مطالعه استفاده از فناوریهای نوین در دستگاه دروغسنج در مناظرههای انتخاباتی تلویزیونی
الموضوعات :علی اکبر رزمجو 1 , محدثه رزمجو 2
1 - استادیار گروه ارتباطات، دانشکده ارتباطات و رسانه، دانشگاه صدا و سیما، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: مناظره تلویزیونی, انتخابات, تبلیغات سیاسی, دستگاه دروغسنج, فناوری نوین,
ملخص المقالة :
انتخابات یکی از مهمترین ارکان مردمسالاری و تجلی حضور و آزادی ملتها در تعیین سرنوشت خویشتن است. و مناظرههای انتخاباتی تلویزیونی نیز یکی از روشهای تبلیغی جهت حضور حداکثری مردم و کمک به انتخاب آگاهانه شهروندان میباشد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به موضوع استفاده از دستگاه دروغسنج در مناظرههای تلویزیونی پرداخته است، و هدف آن بالا بردن میزان امکانات قدرت انتخاب مردم در انتخاب کاندیدای مورد نظر است. تلفیق پتانسیلهای برانگیخته مغزی و سیگنالهای محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانههای تشخیص فریب، تشخیص دروغ بر مبنای سیگنالهای فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با بهرهگیری از شبکه عصبی، تجزیه و تحلیل احساسات از طریق سیگنالهای مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره، تشخیص فریب از طریق ویدیوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد در حین پروتکل، تشخیص دروغ با بکارگیری حجم خون شریانی در پلیگرافی و با استفاده از تفکیککننده خطی در نرمافزار متلبدر حین مناظرههای تلویزیونی، از مهمترین یافتههای تحقیق میباشند.
آرنسون، الیوتو پراتکانیس، آنتونی، (1379). "عصر تبلیغات: استفاده و سوءاستفاده روزمره از اقناع"، (مترجمان کاووس سیدامامی و محمدصادق عباسی)، تهران: انتشارات سروش، ص. 13.
امیری، مجتبی. و صدقی، مهدی. (1397). "تبیین الگوی انتخاب راهبرد کنش گفتوگویی توسط مناظرهکنندگان مورد مطالعه: مناظرههای انتخاباتی"، فصلنامه علمی رسانههای دیداری و شنیداری، دوره 13، شماره 3(30)، صص. 83-107.
آذرنوش، مهدی.، یونسی هروی، محمدامین. و صرافان، رسول. (1394). "تشخیص دروغ با به کارگیری سیگنال حجم خون شریانی در پلیگرافی و با استفاده از تفکیککننده خطی در نرمافزار متلب"، مجله پزشکی قانونی ایران، دوره 21، شماره 2، صص. 75-82.
آقابابایی، حسین. و احمدی ناطور، زهرا. (1391). "فناوری دروغسنجی؛ تهدیدی بر علیه حریم خصوصی"، پژوهشنامه حقوق کیفری، دوره 3، شماره 2(6)، صص. 7-28.
اسماعیلی، محمدمهدی. و موحدیان، احسان. (1388). "انتخابات در نظام جمهوری اسلامی و بررسی نقش رسانه ملی در آن"، فصلنامه پوهشهای ارتباطی، دوره 16، شماره 1(57)، صص. 175-192.
ابوطالبی، وحید. (1385). "تجزیه و تحلیل مؤلفههای شناختی سیگنال الکتریکی مغز و کاربرد آن در دروغسنجی"، پایاننامه دکتری، تهران، دانشکده مهندسی پزشکی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
بهمنی، زهرا.، قدوسی، مهراد. و محمدیان، امین. (1392). "تشخیص فریب با استفاده از ویدیوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد در حین پروتکل دروغسنجی زمان کوتاه"، مجموعه مقالات بیستمین کنفرانس مهندسی پزشکی ایران، تهران.
بلاشآبادی، علی. (1388). "تحلیل گفتمان مناظرههای تلویزیونی انتخابات دهم ریاستجمهوری ایران"، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه صدا و سیما.
دارابی، علی. (1388). "جامعهشناسی انتخابات و رفتار انتخاباتی در جمهوری اسلامی ایران"، فصلنامه سیاست خارجی، دوره 23، شماره 2، صص. 307-342.
خدابخشی، محمدباقر. و صبا، ولیاله. (1397). "تجزیه و تحلیل احساسات افراد از طریق سیگنالهای مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره"، مجله علوم پیراپزشکی و بهداشت نظامی، دوره 13، شماره 3، صص. 12-19.
سلطانیفر، محمد.، مظفری، افسانه.، هاشمی، شهناز. و هداوندخان، سمانه. (1396). "بررسی شیوههای تبلیغاتی سیاسی در فضای مجازی از نظر دانشجویان ارتباطات"، فصلنامه مطالعات رسانهای، دوره 7، شماره 1(16)، صص. 23-36.
سیدامامی، کاووس. (1388). "تلویزیون و انتخابات ریاستجمهوری در ایران"، فصلنامه پژوهش ارتباطی، دوره 16، شماره 57(1)، صص. 63-91.
سعیدی، زهرا. (1393). "بررسی تأثیرات مناظرههای تلویزیونی در انتخابات دهم و یازدهم ریاستجمهوری مطالعه موردی شهر تهران"، فصلنامه مطالعات انتخاباتی، دوره 3، شمارههای 7-8، ص. 107.
شایان، سناء. (1394). "بررسی کارزار سیاسی نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری دوره یازدهم 1392 (تحلیل گفتمان فیلمهای تبلیغاتی دکتر حسن روحانی و دکتر سعید جلیلی)"، پایاننامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علامه طباطبایی.
شریفی، سیدمحمد.، فرجیان، محمدمهدی.، دیانی، میکائیل. و سلمانیزاده، شمسی. (1394). "تأثیر مناظرههای تلویزیونی به عنوان یک روش تبلیغاتی به شکلدهی به نظر رأیدهندگان در انتخابات ریاستجمهوری در سال 92 (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاههای ایران)، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، دوره 22، شماره 83، ص. 53-67.
رابرتسون، یان. (1374). "درآمدی بر جامعه، با تأکید بر نظریههای کارکردگرایی، ستیز و کنش متقابل نمادی"، (ترجمه حسین بهروان)، چاپ دوم، مشهد: آستان قدس رضوی.
غیاثوند، حسن. و رئوفی اوغانی، شیرین. (1394). "بررسی مشارکت سیاسی و رفتار رأیدهی شهر تهران با تأکید بر نقش رسانه ملی"، فصلنامه منافع ملی، دوره 1، شماره 1، صص. 93-122.
قدوسی، مهراد.، مطیع نصرآبادی، علی.، ترابی، شهلا.، محمدیان، امین. و مهرنام، امیرحسین. (1394). "تلفیق پتانسیلهای برانگیخته مغزی و سیگنالهای محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانههای تشخیص فریب"، فصلنامه پردازش علائم و دادهها، شماره 2(24)، صص 73-86.
عیوضی، محمدرحیم. (1388). "تأثیر رسانه بر رفتارهای انتخاباتی"، فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، دوره 16، شماره 57(1)، صص. 157-174.
یاوری، اسداله. (1394). "تحلیل حقوقی بر نقش و جایگاه رسانهها در انتخابات"، فصلنامه تحقیقات حقوقی، زمستان، دوره 18، شماره 72، صص. 201-232.
یونسی هروی، محمدامین.، خلیلزاده، محمدعلی.، صرافان، رسول. و آذرنوش، مهدی. (1391)، "تشخیص دروغ بر مبنای سیگنالهای فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با استفاده از شبکهی عصبی"، دو فصلنامه علوم پردازش علائم و دادهها، دوره 9، شماره 2(18)، صص. 49-60.
Klapper, Joseph. (1998). “The Effects of Mass Communication”, New York: Free press.
Maier, J. & Jansen, C. (2015). “When do candidates attack in election campaigns? Exploring the determinants of negative candidat messages in German televised debates”, Party Politics. New York. PP. 11.
Matte J.A. (1996). “Handbook of Polygraph Testing, Williamsville”, New York: J.A.M Publications. PP. 113.
Yarmahmoudi, M. (2006). “The Game of Media. Seminar at IRIB University”,
_||_
Klapper, Joseph. (1998). “The Effects of Mass Communication”, New York: Free press.
Maier, J. & Jansen, C. (2015). “When do candidates attack in election campaigns? Exploring the determinants of negative candidat messages in German televised debates”, Party Politics. New York. PP. 11.
Matte J.A. (1996). “Handbook of Polygraph Testing, Williamsville”, New York: J.A.M Publications. PP. 113.
Yarmahmoudi, M. (2006). “The Game of Media. Seminar at IRIB University”, Tehran. UT.
مطالعه استفاده از فناوری های نوین در دستگاه دروغ سنج در مناظره های انتخاباتی تلویزیونی
چکیده :
انتخابات یکی از مهم ترین ارکان مردم سالاری و تجلی حضور و آزادی ملت ها در تعیین سرنوشت خویشتن است.و مناظره های انتخاباتی تلویزیونی نيز يكي از روش هاي تبليغي جهت حضور حداکثری مردم و کمک به انتخاب آگاهانه شهروندان مي باشد.اين تحقيق با استفاده از روش توصيفي تحليلي به موضوع استفاده از دستگاه دروغ سنج در مناظره هاي تلويزيوني پرداخته است , و هدف آن بالا بردن ميزان امكانات قدرت انتخاب مردم در انتخاب كانديداي مورد نظر است. تلفیق پتانسیل های برانگیخته مغزی و سیگنال های محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانه های تشخیص فریب،تشخیص دروغ بر مبنای سیگنال های فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با بهره گيري از شبکه عصبی، تجزیه و تحلیل احساسات از طریق سیگنال های مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره،تشخیص فریب از طريق ویدئوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد در حین پروتکل،تشخیص دروغ با بکارگیری حجم خون شریانی در پلی گرافی و با استفاده از تفکیک کننده خطی در نرم افزار متلبدر حین مناظره های تلویزیونی،از مهمترين یافته های تحقیق مي باشند .
کلیدواژه ها : انتخابات ،تبلیغات سیاسی ، مناظره تلویزیونی ، دستگاه دروغ سنج ، فناوری نوین
مقدمه و بيان مسئله :
انتخابات، به ویژه انتخابات ریاست جمهوری یکی از مهم ترین ارکان دموکراسی و تجلی حضور و آزادی ملت ها در اداره کشور است. از مهم ترین مقولاتی که در بحث های مختلف درباره افزایش صحت کارایی انتخابات مطرح شده ، موضوع تبلیغات نامزدهایی است که قصد دارند با بیان ایده ها و برنامه هایشان توجه و اعتماد شهروندان را برای دستیابی به مناصب قدرت جلب کنند.با توجه به ابزارهای تبلیغاتی استفاده شده برای انتخابات در ایران، می توان دسته بندی کمپین های تبلیغاتی را شامل : تراکت ، پوستر ، تیزر تبلیغاتی ، فیلم تبلیغاتی ، گفتگوی تلویزیونی ، سخنرانی تلویزیونی ، گفتگوی نمایندگان نامزدها ، مناظره نامزدها و گفتگوی رادیویی در نظر گرفت، در این میان ، رسانه و دموکراسي دو مفهوم ارتباطي و سياسي هستند که از سالهاي دور با يکديگر ملازمه داشتند ، چه آن زمان که ادموند برک1، نماينده پارلمان انگليس خبرنگاران را رکن چهارم دموکراسي خواند و چه امروز که توسعه سريع و فراگير رسانه ها و اشاعه اطلاعات در عرصه هاي ملي و بين المللي، ساختار روابط سياسي و راهبردهاي رسانهاي و ارتباطي را به نحوي آشکار تحت تأثير خود قرار داده است. به طور کلی ، رسانه های جمعی به سه شیوه ی : 1 _ ایجاد فضای انتخاباتی ، 2 _ کمک به رأی دهندگان برای کسب اطلاع درباره نامزدهای رقیب ، 3 _ اقناع مخاطبان به ترجیح یک حزب یا یک فرد ، بر فرآیند انتخابات، اثرگذار می باشند(سیدامامی ، 1388 : 13). در کشور ما تلویزیون، نهادی دولتی و رسانهای فراگیر محسوب شده و از مهمترین و چهبسا قدرتمندترین کانالها برای رساندن اخبار و اطلاعات سیاسی هست و جایگاه مهمی در زندگی افراد دارد. طبق آمارهایی که در این رابطه وجود دارد افراد در ایران روزانه 2 تا 5 ساعت از وقت خود را به تماشای تلویزیون اختصاص میدهند. نامزدها در مناظرههای تلویزیونی به بيان ديدگاههاي خود و نقد نظرات و حتي عملكرد رقبا ميپردازند و مباحث مطرحشده توسط آنها، تأثیر زيادي بر شناخت مردم و درنهایت سبد رأی اين نامزدها دارد. بررسی و مطالعات صورت گرفته در مرکز پژوهشها و سنجش افکار سازمان صداوسیما، و پیمایشهای مشابه 4 مرکز معتبر نظرسنجی در ایران، از 87 طرح پیمایشی از تاریخ 14 آذر 95 لغایت 6 خرداد 96 (یک هفته پس از انتخابات) مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری شهر تهران، مراکز استانها، شهرهای تابعه و روستاها، نشان میدهد که میزان مشارکت مردم در انتخابات از 52.2 درصد در اولین نظرسنجی به 73.1 درصد در آخرین نظرسنجی افزایشیافته است. رشد 10 درصدی مشارکت دوم در بعد از مناظرهها، همچنین کاهش مرددین شرکت در انتخابات از 30 درصد به 18.5 درصد در 10 روز مانده به انتخابات و روند افزایش اعتماد مردم به دریافت اطلاعات و اخبار مربوط به انتخابات از طریق صداوسیما به میزان 77 درصد و اعتماد 55 درصد به آن در طول نظرسنجیها نشان از توفیقات رسانه، اقدامات مؤثر کمیسیون در امر تبلیغات، اطلاعرسانی دقیق، متقن و اطمینان بخش منتج به اعتماد مردم میباشد (سایت مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما).از مزاياي مناظره هاي تلويزيوني، ايجاد فرصت برابر براي نامزدها به منظور ارائه دیدگاه ها و نظریاتشان، در عمومی ترین رسانه کشور است که زمینه ای حداکثری را برای کسب آگاهی هر چه بیشتر رأی دهندگان در مورد نامزدهای انتخاباتی ایجاد می کند و موجب آگاهانه تر شدن مشارکت سیاسی شهروندان در انتخابات و افزایش مسئولیت پذیری آنان می شود . نامزدهای انتخاباتی در مناظره های تلویزیونی ، هیجانات شدیدی دارند که همین امر منجر به تقویت رفتار تدافعی در آنان و بروز سه حالت ، درست فکر نکردن درباره مسأله ، توزیع مجدد خون به هنگام ترس شدید و کاهش کنترل اندیشه بر رفتار، می گردد و نوع رفتار آنان را مغز پسین که عامل رفتار تکانه ای است ، تعیین می کند. سیستمی که دستگاه های دفاعی بدن را برای رویارویی با شرایط اضطراری آماده می کند ، بخش خودکار سیستم عصبی سمپاتیک می باشد. در یک آزمون دروغ سنجی، ترس از شناسایی و عواقب کار، باعث فعال شدن سیستم سمپاتیک می شود و فرد نسبت به دروغ واکنش نشان خواهد داد(میت2، 1996 : 113).بر اساس آخرين اطلاعات، در 57 كشور دنيا آزمونهاي دروغ سنجي از سوي دولت، يا بخش خصوصي يا هر دو، مورد استفاده قرار ميگيرد. از اين ميان، 20 كشور از امكانات آزمون قابل توجهي برخوردارند و چند كشور، تجهيزات پلي گرافي3، از جمله سيستمهاي کامپیوتری را تولید می کنند.كشورهاي آمريكا، كانادا، ژاپن و رژيم صهيونيستي در استفاده از انواع روشهاي دروغ سنجي پيشتاز هستند. در اين كشورها حتي انجمنها و دانشكده هاي آموزش دروغ سنجي (پلي گرافي ) نيز تأسيس شده است(ابوطالبی ، 1385 : 22 ). این مقاله با روش توصیفی تحلیلی سامان يافته است . تحقيق توصيف - تحليلي به توصيف و تفسير شرايط و روابط موجود براي نوشتن يك مقاله مي پردازد و داراي انواع: بر آوردي ، ارزشيابي ، موردي و تكاملي است كه در اين مقاله بر مدل ارزشيابي آن تكيه شده است . اين روش به ارزش گذاري در باره فوايد ، مطلوب بودن يا موثر بودن يك برنامه مي پردازد و به كاربرد يافته هاي خود توجه دارد و اغلب با توصيه هايي در جهت اقدامات سازنده همراه مي باشد . و با بكارگيري اين روش در پی بررسی اين سؤال است : آيا امکان استفاده از فناوری های نوین در دستگاه دروغ سنج در مناظره های انتخاباتی تلویزیونی وجود دارد ؟ در اين خصوص كار تحقيقاتي خاصي در داخل كشور انجام نپذيرفته است تنها آقابابایی و همکارش در سال 1391 در مقاله فناوری دروغ سنجی ؛ تهدیدی بر علیه حریم خصوصی به فرآیند و روش دروغ سنجی ، جلوه های نقض حریم خصوصی در آزمون دروغ سنجی و موارد به کارگیری آن در کشورهای دیگر پرداخته اند و لذا از اين باب تحقيق حاضر يك پژوهش نوآورانه تلقي مي گردد . ضمنا هدف اصلی این تحقیق بررسی این شیوه ی نوآورانه با فرضیه ی تحقق به کارگیری این روش در مناظره های انتخاباتی می باشد و هدف فرعی آن افزایش اعتماد عمومی مردم به سخنان کاندیداهای انتخاباتی و افزایش مشارکت انتخاباتی با سنجش تحقق پذیری شعارهای مناظرات انتخاباتی کاندیدا ها می باشد .
مبانی نظری:
انتخابات
انتخابات4 عبارت است از فرآیندی که از طریق آن، کسانی یک یا چند نامزد را برای انجام دادن کار معین برمیگزینند. در اصطلاح خاص، گزیدن نمایندگان برای مجلس قانونگذاری توسط مردم را انتخابات میگویند. نتیجهای که از انتخابات به دست میآید این است که افراد طی یک فرآیند رأیگیری رسمی، میتوانند نمایندگان مجلس یا رئیسجمهور را برای دوره معین قانونی انتخاب کنند.منظور ما از انتخابات پدیدهای سیاسی و مجموعه عملیاتی است که بیشترین حضور مردم در زمینه سیاست را موجب میشود و در جهت گزینش مسئولین عالی یک نظام و حکومت است و شامل انتخابات ریاست جمهوری، انتخاب نمایندگان و ... میشود ( اسماعیلی ، 1388).
تبلیغات انتخاباتی5
تبليغات انتخاباتي، گونهاي از تبليغات سياسي است و در مبارزههاي انتخاباتي نقش مهم و حياتي دارد. "اكثريت قريب بهاتفاق سياستمداران، مشاوران ارتباطجمعی و كارشناسان سياسي استخدامی از مشاوره آنان در جهت اقناع عامه و پيروزي در انتخابات بهره ميگيرند"(آرنسون6 و پراتکانیس7، 1379: 13).تبلیغات انتخاباتی فرآیند و فعالیتهایی است که قبل از زمان برگزاری انتخابات در یک بازه ی زمانی مشخص و در جهت معرفی نامزدها صورت می گیردکهاغلب دربرگیرندهی مسائل مهم جامعه و دغدغههای مخاطبان در زمینههای گوناگون اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مسائل شخصی نامزدهای انتخاباتی است که پخش آنها از رسانه ملی میتواند به حفظ و ایجاد فضای انتخاباتی، تکاپوی سیاسیو درنهایت موجب مشارکت سیاسی و افزایش آگاهی مردم و شناخت نسبت به نامزدهای شرکتکننده در انتخابات شود. تاریخچه مبارزات انتخاباتی در تلویزیون به سال 1952 میلادی و برنامه تلویزیونی درباره دوایت آیزنهاور8برمیگردد او در فیلمی به نام " آیزنهاور به آمریکا پاسخ میدهد"9 با مردم حرف زد و این فیلم بهصورت آگهی از تلویزیون پخش شد. ازآنپس این روند ادامه پیدا کرد و در دهههای بعد به اوج خود رسید. بهطورکلی نامزدي که در انتخابات شرکت میکند بیش از هر چیز باید در نظر داشته باشدكه بالفعل و پويا نگاهداشتن طرفداران،جلب حداکثری آرای سرگردان یعني جلب نظر کسانی که هنوز تصمیم نگرفتهاندو درنهایت جذب آرا از اردوگاه حاميان رقيب يكي از اهداف مهم مي باشد. نامزدها باید برای رسیدن به این اهداف نوعي برنامهریزی تبلیغاتي داشته باشند که از یکسو،امکان دستیابي به اهداف را پوشش دهد و از سوی دیگر تداوم، ماندگاری و ثباتاهداف بهدستآمده را تضمین کند.در ایران نیز با متداول شدن استفاده از تلویزیون، سیاستمداران را بر آن داشت تا از تلویزیون بهعنوان ابزار تبلیغ بهره ببرند. در ابتدا از تلویزیون تنها در جایگاه یک تریبون سخنرانی استفاده میشد و بعدازآن مناظرات و گفتوگوهای چالشی نامزدها در عرصه رقابتهای انتخاباتی، بر صحنه تلویزیون ظاهر شدند و این مانند همان روندی بود که از دهه پنجاه میلادی بهتدریج آغازشده بود. هماکنون نیز مشاوران تبلیغاتی هر کاندیدا میکوشند در ساخت فیلمهای انتخاباتی و با حضور در مناظره هاي انتخاباتي ، بهترین و گزیدهترین وجه آن نامزد را به تصویر بکشند و در رسانههای جمعی اثرگذاری چون تلویزیون به نمایش بگذارند (شایان، 1394: 11).
تبلیغات سیاسی
تبلیغات سیاسی مجموعه فعالیتها، تئوری سازیها و تبلیغاتی است که توسط فرد، حزب، سازمان یا حکومتی در جهت کسب و حفظ قدرت، تضعیف یا از میان بردن قدرت طرف مقابل، بسیج مردم بر له یا علیه یک هدف خاص و به عبارتی ایجاد مشروعیت و مقبولیت برای رهبر جریان با تفکری در یک جامعه صورت میگیرد.
تبلیغ بوسیله جلب اعتماد تودهها از طریق هماهنگی قولوعمل یا گفتار وکردار در جامعه جای خود را باز میکند. هرقدر این هماهنگی بیشتر و اعتماد تودهها به صداقت اطلاعات ارائه شده توسط رسانهها و دولت بیشتر باشد، میزان جذب افراد بیشتر خواهد شد. همچنین موفقیت تبلیغ در کشاکش سنت و نوگرایی است. به این معنا که یک تبلیغ زمانی موفق است که مفاهیم سنتی که ریشه در باورهای مردم دارد به شیوهای بدیع و نو ارائه شود.
مؤثرترین نوع تبلیغ فرآیندی است که مردم را بیاراده وادار به دیدن و شنیدن کند و اراده تفکر را از آنها سلب کند. در این میان تبلیغات دیداری، شنیداری یعنی استفاده از رادیو و تلویزیون مؤثرترین نقش را بازی میکنند(بلاش آبادی،1388).
مناظره تلویزیونی
با استفاده از شیوه های متنوع و مختلف ارائه برنامه و روشهای تدوین که در اختیار تهیه کنندگان و تدوینگران است صورت مي گيرد. میتوان ادعا کرد که تلویزیون با ترکیب منحصربه فرد شیوه ها و ژانرهای نمایشی کردن و اطلاع رسانی، در جایگاه خوبی قرار دارد و مي تواند "ترکیب مدنی"مناسبی از سطح بالای فکری در مناظره های منطقی سیاسی و تجلی دادن دموکراسی مشارکتی را فراهم کند . مناظره های تلویزیونی به طورطبیعی رقابتی هستند، نامزدهای انتخاباتی خطر بالقوه را ادراک میکنند. مناظره ها نیاز دارند که هم از نظر ساختاری و هم ازنظر پویایی، به عنوان یک رویداد دراماتیک، موفق باشند. ماهیت یک رویداد رسانه ای این است که یک وضعیت منفرد یا یک بافت و زمینه (مانند انتخابات) را به یک رویداد موقتی مشخص با یک شروع، میانه و پایان، تکمیل کند. رویدادها یک کارکرد اکتشافی را انجام میدهند، مردم را در یک فضای مشارکتی برای مشاهده و تبیین، به دورهم جمع میکنند. برخی پژوهشگران نظریه سیاسی و ارتباطات سیاسی، استدلال میکنندکه مناظره های مردم سالارانه به خصوص هنگامی که دربردارنده استانداردهای هابرماسی10 یا راولزی11 هستند که گردهمآیی را به آرامش و خونسردی فرامیخوانند(امیری ،1397 : 4 ). شواهدی وجود دارد که حضور مخاطبان در محل برگزاری مناظره بر میزان استفاده از حملات اثر میگذارد. حضور مخاطبان متناظر با کاهش پرخاشگری لفظی است. بنا به مطالعات مک کینی12،هنگامی که مخاطبان در محل برگزاری مناظره حضور داشته باشند، به نظرمیرسدکه نامزدها سطح حملات و برخوردهایشان را کاهش میدهند.فهمیدن عوامل مربوط به انتخاب راهبرد حمله توسط نامزدها و تحریک شدن آنها به حمله به رقبا در مناظره های تلویزیونی اهمیت دارد. مایر13 و جانسن14 در پژوهش خود، تعداد عامل محرک را پیشنهاد کرده اند. آنها این عوامل را به سه گروه اصلی دسته بندی کرده اند: ویژگی های نامزدها (فردی و سیاسی)، قالب و فرم اجرای مناظره و زمینه راهبردی در یک مناظره (مایر و جانسن ، 2015 :11).
دستگاه دروغ سنج :
با توجه به قدمت روش دروغ سنجي ، دستگاه دروغ سنجی به دو دسته كلاسيك و نوين تقسيم ميشـود. كلاسيك و كارهاي تحقيقاتي و عملياتي فراواني كه بر روي آن انجام شده است، امروزه قواعد و دستورالعمل هاي معتبر و دقيقي براي نحوه طراحی آزمون ، روش تفسیر علامت ها و حتي مشخصات محل آزمون در اين روش تدوين شده است. همچنين امروزه با بهره گيري از قابليت هاي پردازشي رايانه (پليگرافي رايانه اي )، سرعت و كيفيت عملكرد بهتري يافته است. با اين حال همواره تلاش هايي براي يافتن روشهاي جايگزين براي آن وجود داشته است. هدف از طراحي اين روش ها اعم از تعداد و نحوه تنفس حين كار با دستگاه، بررسي خاصيت گالوانيك پوست و بررسي فشار خون و ضربان قلب ميباشد. ، عموما بالا بردن دقت تشخيص روش و رفع بعضي از محدوديت هاي روش دروغ سنجي كلاسيك، از جمله زمانگير بودن آزمون، نياز به تماس حسگرهايي به بدن سوژه و عدم امكان انجام آزمون بدون آگاهي سوژه بوده است . در هر يك از اين روش هاي جايگزين، از يك يا چند پارامتر حياتي ديگر به عنوان نشانه هاي دروغ گويي استفاده ميشود كه از جمله ی آنها ميتوان به لرزش صدا ، الگوي حركات پرشي چشم، قطر مردمك چشم، توزيع جريان خون ناحيه اي در مغز و پتانسيل هاي الكتريكي مغز اشاره كرد. در مورد اخير يعني پليگرافي بر اساس سيگنال هاي برانگيخته مغزي كه راهكارهاي پيشرفته ثبت، پردازش و تجزيه و تحليل سيگنال هاي مغزي را به كار ميگيرد، كيفيت و كارايي بالاتري را نسبت بـه پلي گرافي كلاسيك و روشهاي ديگر گزارش داده اند و همچنان جزء پروژه هاي مفتوح و به روز دنيا ميباشد؛ هرچند به نظر ميرسد به علت جديد بودن موضوع، هنوز راه درازي را براي به ثمر نشستن نهايي در پيش دارد . دروغ سنج هاي مدرن، الگوهاي تنفس، فعاليت قلبي - عروقي و واكنش هاي الكتريكي پوست كه توسط سيستم عصبي ناخودآگاه كنترل ميشود را بررسي و ثبت و ضبط ميكنند و در حال حاضر با سخت افزارهاي پيشرفته ديجيتالي شده اندكه عبارتند از: 15FMRI ، روش تصويربرداري از مغز با امواج نزديك مادون قرمز، دروغ سنجي با استفاده از مؤلفه مغزي P300، دروغ سنجي با استفاده از مؤلفه مغزي CNV و روش های نوین دیگر می باشد(آقا بابایی و همکار ، 1391 : 9) .
چارچوب نظري
نظريه كاركرد گرايي
هارولد لاسول نقش سياسي ارتباطات را فراتر از اعمالي چون اقناع و مبارزات انتخاباتي مي داند وي كاركرد هاي ارتباطات اجتماعي را به سه دسته ذيل تقسيم مي كند :
الف: نظارت : جمع آوري اطلاعاتي كه جامعه در باره احتياجات ، مخاطرات و فرصت ها بايستي بداند تا به مسائلش پاسخ گويد
ب: همبستگي :به كار بستن پاسخ جامعه درمورد اطلاعات مربوط به سياست گذاري ها ، خود سازماندهي توزيع قدرت ، و مسئوليت ها و متحول ساختن الگوها به نحوي كه مورد نياز است
ج: جامعه پذيري : تا در آينده شهرونداني مسئول ومفيدي باشند و بزرگسالان نيز اطراف يك شبكه از علوم و عقايد با يكديگر هم پيمان خواهند شد ( شرام 1389 : 88 به نقل از يعقوبي و ديگران ، 1398 : 242 ) . اين كاركرد در تشكيل تصميم گيري سياسي نيز سودمند است . رسانه ها به عنوان مهمترين وسايل ارتباطي قادرند با جمع آوري و انعكاس نظرات ، انتقادات ، عقايد مردم و مسئولان ضمن بر قراري ارتباط عمودي ميان مسئولان ، حكومت و مردم ، به عنوان ابزار سياسي در ايجاد فرهنگ مشاركتي نقش ايفا مي كنند و از اين طريق بر تبليغات انتخاباتي نيز اثر مي گذارند .
تبليغات انتخاباتي با تكيه بر نقش آگاهي بخش خود ، به گزينش افراد لايق و دستيابي آنها به لايه هاي اقتدار در نظام سياسي و در نهايت ، تحقق دموكراسي به نحو شايان توجهي خدمت مي كند ( سلطاني فر و همكاران ، 1391: 17 ) . با تغيير و تحول فنآوري روش هاي تبليغاتي نامزد هاي انتخاباتي با هدف جلب آرائ ، تغييرات اساسي پيدا كرده است از اين رو لازمه نقش آفريني در انتخابات آگاهي از عناصر تبليغاتي است و يكي از اين عناصر قدرتمند در اين زمينه ، تلويزيون است كه بر ميزان و چگونگي مشاركت سياسي جامعه در انتخابات تاثير مي گذارد. در اين ميان مناظره هاي تلويزيوني ، نقش بسيار مهم در چگونگي بر داشت بينندگان از هر يك از نامزدها دارد ( شريفي ، 1394: 60 ) . و در نهايت بر چگونگي رأي دادن آنها تأثير گذار است .
انديشمندان ارتباطات بر اين باورند كه هدف از مناظره و مباحثه ، تحت تأثير قرار دادن افكار و عقايد شركت كنندگان در ارتباطات است ( عيوضي ، 1388 به نقل از شريفي مقدم ، 1394: 60 ) . نامزد ها بايد رأي دهندگان را متقاعد كنند كه نسبت به رقباي خود ارجح هستند ( چوا و بنوتا ، 2006 به نقل از شريفي مقدم ، 1394 : 61 ) و يكي از اين مهمترين اين ابزارها ، مناظره نامزدها و گفتگوهاي راديو و تلويزيوني است . تلويزيون با برگزاري مناظره هاي تلويزيوني بيشتر در ايجاد شور انتخاباتي و حضور حداكثري مردم در انتخابات ، نقش آفريني مي كند و مخاطبان را بيشتر و عميق تر در جريان اختلاف نظر ها و سطح توانمندي نامزدها قرارمي دهد . عمده تحليل گران ، مشاركت 85 درصدي در انتخابات را نتيجه مناظره نامزدها مي دانند .( سعيدي ، 1393: 107 ) .
تجزيه و تحليل يافته ها
فناوری های نوین دستگاه دروغ سنج :
تلفیق پتانسیل های برانگیخته مغزی و سیگنال های محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانه های تشخیص فریب در دستگاه دروغ سنج :
در این روش ، تحریک و ثبت هم زمان سیگنال های مغزی و محیطی در حین یک آزمایش GKT16 و بررسی امکان افزایش درصد صحت های حاصل از روش تلفیقی نسبت به روش های جداگانه مدنظر بوده است. با توجه به این نکته که سیگنال های مغزی بیانگر فرآیندشناختی ایجاد شده به واسطه ی یک تحریک هستند، در حالی که سیگنال های محیطی استرس ایجاد شده در اثر تحریکی خاص را نشان می دهند، به نظر می رسد که ثبت هم زمان این دو دسته از سیگنال در طی یک روال GKT بتواند اطلاعات بیشتری را برای جداسازی گروه خطاکار از بی گناه در دست قرار دهد. از سوی دیگر با توجه به اینکه سامانه های دروغ سنجی در بعضی از موارد در مورد سرنوشت یک فرد تصمیم می گیرند ، لازم است با استفاده از روش های مختلف سعی در کاهش خطای تشخیص این سامانه ها شود، لذا استفاده از روش های تلفیقی نیز در راستای کاهش خطای تشخیص و همچنین برای کاهش اثر مقابله از سوی سوژه ، حائز اهمیت می شوند . معضلات اصلی تلفیق سیگنال های مغزی و محیطی عبارتند از : نخست ، تفاوت موجود در منشأ ایجاد سیگنال های مغزی و محیطی که به ترتیب ناشی از محرک های شناختی و استرسی می باشند.و دوم آنکه ، پیاده سازی مناسب الگوی ادبال با هدف استخراج P300 ، نیازمند17ISI کوچک (در محدوده 2 ثانیه) است ، اما این امر موجب کاهش کیفیت در تفکیک محتوای تراسه و هم پوشانی زمان پاسخ در سیگنال های محیطی می شود، در مورد سیگنال های18SCR حداقل ده تا پانزده ثانیه زمان لازم است تا اعصاب پاراسمپاتیک واکنش فیزیولوژیک ایجاد شده را مهار کرده و سیگنال به خط پایه ی خود بازگردد. به منظور مصالحه ی بین دو حالت ، در این روش فاصله بین تحریک های پروب و هدف با بیش ترین فاصله ی تصادفی چیده شده اند و درصد صحت آشکارسازی خطاکار_ بی گناه 80 درصد حاصل شده است. و در نتیجه این روش دارای کیفیت مطلوب در تحریک و ثبت هم زمان پاسخ های مغزی و محیطی كانديداهاي شركت كننده در مناظره ها در طی یک فرآیند GKTمي باشد(قدوسی و همکاران ، 1394 : 82).
تشخیص دروغ بر مبنای سیگنال های فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با استفاده از شبکه ی عصبی در دستگاه دروغ سنج :
طبق نتایج به دست آمده از آزمایش های گوناگون در هنگام استرس، با فعال شدن پاسخ " نبرد یا فرار" در بدن ، ضربان قلب ، حجم خون و فشارخون بالارفته و فرد شروع به تعریق می کند. بر این اساس سیگنال های حجم خون و هدایت الکتریکی پوست بیشترین وابستگی را به حالات روانی افراد و به خصوص استرس دارند. تا کنون تمامی سامانه های پلی گرافی که بر پایه ی سنجش استرس مورد استفاده قرار گرفته اند ، با چهار یا پنج سیگنال ، صحت اظهارات شخص را مورد بررسی قرار داده اند. در این روش، یک سامانه دروغ سنجی پلی گراف تنها با استفاده از دو سیگنال طراحی شده است. برای این منظور با ثبت دو سیگنال فتوپلتیسموگراف و هدایت الکتریکی پوست ، ویژگی هایی در حوزه ی زمان و فرکانس از دو سیگنال استخراج شده و بر اساس آزمون آماری t ، ویژگی های مؤثر از بین کل ویژگی های استخراجی انتخاب شده است. با اعمال ویژگی ها به ورودی شبکه ی خطی و شبکه های عصبی MLP19 وElman20، صحت اظهارات شخص بررسی می شود.در آزمون های استرس سنجی، هر دو نوع خطای FN21 و FP22 نامطلوب هستند. رخداد FN در واقع به این معناست که یک فرد دارای استرس زیاد ، کم استرس تشخیص داده شود، روش حاضر دارای نرخ خطای FN پایین تر است و می تواند استفاده از آن در کارهای میدانی پیشنهاد شود.روش حاضر بر اساس تعداد سیگنال های کمتر و هزینه ی ثبت پایین تر و با استفاده از پردازش های مناسب به درصد صحت 87 دست یافته است و می تواند به عنوان روش مناسبی در ميزان بررسي صداقت گفتاري كانديداي شركت كننده در مناظرات پیشنهاد شود(یونسی هروی و همکاران ، 1391: 57).
تجزیه و تحلیل احساسات افراد از طریق سیگنالهای مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره در دستگاه دروغ سنج:
در روش تابع نگاشت پوانکاره ، سیگنال از حوزه زمان به فضای حالت منتقل میشود که در آن توصیف دقیق تری از دینامیکهای مغزی به دست می آید. هنگامی که نقاط پر اطلاعات سیگنال، فضای حالت را بسازند اطلاعات به دست آمده منجر به نتایجی قابل اطمینان میشوند. در اطلاعات ، نقاط قله های سیگنال به عنوان نقاط دارای اطلاعات زیاد در نظر گرفته شده و فضای حالت از طریق فاصله زمانی بین قله ها ساخته میشوند. عملکرد تابع نگاشت پوانکاره در ایجاد تمایز بین سطوح مختلف احساسی در برخی از الکترودها موفقیت آمیز بوده است. به طور دقیق تر برای سه حالت احساسی خوشایندی و برانگیختگی مقادیر منفی همبستگی، گزارش شده است که نشان از وجود رابطه معکوس در برخی از الکترودها است.این روش، توانایی بیشتری در ایجاد تمایز میان سطوح مختلف سه حس اول دارد. همانگونه که اشاره شد، بر اساس فاصله زمانی بین قله های سیگنال مغزی این تابع شکل می گیرد. در نتیجه قادر است تغییرات فرکانسی سیگنال ها را بروز دهد. در این روش چون شکل ظاهری سیگنال مغزی در حالت مختلف احساسی دارای تفاوت ظاهری معنادار نیست، تمایز بین احساسات توسط تابع نگاشت پوانکاره در الکترودهای محدودی ظاهر می شود. بنابراین قابلیت های این روش در شناسايي سیگنال های مغزی كانديداها در حين مناظره مي تواند مورد استفاده قرار گيرد(خدابخشی و همکار ، 1397 : 17).
تشخیص فریب با استفاده از ویدئوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد در حین پروتکل دروغ سنجی:
دورنمای استفاده از تصاویر حرارتی در تشخیص فریب به دلیل عدم نصب حسگرهای معمول ، دارای مزیت های بسیاری می باشد که از آن جمله می توان به سهولت اجرای آزمون و همچنین عدم آگاهی فرد از انجام آزمون (کاهش امکان مقابله از سوی سوژه) اشاره نمود. در این روش ، ثبت سیگنال های حرارتی چهره فرد و سایر سیگنال های محیطی وی در حین یک پروتکل دروغ سنجی زمان کوتاه ( با ISI کوچک : 3 ثانیه) از 13 سوژه پرداخته می شود. قدرت پروتکل طراحی شده در برانگیختن واکنش فرد در مطالعات دیگری به اثبات رسیده است. با استفاده از تصاویر حرارتی ، صحت 92.30 درصد در جداسازی دو گروه خطاکار از بی گناه حاصل می شود و این در حالی است که این صحت با استفاده از سیگنال های SCR افراد ، معادل 84.61 درصد بوده است. هم چنین با استفاده از تصاویر حرارتی ، تمامی سوژه های خطاکار به درستی تشخیص داده می شوند( حساسیت صد درصد سیستم) ، در حالی که با هیچ آستانه ای برای دادگان SCR ، دستیابی به چنین حساسیتی امکان پذیر نمی باشد. این مسئله بیانگر امکان جایگزینی سایر سیگنال های محیطی با تصاویر حرارتی ، در غربالگری افراد مظنون به فریب کاریدر حين مناظره می باشد (بهمنی و همکاران ، 1392 : 181).
تشخيص دروغ با به کارگيري سيگنال حجم خون شرياني در پلي گرافي و با استفاده از تفکيک کننده خطي در نرم افزاز متلب :
در این روش ، ثبت سیگنال های سایکوفیزیولوژی از طریق یک آزمون قیاسی پلی گراف و با استفاده از سیستم پلی گرافی کلاسیک در دو گروه انجام می شود. پس از ثبت سیگنال ها با پیش پردازش مناسب ، اغتشاشات از سیگنال ها حذف شده و مشخصه هایی در حوزه زمان، از سیگنال های سایکوفیزیولوژی استخراج می گردد. برای بررسی معناداری متغیرهای استخراج شده در سؤالات مختلف از آزمون واریانس یک طرفه و برای مقایسه متغیرهای یک سؤال ، در دو سیگنال، از آزمون t استفادهمی شود. در نهایت تفکیک سؤالات راست و دروغ با اعمال متغیرها به یک تفکیک کننده خطی LDA23 انجام و درصد صحت تفکیک محاسبه می گردد. کلیه مراحل فوق با استفاده از نرم افزار متلب انجام می شود. سطح معناداری نیز پنج هزارم درصد است. تغییرات سیگنال حجم خون شریانی در سؤالات هدف ، نسبت به سایر سؤالات کاهش معناداری را نشان خواهد داد و سیگنال تغییرات حجم خون شریانی به جای سیگنال حجم خون مویرگی می تواند با درصد صحت بالاتری ، تفکیک سؤالات راست و دروغ را انجام دهد. بهترین نتایج نیز با ترکیب سیگنال ها و به کارگیری ویژگی های استخراجی از سیگنال حجم خون شریانی ، صحت تفکیک 33/81 درصد را نشان خواهد داد. این روش با جایگزین سیگنال مناسب می تواند به درصد صحت قابل مقایسه ای با سایر روش های پلی گرافی دست یابد و می تواند به عنوان روش مناسبی برای سیستم های غربالگری دروغ سنجی اظهارات كانديداها پیشنهاد شود.(آذرنوش و همکاران ، 1394 : 75).
بحث و نتیجه گیری :
رسانه به عنوان نیروي تأثیرگذار در فرایند آموزشی میتواند ضمن تثبیت افکار، اعتقادات، اصول، معانی، ارزشها، هنجارها و اخلاقیات، موجبات اصلاح نگرش هاي عمومی نسبت به سنت ها، آداب و رسوم اجتماعی را فراهم می آورد و بر سطوح مختلف جامعه چون تغییر سنت، ، آموزش، فرهنگ و خانواده و حتي رفتار انتخاباتي تأثير گذار باشد . بر اين اساس ، مناظره هاي انتخاباتي ميان رقباي اصلي، در صورتي كه از تلويزيون نشان داده شود ، بيشترين تأثير را بر مخاطبان می گذارد ، حتي زاويه اي كه دوربين تلويزيون انتخاب مي كند ، ميتواند در ارائه چهره هاي مقتدر يا ضعيف، مهربان يا خشن، صميمي يا رسمي از نامزدها مؤثر باشد . بررسي رفتار انتخاباتي مردم ، نحوه مواجهه آنها با نامزدها و تأثير پذيريشان از ابزارهاي تبليغاتي مختلف مي تواند در شكل دهي به مردم سالاري نيز مؤثر افتد . تحليل درست رفتارهاي انتخاباتي و ميزان موفقيت افراد و گروه هاي سياسي در انتخابات بستگي به شناخت رويكردها و نگرش هاي علمي و بهره گيري از ابزارهاي فني و رسانه اي دارد . امروزه تنها نمي توان با شيوه هاي سنتي به تحليل نامزدهاي انتخاباتي پرداخت و لذا چاره اي از بكار گيري فناوري نوين در اين خصوص نيست . نامزد هاي انتخاباتي عموما ، بسته ها و كمپين هاي تبليغاتي متعددي را طراحي مي كنند اما از اين ميان ، مناظره ها ، به ويژه مناظره هاي تلويزيوني از جايگاه خاصي برخور دارند و از مزاياي مناظره هاي تلويزيوني ، ايجاد فرصت برابر براي نامزدها به منظور ارائه ديدگاها و نظرياتشان است كه زمينه اي حداكثري را براي كسب آگاهي هر چه بيشتر رأي دهندگان در مورد نامزدهاي انتخاباتي را فراهم مي كند و موجب افزايش مسئوليت پذيري آنان مي گردد كما اينكه در اين مسير برگزاري مناظره هاي تلويزيوني با بهره گيري از فناوري نوين مي تواند مسير اثر گذاري را تعميق بخشد و از آنجايي كه مردم تلويزيون را مرجعي براي شناخت بهتر نامزدها مي دانند سرمايه گذاري بر روي مناظره هاي تلويزيوني و بالا بردن سطح كيفي آنها به لحاظ فني مي تواند در انتخاب بهتر رأي دهندگان مؤثر باشد گو اينكه اين امر تمركز رأي دهندگان را از انتخاب هاي احساسي به سمت انتخاب هاي عقلاني نيز سوق خواهد داد ( شريفي ، 1394: 12 ) . در این مسير ، یکی از چالش ها ، دانش استفاده از فناوري دستگاه دروغ سنج به موجب ذهن خوانی و دسترسی به اطلاعات مغز در مناظره های تلویزیونی است. مخالفان این امر معتقدند که استفاده از دستگاه در مسیر كار ، موجب فاصله دانش پزشکی از رسالت خود مبنی بر حفظ سلامت افراد مي باشد و تجاوز به حریم خصوصی افراد را محقق می سازد ، منتقدان با اشاره به اصل اختیاری بودن درمان و آزمایش پزشکی اذعان می دارند که همین امر بستر مخاطره انگیزی برای تسهیل تجاوزهای آتی را موجب می گردد . مدافعین استفاده از دستگاه ، به شواهد عصب شناختی در ارسال پيام و حتي مباحث حقوق اشاره می کنند ، به بیان آنان ، اطلاعات مغز می تواند همچون سایر امارات و شواهد اثبات دعوی در دادرسی به روشن تر شدن حقیقت کمک شایانی کند و از آن جا که استفاده از کلیه اقدامات مشروع برای کشف حق ، نزد دادرس از اقتضائات حداقلی عدالت می باشد ، لذا تجویز استفاده از فناوری های نوین در حقوق ، امری معقول و حتی ضروری است. كارگردان تلويزيوني هم ميتواند با شيوه نورپردازي، تنوع بخشيدن به مونتاژ تصاوير يا مكث، دوربين را بر روي نامزدها يا نماهاي باز يا بسته از چهره آنان، برای برجسته سازی نقش آنان در جهت تحقق دو رویکرد رسانه ملی بنابر اصل 175 مبنی بر حضور حداکثری مردم و کمک به انتخاب آگاهانه شهروندان به کار گیرد. ماده 14 قانون انتخابات مجلس و ماده 230 قانون انتخابات ریاست جمهوری بر پخش مناظره های انتخاباتی از تلویزیون اذعان دارد ، کما اینکه ماده 64 و 65 قانون انتخابات ریاست جمهوری به برخورداری برابر کاندیداها از امکانات صداوسیما اشاره می کند . لذا اگر قرار بر استفاده از فناوری نوین مطرح شده برای بهره گیری از دستگاه دروغ سنج در مناظره های انتخاباتی تلویزیونی باشد ، مواد 64 و 88 قانون انتخابات ریاست جمهوری به ترتیب به منع پخش مطالب غیرواقع علیه نامزدهای انتخاباتی و مجازات متخلفان اشاره دارد و ماده 6 قانون خط مشی کلی و اصول برنامه های سازمان صدا و سیما و اصل 175 قانون اساسی به پرهیز از هتک حرمت و ارج نهادن به حیثیت انسانی افراد و رعایت حقوق آزادی های بنیادین آنها می پردازد، بنابراین بهره گیری از فناوری نوین ذکرشده ضمن تحقق منع پخش مطالب غیرواقع در عین صیانت از آزادی بیان توسط کاندیداها ، موجب کشف حقیقت که از اقتضائات حداقلی عدالت است ، می گردد. در این بین عده ای بنابر اصل 22 و 23 قانون اساسی ، استفاده از این فناوری ها را تجاوز به حریم خصوصی و تفتیش عقاید می دانند و عده ای دیگر به مسئله تفریق شناختی و ارتباط ذهن و مغز در استفاده از دستگاه اشاره می کنند و آن را نقض ماده 69 قانون مجازات اسلامی (اوصاف اقرار کننده در حین اقرار) و نقض ماده 194 (عدم هرگونه شک و شبهه در خصوص محتوای اقرار) تلقی می کنند که این امر با توجه به فناوری های نوین ذکر شده در مقاله و اذن نامزد انتخاباتی مرتفع می گردد. با این وجود بنابر قانون احترام به حقوق و آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب 1383 ، باید هرگونه پرسش و استفاده از هرگونه از فناوری های نوین در موقع استعمال از دستگاه ، باید هماهنگ با خواست کاندیداها و منطبق با ماده 19 قانون خط مشی کلی ، اصول و برنامه های سازمان صداوسیما مصوب 1361 باشد. شایان ذکر است با وجود اینکه استفاده از دستگاه دروغ سنج به عنوان ادله انضمامی اثبات دعوی تلقی می گردد ولی در صورت تعارض امارات و قرائن ، ادله متقن عینی ارجحیت دارد. با توجه به بیان مطالب حقوقی فوق و نبود منع قانونی در استفاده از دستگاه دروغ سنج در مناظرات تلویزیونی ، قابلیت های فناوری های نوین مطرح شده در دستگاه دروغ سنج برای ظهور و بروز بهتر در مناظرات انتخاباتی شامل موارد ذیل می باشد : در روش تلفیق پتانسیل های برانگیخته مغزی و سیگنال های محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانه های تشخیص فریب ، کیفیت مطلوب در تحریک و ثبت هم زمان پاسخ های مغزی و محیطی در طی یک فرآیند GKT برای دستگاه دروغ سنج ایجاد می شود . در روش تشخیص دروغ بر مینای سیگنال های فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با استفاده از شبکه ی عصبی ، بر اساس تعداد سیگنال های کمتر و هزینه ثبت پایین تر و با استفاده از پردازش های مناسب به درصد صحت 87 در دستگاه دروغ سنج کمک می کند . در روش تجزیه و تحلیل احساسات افراد از طریق سیگنالهای مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره ، قابلیت این روش در دستگاه دروغ سنج باعث تقویت سیگنال های مغزی می گردد . در روش تشخیص فریب با استفاده از ویدئوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد ، امکان جایگزینی سایر سیگنال های محیطی با تصاویر حرارتی در غربالگری افراد مظنون به فریبکاری در دستگاه دروغ سنج می شود . در روش به کارگيري سيگنال حجم خون شرياني در پلي گرافي و با استفاده از تفکيک کننده خطي در نرم افزاز متلب ، با درصد صحت بالاتری در تفکیک سؤالات راست و دروغ و نیز ترکیب سیگنال ها و به کارگیری ویژگی های استخراجی از سیگنال حجم خون شریانی ، صحت تفکیک را به 33/81 درصد نسبت به سایر روش های پلی گرافی در دستگاه دروغ سنج می رساند . لذا استفاده دوره ای از همه ی این روش ها در مراحل مختلف مناظره های تلویزیونی توصیه می گردد .
منابع :
منابع فارسی :
1. آرنسون،الیوتو پراتکانیس، آنتونی، (1379)،"عصر تبلیغات: استفاده و سوءاستفاده روزمره از اقناع"،(مترجمان کاووس سیدامامی و محمدصادق عباسی) ،تهران: انتشارات سروش، ص 13
2. امیری ، مجتبی ، صدقی ، مهدی ، (1397) ، "تبیین الگوی انتخاب راهبرد کنش گفتگویی توسط مناظره کنندگان مورد مطالعه : مناظره های انتخاباتی" ، فصلنامه علمی رسانه های دیداری و شنیداری ، سال 13 ، شماره 3 ،ص 4
3. آذرنوش ، مهدی ، یونسی هروی ، محمدامین ، صرافان ، رسول ، (1394) ، "تشخیص دروغ با به کارگیری سیگنال حجم خون شریانی در پلی گرافی و با استفاده از تفکیک کننده خطی در نرم افزار متلب "، مجله پزشکی قانونی ایران ، دوره 21 ، شماره 2،ص75
4. آقابابایی ، حسین ، احمدی ناطور، زهرا ، (1391) ، " فناوری دروغ سنجی ؛ تهدیدی بر علیه حریم خصوصی"،پژوهشنامه حقوق کیفری، سال 3 ، شماره2،ص 9
5. اسماعیلی ، محمد مهدی ، موحدیان ، احسان ، (1388) ، "انتخابات در نظام جمهوری اسلامی و بررسی نقش رسانه ملی در آن" ، فصلنامه پوهش های ارتباطی ، سال 16 ، شماره 1،ص 175
6. ابوطالبی ، وحيد ، "تجزيه و تحليل مؤلفه هاي شناختي سيگنال الكتريكي مغز و كاربرد آن در دروغ سنجي"، پایان نامه دکتری ، تهران ،دانشکده مهندسی پزشکی ، دانشگاه صنعتي اميركبير ، (1385)، ص22
7. بهمنی ، زهرا ، قدوسی ، مهراد ، محمدیان ، امین ، (1392) ،" تشخیص فریب با استفاده از ویدئوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد در حین پروتکل دروغ سنجی زمان کوتاه" ، مجموعه مقالات بیستمین کنفرانس مهندسی پزشکی ایران ، تهران، ص 181
8. بلاشآبادی، علی، "تحلیل گفتمان مناظرههای تلویزیونی انتخابات دهم ریاست جمهوری ایران"،پایان نامه کارشناسی ارشد ، تهران ، دانشگاه صداوسیما،(1388)
9. دارابي ، علي ، ( 1388) ،" جامعه شناسي انتخابات و رفتار انتخاباتي در جمهوري اسلامي ايران " ، فصلنامه سياست خارجي ، شماره 89 ، صص 102_67
10. خدابخشی ، محمدباقر ، صبا ، ولی الله ، (1397)،" تجزیه و تحلیل احساسات افراد از طریق سیگنال های مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره" ، مجله علوم پیراپزشکی و بهداشت نظامی ، سال 13 ، شماره 3،ص17
11. سلطاني فر ، محمد ، مظفري افسانه ، هاشمي ، شهناز ، هداوندخان ، سمانه ، ( 1396) ، " بررسي شيوه هاي تبليغاتي سياسي در فضاي مجازي از نظر دانشجويان ارتباطات ، فصلنامه مطالعات رسانه اي ، سال 16 ، شماره 7،ص 17
12. سيد امامي، کاووس ، (1388) ،"تلويزيون و انتخابات رياست جمهوري در ايران"، فصلنامه پژوهش ارتباطی ، سال 16 ، شماره1، ص13
13. سعيدي ، زهرا ، 0 1393) ، " بررسي تاثيرات مناظره هاي تلويزيوني در انتخابات دهم و يازدهم رياست جمهوري مطالعه موردي شهر تهران" ، فصلنامه مطالعات انتخاباتي ، سال 3 ، شماره هاي 7 و 8 ، ص107
14. شایان، سناء، "بررسی کارزار سیاسی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دوره یازدهم 1392 (تحلیل گفتمان فیلمهای تبلیغاتی دکتر حسن روحانی و دکتر سعید جلیلی)" ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، تهران ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه علامه طباطبایی ، (1394)
15. شريفي ، سيد محمد ، فرجيان، محمد مهدي ، دياني ، ميكائيل ، سلماني زاده ، ( 1394) ، " تاثير مناظره هاي تلويزيوني به عنوان يك روش تبليغاتي به شكل دهي به نظر راي دهندگان در انتخابات رياست جمهوري در سال 92 ( مطالعه موردي : دانشجويان دانشگاه هاي ايران ) ، فصلنامه پژوهش هاي ارتباطي ، سال 22 ، شماره 3 ، ص 12
16. رابرتسون، يان ، (1374) ، "درآمدي بر جامعه ، با تأكيد بر نظريه هاي كاركرد گرايي، ستيز و كنش متقابل نمادي"، (ترجمه حسين بهروان) ، چاپ دوم، مشهد: آستان قدس رضوي
17. غیاثوند، حسن ، رئوفی اوغانی ، شیرین ، (1394) ، "بررسی مشارکت سیاسی و رفتار رأی دهی شهر تهران با تأکید بر نقش رسانه ملی" ، فصلنامه منافع ملی ، سال 1 ، شماره 1
18. قدوسی ، مهراد ، مطیع نصرآبادی ، علی ، ترابی ، شهلا ، محمدیان ، امین ، مهرنام ، امیرحسین ، (1394) ، "تلفیق پتانسیل های برانگیخته مغزی و سیگنال های محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانه های تشخیص فریب" ، فصلنامه پردازش علائم و داده ها ،شماره 2 ، پیاپی 24، ص 82
19. عيوضي ، محمد رحيم ، ( 1388) ، " تاثير رسانه بر رفتارهاي انتخاباتي " ، فصلنامه پژوهش هاي ارتباطي ، سال 16 ، شماره 1 ، ص 60
20. یاوری ، اسدالله ، (1394)، "تحلیل حقوقی بر نقش و جایگاه رسانه ها در انتخابات" ، فصلنامه تحقیقات حقوقی ، زمستان ، شماره 72
21. یونسی هروی ، محمدامین ، خلیل زاده ، محمدعلی، صرافان ، رسول ، آذرنوش ، مهدی ، (1391) ، "تشخیص دروغ بر مبنای سیگنال های فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با استفاده از شبکه ی عصبی" ،دو فصلنامه علوم پردازش علائم و داده ها ،شماره2 ، پیاپی 18
منابع انگلیسی :
22. Klapper, Joseph. (1998). The Effects of Mass Communication. New York: Free press
23. Maier, J., & Jansen, C. (2015). When do candidates attack in election campaigns? Exploring the determinants of negative candidat messages in German televised debates.Party Politics.New York.PP. 11
24. Matte J. A (1996), Handbook of Polygraph Testing, Williamsville, New York: J.A.M Publications.PP. 113
25. Yarmahmoudi, M. (2006). The Game of Media. Seminar at IRIB University. Tehran.UT
Abstract
Study of the use of new technologies in lie detectors in televised election debates
Elections are one of the most important pillars of democracy and the manifestation of the presence and freedom of nations in determining their own destiny. The descriptive-analytical method deals with the use of a lie detector in televised debates, and its purpose is to increase the possibilities of the people's choice in choosing the desired candidate. Combining brain-evoked potentials and environmental signals to improve the quality of deception detection systems, photoplatismographic signal-based lie detection, and skin electrical resistance using neural networks, analysis of emotions through brain signals using Poincare mapping function The most important findings of the research are the detection of deception through thermal video recorded from the face of the person during the protocol, the detection of lies by using arterial blood volume in polygraphy and using a linear separator in matlab software during TV debates.
Keywords: Elections, Political Propaganda, Television Debate, Lie Detector, New Technology
[1] EdmundBurke
[2] Matte
[3] Polygraphic equipment
[4] Election
[5] Election advertisement
[6] Aronson
[7] Pratkanis
[8] Dwight D. Eisenhower
[9] Eisenhower answers to the United States
[10] Jürgen Habermas
[11] John Rawls
[12] McKinney
[13] Maier
[14] Jansen
[15] Functional magnetic resonance imaging
[16] General Knowledge Test
[17] Inter-Stimulus Interval( فاصله بین تحریکی )
[18] Skin Conductance Response( پاسخ هدایت پوست)
[19] Multi LayerPerceptro
یکی از انواع پرکاربرد شبکه های عصبی مصنوعی با مدل های رگرسیون پیچیده ی غیرخطی و لایه های مخفی با تعداد گره های دلخواه در یک ساختمان ساده می باشد
[20] این نوع از شبکه ها پس انتشار دو لایه ی عصبی ، یک ارتباط پس خورد را دارا می باشند .
[21] FabriqueNationale
[22] Foreign Policy
[23] Linear Discriminant Analysis
یک نوع تفکیک کننده خطی می باشد که در یادگیری ماشین برای پیداکردن ترکیب خطی ، خصوصیاتی از بهترین صورت از دو یا چند کلاس از اشیا را از هم جدا می کند و به تحلیل واریانس و تحلیل رگرسیونی نزدیک می باشد و برای متغیرهای وابسته اسمی یا رتبه ای به کار می رود و به رگرسیون لجستیک شباهت دارد و باعث کاهش تعداد بعدهای داده می گردد .