کنش گفتاری اقناعی شبکه اجتماعی اینستاگرام در مشارکت سیاسی کاربران (مورد مطالعه: انتخابات اسفند 1398)
الموضوعات :مهدی فرج اللهی 1 , لیلا نیرومند 2 , نادر صادقی لواسانی 3
1 - دانشجوی دکتری/ گروه ارتباطات و علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، تهران، ایران
3 - استادیار علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: انتخابات, اینستاگرام, اقناع, مشارکت‌سیاسی,
ملخص المقالة :
شبکه اجتماعی اینستاگرام با آزادی فراوان و تعاملی بودن، به مهمترین شبکه اجتماعی در مشارکت سیاسی در انتخابات ایران تبدیل شده است. در این مقاله با رویکرد به کنش گفتاری اقناعی مطالب انتخاباتی و مرتبط با آن در این پلتفورم، به ارزیابی میزان تأثیرگذاری مشارکت انتخاباتی آن پرداخته شده است. برای این منظور از روش کیفی با بررسی مطالب اینستاگرامی انتخاباتی سال 1398 مجلس در دو طیف سیاسی اصول‌گرا [خبرگزاری فارس، رسایی، دولت بهار و یامین‌پور] و جریان مقابل [علی‌نژاد، زیباکلام و تاجزاده] با نرم‌افزار اطلس تی آی انجام شده است. جان سرل برای کنش گفتاری اقناع، پنج کنش تأییدی، درخواستی، بیانی، اعلانی و تعهدی بکار می‌برد که در مشارکت انتخاباتی کنش تعهدی یا برنامه‌های آینده، مهمترین ابزار اقناعی محسوب می‌شود. طیف اصول‌گرا علاوه بر عدم ورود به مباحث انتخابات در اینستاگرام، فقط از سه کنش درخواستی، اعلانی و بیانی استفاده کرده است و کنش تعهدی که نشان از ورود جدی به انتخابات برای بهبود زندگی رأی‌دهندگان باشد دیده نمی‌شود. در حوزه مشارکت منفی اینفلوئنسرهای جریان مقابل از چهار کنش اقناعی بیانی، اعلانی، تأییدی و درخواستی استفاده کرده‌اند که منطبق با اهداف مشارکت منفی است. نتیجه اول آنکه در مطالب اینستاگرام مورد بررسی دو طیف سیاسی، هیچ اثری از مشارکت مثبت انتخاباتی [کنش گفتاری اقناعی تعهدی] وجود ندارد. نتیجه دوم مشارکت سیاسی در این مقاله به دو دسته منفی و مثبت تقسیم شده است که لایه خاکستری یا منفعلین که ملاک، رأی ندادن آن‌ها است در این اثر به عنوان مشارکت منفی سیاسی با ویژگی رأی ندادن آگاهانه شناخته شده است.
آب نیکی، حسن. (1396). "بررسی مشارکت سیاسی در طبقه متوسط جامعه ایران"، پژوهش سیاست نظری، شماره 21، صص. 57-83.
ابوالحسنی چینه، زهرا. (1384). "شگردهای زبانی در تبلیغات"، فصلنامه فرهنگستان، صص. 118-130.
افتخاری، اصغر. و کاظمی، سیدمحمدصادق. (1396). "مدل اقناع افکار عمومی در قرآن کریم"، مطالعه موردی مواجهه با منافقین، پژوهش‌های راهبردی سیاست، دوره 6(22)، صص. 9-39.
الیاسی، محمدحسین. (1388). "مبانی نظری و عملی اقناع و مجاب سازی"، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 45، صص. 41-72.
شریفی، سیدمهدی.، بختیاری، تهمینه. و ابراهیمی‌نژاد مهران، محمدعلی. (1399). "فنون اقناع در رسانه"، انتشارات دانشگاه تهران.
طالبی، انسیه.، طالب‌زاده شوشتری. و عباسف حیدریان شهری، احمدرضا. (1396). "بررسی خطبه‌های جنگ امام علی (ع) بر اساس نظریه کنش گفتاری"، فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، شماره شانزدهم، بهار و تابستان.
علوی‌تبار، علیرضا. (1382). "مشارکت در اداره امور شهرها، بررسی الگو مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها"، جلد اول، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، چاپ دوم.
مک کوایل، دنیس. (1382). "درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی"، پرویز اجلالی، انتشارات مرکز تحقیقات رسانه.
Carlsson Alissa de Aquino. (2017). “Persuatio in social media: A study of Instageram Influencer”, Usage of Persuasive Speed Acts.
Gil Homero, Barnidge Matthew & Dieh Trevor. (2017) “Political persuasion on social media: A moderated moderation model of political discussion disagreement and civil reasoning, PP. 302-315.
Received 01 May 2017, Accepted 07 Jun 2018, Published online: 03 Dec 2018, https://doi.org/10.1080/01972243.2018.1497743.
Diehl, T., B.E. Weeks, & H. Gil de Zúñiga. (2016). “Political persuasion on social media: Tracing direct and indirect effects of news use and social interaction”, New Media and Society, Vol. 29(2), PP. 214-239. doi:10.1177/1461444815616224.
Bode, L. (2016). “Political news in the news feed: Learning politics from social media”, Mass Communication and Society, Vol. 19(1), PP. 24-48. doi:10/1080/15205436. 2015.10455149.
Feldman, L. (2011). “The opinion factor: the effects of opinionated news on information processing and attitude change”, Political Communication, Vol. 28(2), PP. 163-81. doi:10.1080/10584609.2011.565014.
سایت‌های مورد بررسی
https://www.instagram.com/masih.alinejad
https://www.instagram.com/fars_news/
https://www.instagram.com/zibakalamsadegh/
https://www.instagram.com/rasaee.ir/
https://www.instagram.com/seyed.mostafa.tajzade/
https://www.instagram.com/vahid_yaminpour
_||_آب نیکی، حسن. (1396). "بررسی مشارکت سیاسی در طبقه متوسط جامعه ایران"، پژوهش سیاست نظری، شماره 21، صص. 57-83.
ابوالحسنی چینه، زهرا. (1384). "شگردهای زبانی در تبلیغات"، فصلنامه فرهنگستان، صص. 118-130.
افتخاری، اصغر. و کاظمی، سیدمحمدصادق. (1396). "مدل اقناع افکار عمومی در قرآن کریم"، مطالعه موردی مواجهه با منافقین، پژوهش‌های راهبردی سیاست، دوره 6(22)، صص. 9-39.
الیاسی، محمدحسین. (1388). "مبانی نظری و عملی اقناع و مجاب سازی"، مطالعات راهبردی بسیج، شماره 45، صص. 41-72.
شریفی، سیدمهدی.، بختیاری، تهمینه. و ابراهیمی‌نژاد مهران، محمدعلی. (1399). "فنون اقناع در رسانه"، انتشارات دانشگاه تهران.
طالبی، انسیه.، طالب‌زاده شوشتری. و عباسف حیدریان شهری، احمدرضا. (1396). "بررسی خطبه‌های جنگ امام علی (ع) بر اساس نظریه کنش گفتاری"، فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، شماره شانزدهم، بهار و تابستان.
علوی‌تبار، علیرضا. (1382). "مشارکت در اداره امور شهرها، بررسی الگو مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها"، جلد اول، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، چاپ دوم.
مک کوایل، دنیس. (1382). "درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی"، پرویز اجلالی، انتشارات مرکز تحقیقات رسانه.
Carlsson Alissa de Aquino. (2017). “Persuatio in social media: A study of Instageram Influencer”, Usage of Persuasive Speed Acts.
Gil Homero, Barnidge Matthew & Dieh Trevor. (2017) “Political persuasion on social media: A moderated moderation model of political discussion disagreement and civil reasoning, PP. 302-315.
Received 01 May 2017, Accepted 07 Jun 2018, Published online: 03 Dec 2018, https://doi.org/10.1080/01972243.2018.1497743.
Diehl, T., B.E. Weeks, & H. Gil de Zúñiga. (2016). “Political persuasion on social media: Tracing direct and indirect effects of news use and social interaction”, New Media and Society, Vol. 29(2), PP. 214-239. doi:10.1177/1461444815616224.
Bode, L. (2016). “Political news in the news feed: Learning politics from social media”, Mass Communication and Society, Vol. 19(1), PP. 24-48. doi:10/1080/15205436. 2015.10455149.
Feldman, L. (2011). “The opinion factor: the effects of opinionated news on information processing and attitude change”, Political Communication, Vol. 28(2), PP. 163-81. doi:10.1080/10584609.2011.565014.
سایت‌های مورد بررسی
https://www.instagram.com/masih.alinejad
https://www.instagram.com/fars_news/
https://www.instagram.com/zibakalamsadegh/
https://www.instagram.com/rasaee.ir/
https://www.instagram.com/seyed.mostafa.tajzade/
https://www.instagram.com/vahid_yaminpour
