شناسایی و اولویت‌بندی راهکارهای مسکن انعطاف‌پذیر منطبق با سبک زندگی (مطالعه موردی: استان تهران)

الموضوعات :

مهسا زارع شهامتی ¹ , ندا صحراگردمنفرد ² , سیدعباس یزدانفر ³

1 - کارشناس ارشد، معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.
2 - دانشیار، معماری، دانشکده معماری وشهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران.
3 - استادیار، معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 20 الإثنين , رجب, 1443 تاريخ التأكيد : 24 الأحد , جمادى الأولى, 1444 تاريخ الإصدار : 01 الجمعة , شوال, 1444

الکلمات المفتاحية: مسکن انعطاف‌پذیر, سبک زندگی, دموگرافیک, سازمان‌دهی کالبدی,

ملخص المقالة :

مسکن در دوره‌های گوناگون، بستر پاسخ‌دهی به نیاز‌های مادی و روانی افراد بوده‌است. مسکن انعطاف‌پذیر پاسخگوی مناسبی به سبک‌زندگی همه افراد شامل خواسته‌های آن‌ها درباره تمایلات فردی، اجتماعی و اولویت‌هایشان می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی میزان ارتباط راهکار‌های انعطاف‌پذیری با سبک‌زندگی می‌باشد؛ لذا ابتدا ریزمعیار‌های این دو مؤلفه با روش تحلیلی-توصیفی استخراج گردید. سپس با روش پیمایشی و ابزار پرسش‌نامه با حجم نمونه ۴۱۶ نفر از ساکنین استان تهران اولویت‌های ریزمعیار‌های انعطاف‌پذیری با سبک‌زندگی شناسایی‌گردید. تحلیل داده‌ها توسط برنامه ۲۰ SPSS و آزمون همبستگی انجام‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد رابطه همبستگی فضای خام در بالاترین اولویت می‌باشد. درنظرگرفتن کاربری خاص برای هر فضا با توجه به شغل افراد و همچنین استفاده حداکثری از هرفضا برای هدفی مشخص، از دلایل اولویت این مورد می‌باشد. فضای چندعملکردی و قابلیت تقسیم‌پذیری به ترتیب در اولویت‌های بعدی قرار دارند. سازگاری حداکثری فضا با توجه به نیاز افراد در سنین مختلف و جایگاهشان از عوامل ارجحیت این سه پارامتر می‌باشد.

المصادر:

8. باینگانی، بهمن؛ ایراندوست، فهیم؛ و احمدی، سینا. (1392). سبک زندگی از منظر جامعه‌شناسی، مقدمه‌ای بر شناخت و واکاوی مفهوم سبک زندگی. مهندسی فرهنگی، 8(77)، 56-74.


9. رحیمی، علی؛ و رازقی نصرآباد، حجیجه بی بی. (1398). تحولات و چالش‌های ساختاری و کارکردی نهاد خانواده در ایران: یک مرور نظام‌مند. جمعیت، 26(109)، 55-90.


10. زندیه، مهدی؛ اقبالی، رحمان؛ و حصاری، پدرام. (1390). روش‌های طراحی مسکن انعطاف‌پذیر. نقش‌جهان، 1(1)، 105-95.


11. سرایی، حسن. (1385). تداوم و تغییر خانواده در جریان گذار جمعیتی ایران. نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، 1(2)، 37-60.


12. علی‌الحسابی، مهران؛ و برهانی داریان، فرناز. (1386). مسکن انعطاف‌پذیر. مسکن و انقلاب، نمایه دفتر پژوهش‌های اسلامی آستان مقدس رضوی، 117، 20-35.


13. غفوریان، میترا؛ و آقایی، سپیده. (1395). بازشناسی و اولویت‌بندی معیارهای انعطاف‌پذیری در طراحی مسکن آپارتمانی ایران. صفه، 26(74)، 41-64.


14. فاضلی، محمد. (1399). مصرف و سبک زندگی، (ویرایش1)، تهران: نشر علمی فرهنگی.


15. سازمان برنامه بودجه کشور. (1398). سالنامه آماری جامعه استان تهران. تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تهران. 


16. Aryani, N. P., & Jen-Tu, K. (2020). Environmental behavior analysis of social housing units in Surabaya, Indonesia. Journal of Asian Architecture and Building Engineering, 20(4), 398-413.


17. Cellucci, C., & Di scivo, M. (2015). The flexible housing: criteria and strategies for implementation of flexibility. Journal of Civil Engineering and Architecture,9 (7), 845-852.


18. Durmaz, M. (2020). Flexible housing in the 21^st century: three contemporary case studies. unpublished master's thesis, Middle East Technical University, Turkey, 


19. Geraedts, R. (2008).Design for change; flexibility key performance indicators. In I3CON Conference, May 14,(PP.1-14). Loughborough: UK.


20. Estaji, H. (2017). A Review of Flexibility and Adaptability in Housing Design. International Journal of Contemporary Architecture ”The New ARCH“, 4(2), 37-49. 


21. Hosseini ravi, R., & Guardiola, E. (2015). Flexible housing: The role of spatial organization in achieving functional. International journal of architectural research Arech-IJAR,9(2), 4-8. 


22. Habraken, N. (2008). Design for flexibility. Building Research and Information - Building Res Inform, 36(3), 290-296.


23. Lutolli, B. (2022). A View of Flexible Housing in Germany-The Potential of Flexible Housing to Cope with the Social Changes of Users, Unpublished Doctoral thesis, Bauhaus University Weimar, Weimar, Germany.


24. Malakouti, M., Faizi, M., Hosseini, S. B., & Maleki, S. (2018). Evaluation of Flexibility Components for Improving Housing Quality using Fuzzy TOPSIS Method. Journal of Building Engineering, 22, 154-160.


25. Rian, I. M. (2011). Multicultural Flexible Housing: Addressing the Need and Scope of Flexible Housing in Cosmopolitan Indian Cities. In 5th International Conference & Workshop On Built Environment In Developing Countries, May 11,(PP.1-21). Penang,  Malysia.


26. De Paris, S., & Lopes, C.N. (2018). Housing flexibility problem: Review of recent limitations and solutions. Frontiers of Architectural Research, 7(1), 80-91.


27. Schneider, T., & Till, J. (2005). Flexible housing: Opportunities and limits. Arq-architectural Research Quarterly, 9(2), 157-166.


28. Schneider, T., & Till, J. (2007). Flexible housing. Arq-architectural Research Quarterly, 9(3/4), 287-296.


29. Yoon, C., Kim, M., Park, J., & Lee, J. (2022). A case study on a flexible floor plan design for South Korean apartments using two types of margins. International. 47(2), 207-217.


30. Zarrabi, M., Yazdanfar, S. A., & Hosseini, S. B. (2022). Usage of lifestyle in housing studies: a systematic review paper. Journal of Housing and the Built Environment. 37(2),575-594.