بررسی تطبیقی باغ‌های ایرانی چهل‌ستون و هشت‌ بهشت اصفهان با پارامترهای پایداری منظر در پاسخگویی به اهداف اقلیمی منطقه گرم و خشک

الموضوعات :

هانیه فدایی تمیجانی ¹ , سید مجید مفیدی شمیرانی ² , سید امیر منصوری ³ , محسن فیضی ⁴

1 - دانش‌آموخته دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
3 - استادیار، دانشکده هنر و معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4 - استاد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 14 الإثنين , ربيع الثاني, 1439 تاريخ التأكيد : 17 الإثنين , شعبان, 1440 تاريخ الإصدار : 29 الأحد , شوال, 1441

الکلمات المفتاحية: اصفهان, باغ هشت بهشت, راهبردهای اقلیمی, اقلیم گرم و خشک, باغ چهل‌ستون,

ملخص المقالة :

فضاهای سبز شهری مانند باغ و پارک، در انطباق با شرایط اقلیمی می‌توانند به‌عنوان منظر پایدار، موجب کاهش آلودگی زیست‌محیطی شوند. ازجمله این فضاها می‌توان به باغ‌های تاریخی ایران‌زمین اشاره نمود. هدف این پژوهش دستیابی به ضوابط و معیارهای طراحی باغ‌های ایرانی مناطق گرم و خشک بوده که بتوانند در هماهنگی با ضوابط امروز در طراحی منظر و محیط‌های پایدار به کار گرفته شوند. روش تحقیق اتخاذشده در این پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی با استخراج داده‌ها از نمونه باغ‌های چهل‌ستون و هشت بهشت در شهر گرم و خشک اصفهان است. با بررسی راهبردهای اقلیمی در باغ‌های انتخابی میزان پاسخگویی آن‌ها به اهداف اقلیمی ارزیابی گشته و نشان می‌دهد که مؤلفه‌های اقلیمی از عوامل مؤثر در طراحی الگوهای کالبدی و عناصر تشکیل‌دهنده باغ‌های ایرانی در مناطق گرم و خشک می‌باشند.

المصادر:

ابوالقاسمی، لطیف. (1372). هنجار باغ ایرانی در آیینه تاریخ. مجموعه مقالات نخستین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی. اسفند 12-7، (ص290-282). کرمان: ارگ بم.
اعتضادی، لادن. (1392). دریچه‌ای به باغ ایرانی، اهمیت پژوهش‌های چندجانبه باغ ایرانی. فصلنامه منظر، 5(24)،6-3.
تفضل، سمیرا؛ و بهرامیان، آرمین. (1392). بازخوانی باغ و کوشک هشت بهشت در عنوان معماری پایدار محیطی. دومین همایش ملی اقلیم، ساختمان و بهینه‌سازی مصرف انرژی. اردیبهشت 22، (ص7-6). اصفهان.
حیدری، فاطمه؛ و ایرانی بهبهانی، هما. (1387). باغ ایرانی. تهران: روزنامه همشهری.
سفلایی، فرزانه. (1382). پایداری عناصر اقلیمی در معماری سنتی ایران.مجموعه مقالات سومین همایش بین‌المللی بهینه‌سازی مصرف سوخت در ساختمان. بهمن 26، (ص133-155). تهران.
شاهچراغی، آزاده. (1389). پارادایم‌های پردیس: درآمدی بر بازشناسی و بازآفرینی باغ ایرانی.(ویرایش1). تهران: جهاد دانشگاهی.
شیبانی، مهدی؛ و چمن‌آرا، ساناز. (1391). شبکه مثمر شهری، راهکاری برای دستیابی به توسعه پایدار.منظر، 4(20)،23-18.
شیخ بیگلو، رعنا؛ و محمدی، جمال. (1389). تحلیل عناصر اقلیمی باد و بارش با تأکید بر طراحی شهری، مطالعه موردی شهر اصفهان. مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی. 21(3)، 82-61.
قیومی بیدهندی، مهرداد. (1383). باغ ایرانی حکمت کهن، منظر جدید.(ویرایش1). تهران: انتشارات موزه هنرهای معاصر تهران.
مصطفی‌زاده، مصطفی. (1387).طراحی موزه باغ ایرانی بر اساس فرهنگ باغ سازی در ایران.پایان‌نامه کارشناسیارشد معماری. دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
مفیدی شمیرانی، سید مجید. (1387). اقلیم‌شناسی در معماری. (ویرایش1). تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.
میرفندرسکی، محمدامین. (1383). باغ ایرانی چیست؟ باغ ایرانی کجاست؟. ماهنامه موزه‌ها، (41)، 19.
میرمیران، سید هادی. (1383). باغ ایرانی حکمت کهن، منظر جدید. (ویرایش1). تهران: انتشارات موزه هنرهای معاصر تهران.
واتسون، دانلد؛ و لب، کنت. (1376). طراحی اقلیمی. (وحید قبادیان و محمد فیض مهدوی،مترجمان). (ویرایش2). تهران: دانشگاه تهران.(نشر اصلی اثر1983).

Alemi, M. (1997). The Royal Gardens of Safavid Period: Types and Models,Gardens in the Time of Great Muslim Empires, Theory and Design, edited by Petroccioli,A & Leiden,B. New York. Koln.
Benson, J., & Roe, M. (2007). Landscape and Sustainability. (2th Ed). UK: Taylor & Francis.
Hooshangy, F. (2000). Isfahan City of Paradise, A Study of Safavid Urban Pattern and Symbolic Interpretation of the Chaharbagh Gardens. Unpublished Master of Architecture Thesis. Carleton University,Ottawa, MA.
Leszczynski, N.A. (1997). Planting the Landscape; A Professional Approach to Garden Design. New York: John Wiley and Sons Inc Publishers.
Nielsen, H.K. (2002). Stay Cool: a Design for the Built Environment in Hot Climates. Uk: James & James (Science Publishers).
Norouzian Pour, H., Motahari rad , M., & Motaghi pishe,S. (2012). Persian Gardens are SustainableGardens: Scrutinize the Sustainability Features in Persian Gardens. 2th International Conference on Architectural Transition through the Silk Road. Jul, P:280-285.Nishinomya.
Pineo, R., & Barton, S. (2009). Sustainable Landscape Materials and Practices. Retrieved April 5,2014. from http://extension.udel.edu/factsheet/sustainable-landscape-materials-and-practices.
Pidwirny,M. (2012).  Dry Climate- B climate type. Retrieved October10,2012.from.http://www.eoearth.org/view/article/162271
Klett,J.E., & Cummins, A. (2014).sustainable landscaping. Retrieved February. 29,2014,Fromhttp://www.ext.colostate.edu/pubs/garden/07243.htm
ASLA. (2014). Retrieved December2014 from:http://www.asla.org/sustainablelandscapes/about.html
Unesco. (2012). Retrieved August 2014 from: https://whc.unesco.org/uploads/nominations/1372