کمی-کیفی) است. ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای اصول معماری و روش‌های شاخص فرهنگسازی تبیین و سپس عملکرد فعلی این روش‌ها با شواهد کمیت‌پذیر، با زبان آمار و ارقام، بیان‌شده‌اند. جامعهی آماری این تحقیق با توجه به تنوع فرهنگی از شهر تهران انتخاب‌شده است. نتایج تحقیق حاکی از توجه و علاقه زیاد مردم به آگاهی یافتن از اصول معماری است و درعین‌حال عملکرد فعلی نهادهای فرهنگ‌ساز در این زمینه ضعیف است. مشارکت مردمی روشی با اثربخشی بالا است. رسانه‌های دیداری و فضای مجازی از روش‌های کم‌هزینه و با سرعت بالا محسوب می شود.
المصادر:
. ازکیا، مصطفی؛ و ایمانی، علی. (1394). توسعه پایدار روستایی. تهران: انتشارات اطلاعات.
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا. (1392). توسعهی روستایی با تأکید بر جامعهی روستایی ایران. تهران: نشر نی.
افهمی، رضا؛ حسینی گوهری، پیمان؛ سیف الهی ده میری؛ محمدطه و ورمزیار، حسن. (1395). معماری و فرهنگ، با رویکرد فرهنگ معماری. کنفرانس بین‌المللی مهندسی معماری و شهرسازی. تهران.
ایوبی، مرتضی؛ و امیرکیایی، مهدی. (1394). بررسی تأثیرات متقابل فرهنگ و معماری و جایگاه آن در معماری بومی ایران. دومین همایش بین‌المللی و چهارمین همایش ملی معماری، مرمت، شهرسازی و محیط‌زیست پایدار. اسفند 10، همدان.
بهمنی کازرونی، سارا؛ و پورجعفر، محمدرضا. (1392). تجلی فرهنگ در فضاهای معماری ایرانی ـ اسلامی با تأکید بر سلسله‌مراتب فضایی مجموعۀ زندیۀ شیراز. دومین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی. آبان 26-27، قم.
بیات سید شهابی، علی؛ و مقبول اقبالی، مهناز. (1389). بررسی نقش رسانه ملی دراثر بخشی آموزش‌های شهروندی بر روی شهروندان. سمینار رسانه و آموزش شهروندی. تهران: اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران.
پیرایه گر، میلاد؛ و ریاضی، فیاض. (1389). ارائه راهکارهایی برای آموزش شهروندان در ساخت و ارتقاء کیفی فضاهای شهری در ایران. سمینار رسانه و آموزش شهروندی. تهران: اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران.
جامع، رقیه؛ و شاکری، عبدالرضا. (1389). رسانه‌های نوین و آموزش. سمینار رسانه و آموزش شهروندی. تهران: اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران.
حائری مازندرانی، محمدرضا. (1395). خانه، فرهنگ، طبیعت در معماری ایران. تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
حجت، عیسی؛ و معظمی، منوچهر. (1393). ریشه‌های گسست و گم‌گشتگی فرهنگی در معماری معاصر ایران. آرمانشهر. 10(21)، 103-112.
کاوسی، اسماعیل؛ و حسن پور، محمد. (1386). بررسی عوامل مؤثر در ارتقاء سطح فرهنگ عمومی از دیدگاه مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی. مدیریت فرهنگی، 1(1)، 13-29.
حمزه نژاد، مهدی؛ مخبری، نغمه؛ و عربی، مائده. (1392). ابعاد فرهنگسازی برای ایجاد معماری هویت گرا در جامعه امروز. دومین همایش ملی معماری و شهرسازی اسلامی. آذر 5-6، تبریز.
خواجه روشنایی، نرگس؛ و نوالی حسینی، سید محمدرضا. (1395). تدوین روش‌های ارتقای سطح آگاهی عمومی در اجرا و بهره‌برداری مناسب شبکه فاضلاب داخلی و بیرونی مطالعه موردی: شهر مشهد. نشریه آب و توسعه پایدار. 3(2)، 27-34.
دهشیری. محمدرضا. (1384). اصول خبررسانی و برنامه‌سازی در رسانه ملی. تهران: انتشارات سروش.
رسول‌زاده اقدم، صمد؛ رضانژاد اصل بناب، هادی؛ سالک قهفرخی، رقیه؛ و قاسم زاده، بهنام. (1395). بررسی مشخصه‌های معماری مسکن بر اساس معیارهای فرهنگ و سبک زندگی: یک رویکرد تطبیقی از معماری سنتی و مدرن. فصلنامه جامعه‌شناسی سبک زندگی، 2(6). 35-63.
رجب‌زاده، (1378). شاخص سازی فرهنگی، زمینه‌های نظری و محدودیت‌های آن. مقالات برگزیده همایش نقش و جایگاه دولت در توسعه فرهنگی. تهران: نشر جهاد دانشگاهی.
رجب‌زاده، (1380). درآمدی بر مفهوم فرهنگی، مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ، جلد پنجم، تهران: نشر آرون.
رشیدزاده، الهام و بایزیدی، قادر. (1394). بررسی مقایسه ای نحوه ی پذیرش و آموزش معماران در دانشگاه های ایران و سایر کشورها (آمریکا، المان، اتریش، روسیه، ژاپن). اولین همایش بین المللی ایده های نو در معماری و شهرسازی، مهر 30، اردبیل.
روزبهانی، روح‌انگیز؛ حمیدی، سهراب؛ یعقوبی، رضا؛ و فردرو، محسن. (1380). ملاحظاتی پیرامون فرهنگ عمومی و اصلاح آن، جلد اول مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ،، تهران: نشر آرون.
رئوفی، نگین و قدوسی فر، سید هادی. (1396). نقش فرهنگ در معماری بومی. کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی ایران معاصر. مرداد 24، تهران.
شارع پور، محمود. (1395). جامعه‌شناسی شهری. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
شصتی، شیما؛ فلامکی، محمدمنصور؛ وجواهری پور، مهرداد. (1396). معماری مسکونی امروز شهر تهران و پروبلماتیک فرهنگ از منظری جامعه‌شناختی، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 9(2)، 85-106.
صالح آهنگر، مژگان؛ تیزقلم زنوزی، سعید؛ و جاویدی نژاد، مهرداد. (1398). سنجش میزان آگاهی عامه مردم از اصول پایه‌ای معماری. فصلنامه علمی، راهبرد اجتماعی فرهنگی، 8(31)، 207-233.
صالح آهنگر، مژگان. (1394). مقایسهی میزان تفاوت انرژی مصرفی مصالح آجر و سنگ در پوستهی خارجی ساختمان با بهرهگیری از نرم‌افزار ECOTECT. نخستین همایش ملی انرژی، ساختمان و شهر. بهمن 3-4، ساری.
عسکری، سید احمد؛ و قاسمی اردهائی، علی. (1390). آموزش استفاده از تکنولوژی های نوین رسانه ای به شهروندان شهر مجازی تهران. سمینار رسانه و آموزش شهروندی. تهران: اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران.
فردرو، محسن؛ روزبهانی، روح‌انگیز؛ حمیدی، سهراب؛ و یعقوبی، رضا. (1380). استراتژی‌های عمده در رابطه با فرهنگ عمومی و خرده‌فرهنگ‌های عمومی، مجموعه مقالات جامعه و فرهنگ، جلد اول، تهران: نشر آرون.
فردرو، محسن. (1381). مطالعه وضع فرهنگ عمومی. تهران: نشر روژین.
فکوهی، ناصر. (1391). انسان‌شناسی شهری. تهران: نشر نی.
قائدی، سینا. (1390). تجارب جهانی آموزش شهروندی. سمینار رسانه و آموزش شهروندی. تهران: اداره کل آموزش‌های شهروندی شهرداری تهران.
فولادی، محمد، (1387). فرهنگ و مهندسی فرهنگ. تهران: فصلنامه راهبرد فرهنگ، 1(6). 183-220.
مظفر، فرهنگ؛ حسینی، سیدباقر؛ و عبدمجیری، امین. (1391). فرهنگ در پژوهش‌های معماری. نشریه مسکن و محیط روستا. 31(138)، ۲۹-۳۸.
مولایی، اصغر. (1395). توسعه شهری پایدار با محوریت حقوق شهروندی. دومین همایش ملی تببین حقوق شهروندی. مهر 3، ارومیه.
مومنی، کوروش و مسعودی، زهره. (1395). رابطه فرهنگ و معماری (با بررسی موزه هنرهای معاصر تهران). جلوه هنر، 8(15)، 67-82.
معتمدنژاد، کاظم. (1385). وسایل ارتباط جمعی. جلد اول. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
مهدوینژاد، محمدجواد؛ یاری، فهیمه؛ پرویزی، قامت؛ و دهقانی، صهیب. (1392). تحول در آموزش معماری در تعامل دوسویه با تاریخ و فناوری. دو فصلنامه معماری و شهرسازی پایدار. 1(2)، 55-63.
نجاتی حسینی، سید محمود. (1379). اطلاع رسانی و فرهنگ. تهران: خانه کتاب ایران، سازمان چاپ وانتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی.
Brindley, T., Rydin, Y., & Stoker, G. (1996). Re-Making Planning: The Politics of urban Changes, London: Routledge.
Chandler, T. (1987). Four Thousand Years of Urban Growth: An Historical Census. Lewiston, NY: Mellen.
Hoshiar, N. (2012). Architectural Identity in an Era of Change. Developing Country Studies, 2(10), 81-96.
King, A. (1990). Architecture, capital and the globalization of culture. Theory, Culture and Society, 7 (2-3), 397-41.
Gill, L. (2004). Does culture affect form: Creating architecture and community from culture? University of Maryland. College Park.
42.Mahdavinejad, M., & Amini, M. (2011). Public participation for sustainable urban planning in case of Iran. Procedia engineering, 21, 405-413.
Million, A., Heinrich, A., & Coelen, T. (2017). The Interrelationship between Education and Urban Development. Education, Space and Urban Planning. Springer, Cham..
Mirzaean Mahabadi, Sh., Zabihi, H., & Majedi, H. (2014). Participatory Design; a New Approach to Regenerate the Public Space. International Journal of Architecture and Urban Development, 4 (4). 15-22.
Ruiz, L. (2019). Architecture as a Cultural Catalyst, PA: Pennsylvania State University.
Kockler, R. E. (1989). Culturally responsive architecture: a community center and housing for Latinos in Roxbury(Doctoral dissertation, Massachusetts Institute of Technology).
UNESCO Bangkok (Asia and Pacific Regional Bureau for Education), (2020). Sustainability Ofcommunity Learning Centres: Community Ownership and Support. Mom Luang Pin Malakul Centenary, Retrieved November 18, 2020, from: https://unesdoc.unesco.org/
_||_
