مولفه‌ها و شاخص‌های ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران

الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت

فهیمه طالبی ¹ ( دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب )
حسینعلی جاهد ² ( عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره)، استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب(نویسنده مسئول )
ناهید ساری خانی ³ ( استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند استاد مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب )

تاريخ الإرسال : 09 الأربعاء , رمضان, 1442 تاريخ التأكيد : 26 الإثنين , شوال, 1442 تاريخ الإصدار : 10 السبت , شوال, 1442

الکلمات المفتاحية: کیفیت آموزش, کیفیت پژوهش, آموزش عالی,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف پژوهش: آموزش عالی به عنوان بالاترین سطح آموزشی جامعه نقشی اساسی در رشد و توسعه جامعه در ابعاد مختلف ایفا می کند. پژوهش حاضر بررسی مولفه ها و شاخص های ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران است. روش ها: در این پژوهش از طرح آمیخته اکتشافی استفاده شد و داده‌ها طی دو مرحله کیفی و کمی جمع‌آوری شدند. جامعه آماری پژوهش متخصصان و اعضای هیئت علمی بودند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند تعداد 12 نفر به صورت فردی تحت مصاحبه قرار گرفتند. سپس بر مبنای یافته‌ها، پرسشنامه طراحی شد و در مرحله کمی 311 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی ساده از اعضای هیات علمی تمام وقت دانشگاههای دولتی و غیر دولتی شهر تهران انتخاب شدند. برای تحلیل داده‌ها در مرحله کیفی از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد و به ‌منظور تحلیل داده‌های کمّی از مدل معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS استفاده شد. یافته ها: طبق نتایج 13 مقوله اصلی، 30 مقوله میانی، 170خرده مقوله ایجاد شده اند. ابعاد و مولفه‌های ارتقاء کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی ایران شامل؛ نظارت سازمانی، تجهیزات فیزیکی، پژوهشگران متخصص، منابع به روز، اهداف روشن، حمایت سازمانی، کاربردی بودن پژوهش و ارتقاء مراکز آموزشی است و شاخص‌های ارتقاء پژوهش شامل؛ تربیت پژوهشگر، جلوگیری از سرقت علمی، اصلاح قوانین دانشگاه، رعایت عدالت و توجه به نیازها می‌باشد. نتیجه گیری: در شرایط کنونی چالش های بسیاری در زمینه کیفیت پژوهش در کشور وجود دارد جهت دستیابی به کیفیت پژوهش مولفه‌‎های و شاخص ارتقای کیفیت پژوهشی باید مورد توجه قرار گیرند. دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی برای برآوردن تقاضای جامعه برای پیشرفت و توسعه، باید برنامه‌های کیفیت پژوهش را در مقیاس وسیع‌تری سازمان دهند. با توجه به اینکه در سال‌های اخیر، در جامعة ما آموزش عالی به کمیت توجه نموده و سیر نزولی شاخص‌های کیفی پژوهش‌های آن مشخص می‌باشد، با در نظر گرفتن مسائل درونی و برونی فراروی سیستم آموزش عالی، مسئلة کاهش کیفیت و لزوم توجه به آن باید از نگرانی‌های جدی جامعه به حساب آید. برای اصلاح و بهبود نظام کیفیت پژوهش آموزش عالی، نیاز به بازاندیشی و بازسازی در کارکردها و برنامه‌های کیفیت آموزش عالی و استفاده از نگرش سیستمی در تحلیل دانشگاهی، با نظر به تعهد و مسئولیت‌پذیری همة مسئولان می باشد.

المصادر:

Abtahi, S., & Torabian, M. (2010). Investigating the realization of higher education goals based on the 20-year vision document of the country by the method of Analytic Hierarchy Process (Ahp). Quarterly Journal of Research in Educational Systems, 4 (8), 60-31.

Akhmetova, J. B., Kim, A. M., & Harnisch, D. L. (2014). Using Mixed Methods to Study Emotional Intelligence and Teaching Competencies in Higher Education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 128, 516-521.

Baghermajd, R., Qalavandi, H., Mir Aghaei, A., Sedghi Bukani, N., & Bagheri Majd, A. (2013). Analysis of the gap of humanities research in higher education. Quarterly Journal of Research in School and Virtual Learning, 1 (3), 90-79.

Cabeza-Pullés, D., Fernández-Pérez, V., & Roldán-Bravo, M. I. (2019). Internal networking and innovation ambidexterity: The mediating role of knowledge management processes in university research. European Management Journal.

Carlsson, H., Kettis, Å., & Söderholm, A. (2011). Research quality and the role of the university leadership. Expertgruppen för kvalitet.

Casadevall, A., Ellis, L. M., Davies, E. W., McFall-Ngai, M., & Fang, F. C. (2016). A framework for improving the quality of research in the biological sciences.‏

Chan, S. J., & Yang, C. Y. (2017). Governance styles in Taiwanese universities: Features and effects. International Journal of Educational Development.

Dicker, R., Garcia, M., Kelly, A., & Mulrooney, H. (2019). What does ‘quality’in higher education mean? Perceptions of staff, students and employers. Studies in Higher Education, 44 (8), 1425-1441.

 Faizi, K., Rafi-Zadeh, M., & Khatibi, A. N. (2014). Paradigm of improving the quality of research services of Yazd University (using Yerkoval and Kano models. Science and Technology Policy, 4 (3), 102-87

Heshmati, A., Kadkhodapour, J., & Maleki, A. (2015). Challenges facing interdisciplinary research and education in the Iranian higher education system. National Congress of Higher Education of Iran.

Heyeres, M., Tsey, K., Yang, Y., Yan, L., & Jiang, H. (2019). The characteristics and reporting quality of research impact case studies: A systematic review. Evaluation and program planning, 73, 10-23.‏

Islami, Z., Hakimzadeh, R., Saburi, A. (2018). A comparative study explaining the frameworks for measuring the quality of research in Iran's higher education system with leading countries in the world such as the United Kingdom, Australia, the Netherlands, Italy and Hong Kong. Quarterly Journal of Research in Educational Systems, 12 (42), 1-1.

 Jafari Tehrani, P., Dolati, H., & Karimi, F. (2015). Pathology of higher education system in the field of research using Topsis multi-criteria decision making technique. Journal of Derby Science Education, 3 (­6), 78-65.

 Karimian, Z., Sabbaghian, Z., & Sediqpour, B. S. (2011). Investigating Barriers and Challenges of Research and Production of Science in Medical Universities. Iranian Higher Education Quarterly, 3 (4), 22-12.

Khan, M. A. (2014). Students’ Passion for Grades in Higher Education Institutions in Pakistan. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 112, 702-709.

Leahey, E., & Barringer, S. N. (2020). Universities’ commitment to interdisciplinary research: To what end?. Research Policy, 49 (2), 103910.

 Mohammadi, R., Ishaqi, C., Parand, K., & Ehtesham Hosseini, M. (2009). Accreditation: A suitable model for improving the quality of research institutes. Approach, 45, 40-33.

Nowruzi, A. A., Abolghasemi, M., & Ghahremani, M. (2015). Investigating the barriers to science production from the perspective of faculty members of Shahid Beheshti University. A New Approach in Educational Management, 6 (2), 108-77.

Qomi, M. R., Rahmani, M., & Khakzar, M. (2017). Evaluate the research performance of a public university using the process of hierarchical analysis and envelopment analysis of network data. Military Management Quarterly, 17 (67), 167-141.

Rubbia, G., Franco, C., Pellizzon, D., & Nannipieri, L. (2014). Research support services in Italian Higher Education and Research Institutions: approaches, tools and trends.

Salimi, Q., & Hosseini, N. (2017). Explaining the framework of research excellence: a step towards presenting the model of research quality evaluation system in higher education. Approach27 (65), 97-84.

Schultz, J. (2008). Purpose of college: Integrative literature review. Research & Teaching in Developmental

Yáñez, S., Uruburu, Á., Moreno, A., & Lumbreras, J. (2019). The sustainability report as an essential tool for the holistic and strategic vision of higher education institutions. Journal of Cleaner Production, 207, 57-66.‏

Yousliani, Gh. A., Behrangi, M. R., Arasteh, H., & Abdollahi, B. (2015). Designing and compiling performance evaluation indicators for the research system in education (Case study: Research Institute of the Ministry of Education with a qualitative approach). Educational Measurement and Evaluation Studies, 6 (14), 109-69.

Ziari, A., Quds, A, A., Rashidipour, A., Bozorgi, H., & Babam Mohammadi, H. (2015). Explaining the effective factors on research from the perspective of faculty members: A qualitative study in Semnan University of Medical Sciences. Koomesh Quarterly, 19 (1), 35-22.