بررسی تأثیر مؤلفه‌های کاربردی مؤثر در طراحی پنجره کلاس‌های دروس عملی با تاکید بر استفاده بهینه از بازتابش نور روز در تهران

الموضوعات :

ساراالسادات کارگر ¹ , مهناز محمودی زرندی ² , مهدی خاک زند ³

1 - دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - دانشیار، گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 12 السبت , ربيع الأول, 1441 تاريخ التأكيد : 21 السبت , شوال, 1441 تاريخ الإصدار : 16 الخميس , صفر, 1443

الکلمات المفتاحية: نور روز, خیرگی, کیفیت روشنایی, پنجره,

ملخص المقالة :

کیفیت نور روز از مهم‌ترین عوامل کیفی طراحی فضاهای آموزشی است که تأثیر بسیاری بر کارایی دانش‌آموزان دارد. هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر مؤلفه‌های کاربردی پنجره بر بهره‌گیری مناسب از نور روز و کیفیت روشنایی در شرایط گوناگون می‌باشد. متغیرهای اصلی در این تحقیق؛ جهت، مساحت پنجره و انعکاس مصالح هستند که به‌عنوان عوامل مورد تحلیل در طرح خیرگی و کیفیت روشنایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و ازنظر نوع تحقیق توصیفی - کمی می‌باشد. روش تحقیق تحلیلی - عددی بر مبنای مدل‌سازی رایانه‌ای است. نمونه پایه‌ای تحقیق یک کلاس متداول دروس عملی در تهران است، کیفیت روشنایی آن در جهات مختلف در اولین روز هر ماه بررسی شده و سپس تأثیر ابعاد پنجره کلاس توسط نرم‌افزار دیالوکس ارزیابی می‌گردد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد رابطه دقیقى میان جهت استقرار پنجره، مساحت نور گذر و بافت مصالح وجود دارد که تأثیر عمده‌ای بر عمق نفوذ نور و ایجاد خیرگی و کیفیت روشنایی در کلاس می‌گذارد.

المصادر:

1. شاتریان، رشا. (1388). اقلیم و معماری. چاپ دوم . تهران:  انتشارات سیمای دانش.
2. حسین‌خانی، فریدون. (1387). پروژه نرم افزار صرفه جویی انرژی در ساختمان . تهران : انتشارات مرکز مطالعات انرژی ایران.
3. احدی، امین اله؛ و خانمحمدی,محمدعلی.(1393). عملکرد بهتر دانشجویان با بهره گیری مناسب از نور روز در کلاسهای آموزشی بررسی موردی: دانشکده معماری دانشگاه علم وصنعت ایران،  فصلنامه معماری و شهرسازی ، 15 ،41-25.
4. قیابکلو، زهره ؛ و موذنی، محمدحسنی. (1393). شبیه سازی تاثیرگذاری سایه بانهای افقی بر توزیع نور روز و اسایش بصری(نمونه موردی: فضای اداری در شهر تهران) ، اولین کنگره بین المللی پایداری در معماری شهرسازی-شهر مصدر، کانون سراسری انجمنهای معمار ایران، دانشگاه ازاد اسلامی واحد امارات، اسفند، امارات متحده عربی- دبی و ابوظبی. 
5.  مهدوى نژاد، محمدجواد ؛ طاهباز، منصوره ؛ و دولت آبادى، مهناز .(١٣٩٥) .  بهینه سازى تناسبات و نحوه استفاده از رف نورى در معمارى کلاس هاى آموزشى، هنرهاى زیبا، ٢(2) , 81-92.
6. محمدى تبار، آیت ؛ و فیاض،ریما. (١٣٩١) . طراحى داخلى یک اتاق خواب نمونه براى استفاده بهینه از نورطبیعى.  فصلنامه معمارى و شهرسازى، 8، 21-5.

7. British S‌tandards Ins‌titution. (2008). BS 8206-2, Lighting 
for Building, Part 2 Code of Practice for Daylighting. UK: Author.
8. Chartered Ins‌titution of Building Services Engineers (CIBSE) (1999) daylighting and window design, London: Author.
9. Department for Education and Employment (DFEE) (1999) Lighting Design for schools, London: Author.
10.  Reinhart, C. F. (2002). Effects of interior design on the daylight availability in open plan offices. Proceedings of the 2002 American Council for an Energy Efficient Economy (ACEEE) Summer S‌tudy on Energy Efficiency in Buildings, 3, 309-322.
11. Kris‌tensen, P. (2011). Efficient use of day light in commercial buildings, Esbensen, Copenhagen. Denmark: consulting engineers FIDIC.
12. Dubois,M.C. (2010). Impact of solar shading devices on daylight quality: Measurements in Experimental office rooms. Sweden: lund university.
13. Baker, N., S‌teemers, K., Compagnon, R., Crowther, D., Littlefair, P., Aschelhoug, O., ... & Parpairi, K. (2002). Daylight Design of Buildings (No. BOOK). James & James LTD, London.
14.  Kellert, S., & Heerwagen, J. (2008). Biophilic design: the theory, science and practice of bringing building to life. New jersey . John Wiely & sons.
15. Kuller,R. ,& Linds‌ten,C. (1992). Health and behaviour in classrooms with and without windows, Journal of environmental psychology, 12, 305-317.